ΦΑΚΕΛΟΣ ΝΤΑΒΟΣ

Ανατρέχοντας –στην Οικονομική-Βιομηχανική Επιθεώρηση του Ιανουαρίου 1998– στη σκιά που είχε μείνει πίσω στην ελληνική εμπειρία από τη διαδικασία του Νταβός, ιδίως δε από τη συνάντηση Παπανδρέου/Οζάλ του 1988, συναντήσαμε τον αρχιτέκτονα της διαδικασίας του Νταβός, καθηγητή Κλάους Σβαμπ (πρόεδρο του World Economic Forum) να καταθέτει την ακόλουθη εκτίμηση:

«Το ενδεχόμενο ένοπλης σύρραξης [Ελλάδας-Τουρκίας] είχε φθάσει να αποτελεί ρεαλιστική δυνητική επιλογή. Η συνάντηση των πρωθυπουργών Παπανδρέου και Οζάλ βοήθησε να καταλαγιάσει η κρίση, να αλλάξει το κλίμα και να ξεκινήσει η διαδικασία διαλόγου. Άσχετα αν ο διάλογος αυτός απεδείχθη δύσκολος και χωρίς χειροπιαστά αποτελέσματα τα τελευταία 10 χρόνια, τουλάχιστον απεφεύχθη το χειρότερο σενάριο».

Στον αντίποδα αυτής της εκτίμησης, ως πρώην πρωθυπουργός ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης εκτιμούσε –με την ίδια ευκαιρία– ότι «το Νταβός υπήρξε πανωλεθρία». Γι’ αυτόν, «ο Ανδρέας Παπανδρέου μετέβη στο Νταβός απροετοίμαστος και υπέστη πανωλεθρία και ζημίωσε τα εθνικά συμφέροντα».

Κάπου ενδιάμεσα συναντούσε κανείς τον πρώην υπουργό Εξωτερικών Μιχάλη Παπακωνσταντίνου, που μιλούσε για «φωτεινό διάλειμμα στην τρέλα που μας δέρνει», και εκτιμούσε ότι «ο Ανδρέας είχε δει το Νταβός πρώτιστα ως χειρισμό εσωτερικής πολιτικής και κομματικής ισορροπίας, με ενδεχόμενο όμως και ένα άνοιγμα προς νέα περίοδο σχέσεων με την Τουρκία».

Συμπλήρωνε μάλιστα με την άλλη (!) νταβοσιανή διάσταση: «Οι Τούρκοι επιχειρηματίες που έχω δει –και έχω δει πολλούς και σημαντικούς– μου λένε: «Εσείς στην Ελλάδα διαπράττετε ένα σφάλμα, θεωρώντας ότι υπάρχει μόνο το στρατιωτικό κατεστημένο στη χώρα μας. Τα πράγματα είναι πολύ πιο πολύπλοκα. Υπάρχουμε κι εμείς και επηρεάζουμε».

Βέβαια… πέρασαν 25 χρόνια από τότε!