Μέσα σε μόλις 20 χρόνια, το ποσοστό των θανάτων από τη ζέστη, στην Ευρώπη, έχει εκτιναχθεί κατά 30%, σύμφωνα τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO) και την υπηρεσία Copernicus. 

Στην κοινή έκθεσή τους, οι δύο διεθνείς οργανισμοί σημειώνουν ότι  η «ακραία θερμική καταπόνηση», το λεγόμενο και «θερμικό στρες» έχει αγγίξει επίπεδα ρεκόρ και οι Ευρωπαίοι πλήττονται από πρωτοφανή ζέστη κατά τη διάρκεια της ημέρας, εξαιτίας της αύξησης των ατμοσφαιρικών ρύπων που ευθύνονται για την υπερθέρμανση του πλανήτη. 

Οι υψηλές θερμοκρασίες διατηρούνται σε μεγάλο βαθμό και κατά τη διάρκεια της νύχτας, με την εικόνα χειρότερη στις πυκνοκατοικημένες πόλεις.

«Το κόστος της δράσης για το κλίμα μπορεί να φαίνεται υψηλό, αλλά το κόστος της αδράνειας είναι πολύ υψηλότερο» σχολίασε χαρακτηριστικά η γενική γραμματέας του WMO. Celeste Saulo.

Οι επιστήμονες επισημαίνουν πως οι θερμοκρασίες σε ολόκληρη την Ευρώπη ήταν πάνω από το μέσο όρο, τους 11 από τους 12 μήνες του 2023, με τον Σεπτέμβριο να αποδεικνύεται ο πιο θερμός από την έναρξη των επίσημων καταγραφών.

Ο ξηρός, ζεστός καιρός τροφοδότησε με τη σειρά μεγάλες πυρκαγιές που κατέστρεψαν χωριά και απελευθέρωσαν καπνούς που «έπνιξαν» ακόμα και μακρινές πόλεις. Στις νότιες χώρες, όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ελλάδα και η Ιταλία, οι πυροσβεστικές υπηρεσίες έδιναν αλλεπάλληλες, πολυήμερες μάχες με τις φλόγες.

Στην Ελλάδα μάλιστα, σημειώθηκε η μεγαλύτερη πυρκαγιά που έχει καταγραφεί στην ΕΕ, η οποία σάρωσε 808.000 στρέμματα γης.

«Αλυσιδωτά», οι έντονες βροχοπτώσεις προκάλεσαν θανατηφόρες πλημμύρες. Οι βροχές κατέγραψαν αύξηση 7% το 2023 σε σύγκριση με τον μέσο όρο των τελευταίων τριών δεκαετιών, σύμφωνα με την έκθεση.

«Το 2023, η Ευρώπη έγινε θέατρο της μεγαλύτερης πυρκαγιάς που έχει καταγραφεί ποτέ, ενός εκ των πλέον βροχερών ετών, σοβαρών θαλάσσιων καύσωνων και εκτεταμένων καταστροφικών πλημμυρών», δήλωσε ο διευθυντής της υπηρεσίας Copernicus για την κλιματική αλλαγή, Carlo Buontempo, τονίζοντας πως καθώς οι θερμοκρασίες συνεχίζουν να αυξάνονται, τα δεδομένα γίνονται ολοένα και πιο κρίσιμα για την προετοιμασία της ανθρωπότητας για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Ο ρόλος της παγκόσμιας υπερθέρμανσης στις όλο και πιο έντονες βροχοπτώσεις δεν είναι πάντα σαφής. Ο θερμότερος αέρας μπορεί να συγκρατήσει περισσότερη υγρασία, οδηγώντας σε πιο ακραίες καταιγίδες, αλλά οι χαοτικές κλιματικές αλλαγές καμιά φορά στερούν το νερό από περιοχές που το έχουν ανάγκη. Στους καύσωνες, η σύνδεση είναι σαφώς πιο προφανής.