Επί σχεδόν δέκα μήνες το Ισραήλ και η Χεζμπολάχ τηρούσαν «άγραφους κανόνες» στον μεταξύ τους, χαμηλής έντασης πόλεμο. Και οι δύο πλευρές γνωρίζουν ότι ο εχθρός τους διαθέτει πολύ μεγάλη δύναμη πυρός και γι’ αυτό έχουν προσπαθήσει να περιορίσουν τα χτυπήματά τους, χτυπώντας είτε στρατιωτικούς στόχους, είτε εκκενωμένες συνοριακές πόλεις από τις οποίες εκτιμάται ότι έχουν διαφύγει 150.000 άμαχοι.

Στις 27 Ιουλίου, όμως, αυτοί οι κανόνες καταρρίφθηκαν. Μια ρουκέτα έπληξε ένα γήπεδο ποδοσφαίρου στην πόλη Μάγκνταλ Σαμς στα υψίπεδα του Γκολάν, σκοτώνοντας 12 παιδιά και τραυματίζοντας δεκάδες άλλα. Ήταν η πιο θανατηφόρα επίθεση σε έδαφος που ελέγχεται από το Ισραήλ από τις 7 Οκτωβρίου, όταν η παλαιστινιακή οργάνωση Χαμάς σφαγίασε περίπου 1.200 ανθρώπους.

Όταν αποκαλύφθηκε η ταυτότητα των θυμάτων – ήταν μέλη της κοινότητας των Δρούζων – η Χεζμπολάχ έσπευσε να αρνηθεί ότι εκτόξευσε τον πύραυλο, αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι το έκανε στο πλαίσιο μίας ομοβροντίας που εξαπέλυσε ως απάντηση σε προηγούμενο ισραηλινό χτύπημα που είχε σκοτώσει τέσσερις πράκτορές της. Ισραηλινοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι ο πύραυλος είχε στόχο μια στρατιωτική βάση στο κοντινό όρος Ερμών, αλλά αστόχησε.

Η Χεζμπολάχ έχει εκτοξεύσει περίπου 6.000 βλήματα προς το Ισραήλ από τις 8 Οκτωβρίου που ξεκίνησε μια σειρά από ανταποδοτικές επιθέσεις σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τη Χαμάς. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που αρνήθηκε ότι βρίσκεται πίσω από κάποιο χτύπημα. Είχε τρεις λόγους να αποφύγει την ευθύνη. Ο πρώτος ήταν τα πλάνα με τα κατακρεουργημένα μικρά σώματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία ακόμη και ορισμένοι από τους υποστηρικτές της ομάδας δυσκολεύονταν να χωνέψουν (πολλοί ήταν πρόθυμοι να αποδώσουν την ευθύνη σε μια ριζοσπαστική σουνιτική ομάδα αντ’ αυτού).

Ο δεύτερος λόγος αφορά τη σχέση της Χεζμπολάχ με τους Δρούζους. Πρόκειται για μία κλειστή σέκτα που αριθμεί περίπου 1 εκατ. άτομα, τα οποία ζουν στον Λίβανο, τη Συρία και το Ισραήλ και έχουν ιδιαίτερους δεσμούς. Στο Ισραήλ οι περισσότεροι Δρούζοι υπηρετούν στο στρατό και γιορτάζουν αυτό που αποκαλούν «σύμφωνο αίματος» με το εβραϊκό κράτος. Το κυριότερο κόμμα των Δρούζων του Λιβάνου, υπό την ηγεσία της φατρίας Τζούμπλατ, έχει συμμαχήσει τα τελευταία χρόνια με τη Χεζμπολάχ – μια αμήχανη ταύτιση, καθώς οι ομοθρήσκοι τους στη Συρία προσχώρησαν στην εξέγερση κατά του καθεστώτος Άσαντ, το οποίο στηρίχθηκε από τη Χεζμπολάχ.

Οι 27.000 Δρούζοι στο Γκολάν είναι η πιο περίπλοκη από τις περιπτώσεις. Από το 1967, όταν το Ισραήλ κατέλαβε το οροπέδιο από τη Συρία, προσπαθούν να εξισορροπήσουν τη στάση τους. Το Ισραήλ ουσιαστικά προσάρτησε το Γκολάν το 1981 (αν και μόνο η Αμερική το έχει αναγνωρίσει) και προσέφερε στους Δρούζους πλήρη υπηκοότητα. Οι περισσότεροι αρνήθηκαν, είτε από επιφυλακτικότητα είτε από αφοσίωση. Αλλά τα τελευταία χρόνια, ιδίως μετά την έναρξη του συριακού εμφυλίου πολέμου το 2011, πολλοί νεότεροι Δρούζοι έγιναν Ισραηλινοί.

Το χάσμα των γενεών ήταν ξεκάθαρο στην κηδεία των θυμάτων των ρουκετών στις 28 Ιουλίου. Η πομπή ξεκίνησε από το παλαιότερο κέντρο της πόλης, με τις σορούς να μεταφέρονται σε ένα κοινόχρηστο κτίριο που ονομάζεται Συριακό Κέντρο («δεν έχει καμία σχέση με τη Συρία, είναι απλώς το όνομα», ψιθυρίζει ένας από τους κλητήρες). Καμία ισραηλινή σημαία δεν ήταν ορατή- από σεβασμό προς τους ηλικιωμένους, οι ισραηλινοί πολιτικοί και οι αξιωματικοί του στρατού κράτησαν αποστάσεις. Ακόμη και ο Mowafaq Tarif, ο πνευματικός ηγέτης των Δρούζων του Ισραήλ, φρόντισε να μην αναφέρει ονομαστικά το Ισραήλ ή τη Χεζμπολάχ στον επικήδειό λόγ.

Στον κατήφορο, δίπλα στον κρατήρα που είχε ανοίξει στο γήπεδο, νεότεροι κάτοικοι τριγύριζαν στο νέο αθλητικό κέντρο. «Φυσικά είμαστε όλοι τώρα Ισραηλινοί. Αυτή είναι η πραγματικότητα», λέει ο Taher Safadi. «Περιμένουμε από τη χώρα μας, το Ισραήλ, να μας προστατεύσει», προσθέτει ο Wasim Bader. Τέτοιες προσδοκίες υποδεικνύουν έναν τρίτο λόγο για τον οποίο η Χεζμπολάχ ήταν πρόθυμη να πάρει αποστάσεις: Το Ισραήλ έσπευσε να «διεκδικήσει» τα νεκρά παιδιά ως δικά του.

Το χτύπημα στο Μάγκνταλ Σαμς ενέτεινε την πίεση στον τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, να δράσει αποφασιστικά εναντίον της Χεζμπολάχ. Ο ίδιος προγραμμάτιζε να μείνει για λίγες ημέρες στις ΗΠΑ, μετα την ομιλία που έδωσε στο αμερικανικό Κογκρέσο στις 24 Ιουλίου. Αντ’ αυτού αναγκάστηκε να επιστρέψει στη χώρα του.

Ισραηλινοί αξιωματούχοι υποσχέθηκαν σκληρή απάντηση: «Οι πολίτες του Λιβάνου έχουν γίνει όμηροι της Χεζμπολάχ και τώρα θα πρέπει να πληρώσουν για τις απερίσκεπτες ενέργειες του Νασράλα», λέει ένας αξιωματούχος ασφαλείας, αναφερόμενος στον ηγέτη της οργάνωσης. Αλλά αυτή η απάντηση μπορεί να μην έρθει άμεσα, σημειώνει ο Economist.

Ο στρατός του Ισραήλ εξακολουθεί να ανησυχεί μην τυχόν παρασυρθεί σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο, ενώ πολεμούν και στη Γάζα. Οι επιλογές που συζητούνται στοχεύουν να πλησιάσουν, χωρίς να υπερβούν το σημείο καμπής: είτε ένα χτύπημα εναντίον ενός σημαντικού στόχου της Χεζμπολάχ βαθιά μέσα στον Λίβανο, είτε μια επίθεση εναντίον λιβανέζικων πολιτικών υποδομών. Αλλά ακόμη και αυτές οι επιλογές θα μπορούσαν να προκαλέσουν τη Χεζμπολάχ να χρησιμοποιήσει το οπλοστάσιο των πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς της για να πλήξει μεγάλα πληθυσμιακά κέντρα εντός του Ισραήλ.

Η αιματοχυσία στο βόρειο τμήμα του Ισραήλ θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει την κατάσταση στη Γάζα. Τις τελευταίες εβδομάδες τόσο Ισραηλινοί όσο και Αμερικανοί αξιωματούχοι προετοιμάζονταν για ένα μεγάλο βήμα στις συνομιλίες με τη Χαμάς. Ελπίζουν σε μια συμφωνία που θα ξεκινήσει με μια προσωρινή εκεχειρία και την απελευθέρωση ορισμένων Ισραηλινών ομήρων που κρατούνται στη Γάζα, η οποία θα μπορούσε στη συνέχεια να οδηγήσει σε περαιτέρω συνομιλίες για μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός.

Οι διαπραγματευτές ανησυχούν τώρα ότι η κλιμάκωση στα σύνορα Ισραήλ-Λιβάνου θα μπορούσε να οδηγήσει σε «εκτροπή». Θα μπορούσε όμως να προκαλέσει και το ακριβώς αντίθετο: η επιθυμία να αποφευχθεί ο πόλεμος στο Λίβανο ίσως δώσει κίνητρο στο Ισραήλ να προχωρήσει σε συμφωνία με τη Χαμάς. Η Χεζμπολάχ δεν θα σταματήσει να πλήττει το Ισραήλ μέχρι να υπάρξει παύση στον καταστροφικό πόλεμο στη Γάζα. Όλο και περισσότερο, η μόνη εναλλακτική λύση του Ισραήλ αντί για κατάπαυση του πυρός φαίνεται πως είναι ο πόλεμος σε πολλαπλά μέτωπα.

©The Economist. Μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε από την Economia Media Α.Ε., έπειτα από ειδική άδεια. Το πρωτότυπο αγγλικό κείμενο βρίσκεται στο www.economist.com