Τι κάνει έναν πολίτη του πλούσιου Βορρά να ανοίγει το laptop και να ψάχνει για δουλειά στην άλλη άκρη του κόσμου; Η απάντηση βρίσκεται στο τοξικό «κοκτέιλ» μιας πληγωμένης οικονομίας, της πολιτικής πόλωσης και της μόνιμης αβεβαιότητας λόγω των δύο πολέμων που μαίνονται στην ευρωπαϊκή γειτονιά, απειλώντας να μετατρέψει τη Δύση από προορισμό ασφάλειας σε σημείο εκκίνησης για μια νέα γενιά «προσφύγων». Αυτό το φαινόμενο αναλύει στην Financial Times o δημοσιογράφος Janah Ganesh.

Από την άλλη; Ζεστό κλίμα. Αδιάκοπη τεχνολογική εξέλιξη. Αξιοζήλευτες υποδομές. Ασφάλεια από περιφερειακές συγκρούσεις. Πολλά ασιατικά κέντρα ανάπτυξης δελεάζουν τους ευρωπαίους πολίτες, μπροστά στην πολιτική ταραχή και την οικονομική αστάθεια της Δύσης. Μια κοινή έρευνα από το πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν, της Ζυρίχης, της Ουτρέχτης και της Ντόχα παρουσιάζει τη σταδιακή μεταφορά της παγκόσμιας μεσαίας τάξης από την Ευρώπη στην Ασία.*

«Μήπως οι Αμερικάνοι μετανάστες στο Ηνωμένο Βασίλειο που εγκατέλειψαν τις ΗΠΑ λόγω πολιτικής αποσταθεροποίησης ξεκίνησαν τη νέα τάση του 21ου αιώνα;» Αναρωτιέται ο Janah Ganesh. Από το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, οι πολίτες της πλούσιας Δύσης μετακινούνται για να ξεκινήσουν καριέρα ή για λόγους αναψυχής. Μια πιθανή Ρωσική απειλή και η αποδέσμευση των ΗΠΑ για την ευρωπαΪκή ασφάλεια μπορεί να αναγκάσει τους Δυτικούς σε μετακίνηση.

Ο Ζοζέπ Μπορέλ, πρώην Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χρησιμοποίησε το 2022 τη μεταφορά ενός κήπου και μιας ζούγκλας για να περιγράψει τη μοναδικότητα της Ευρώπης όσον αφορά την πολιτική ελευθερία, οικονομική ευημερία και κοινωνική συνοχή σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο. Ένας πολίτης της Δύσης είναι συνηθισμένος στην σταθερότητα και δεν χρειάζεται σημαντικές αναταραχές για να νιώσει ότι απειλείται. Πόσο ισχύει πλέον αυτή η δήλωση; Ο Janan Ganesh σημειώνει στην ανάλυσή του, πως πρώτα απ’ όλα σημασία έχει η ανοχή στον κίνδυνο.

Στέκεται και σε έναν δεύτερο παράγοντα: τις ευκαιρίες που διαθέτουν οι κάτοχοι διαβατηρίων πλούσιων χωρών, λόγω της ελευθερίας κίνησης. Οι χώρες μεσαίου εισοδήματος έλκονται από τις αποταμιεύσεις και την τεχνογνωσία τους και με χαρά θα τους ενσωμάτωναν στις οικονομίες τους, ενώ αυτό θα αποτελέσει πλήγμα για τις χώρες της Δύσης που θα χάσουν το εργατικό δυναμικό υψηλής ειδίκευσης.

Η ανάλυσή του στην Financial Times γίνεται πιο ζοφερή, καθώς επισημαίνει πως μέχρι το τέλος της δεκαετίας φαίνεται πως οι μεγαλύτερες ευρωπαϊκές χώρες θα κυβερνώνται από λαϊκιστικά κόμματα, προμηνύοντας κοινωνικές αναταραχές, σαν αυτές των Ηνωμένων Πολιτειών τώρα απέναντι στην αυταρχικότητα του Τραμπ. Τα επόμενα χρόνια είναι κρίσιμα για τις σχέσεις Ευρώπης και Ρωσίας, όσο η πρώτη επανεξοπλίζεται και οι ΗΠΑ αμφισβητούν τη δυτική-ατλαντική συμμαχία.

Όπως με το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου και την επακόλουθη μετανάστευση ευρωπαίων στις ΗΠΑ ή τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και τη μετανάστευση στη Δυτική Ευρώπη, είναι ξεκάθαρο πως η ασφάλεια δεν είναι δεδομένη σε κάθε στιγμή και περιοχή.

Πολλές οικογένειες τα αφήνουν όλα πίσω και αναγκάζονται να βρουν μια δεύτερη πατρίδα. Κι αν οι Ευρωπαίοι είναι οι επόμενοι που θα οδηγηθούν σε ένα κύμα μετανάστευσης;

Τι πρέπει να κάνει ένας ανήσυχος αναγνώστης της Δύσης για να καθησυχαστεί; Ο δημοσιογράφος προτείνει να έχει ένα σχέδιο στο μυαλό του, ακόμα και αν δεν χρειαστεί να ακολουθηθεί, με σκοπό την ψυχική του ηρεμία σε μια περίοδο διαρκών αμφισβητήσεων.

Δεν εννοεί μια λίστα με αγαπημένους ταξιδιωτικούς προορισμούς αλλά ένα πλάνο για την αγορά εργασίας και τα καθεστώτα βίζας. Δεν βρισκόμαστε πια σε μια ανέμελη περίοδο. Η ενημέρωση για τον κόσμο πρέπει να γίνεται για έρευνα πιθανών καταφυγίων για παν ενδεχόμενο. Σε έναν κόσμο που αλλάζει με ραγδαίους ρυθμούς, η ύπαρξη ενός εναλλακτικού σχεδίου δεν αποτελεί έκφραση πανικού, αλλά πράξη συνετής πρόνοιας μπροστά στην αβεβαιότητα.

Σε τελική ανάλυση, η προτροπή του Janah Ganesh δεν είναι απαραίτητα απαισιόδοξη. Λειτουργεί ως αφύπνιση για τους πολιτικούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αντιδράσουν γρήγορα στις νέες προκλήσεις της ηπείρου. Διαβάζοντας το άρθρο του γίνεται αντιληπτό πως οι βεβαιότητες του παρελθόντος δίνουν τη σκυτάλη σε μια πραγματικότητα όπου το «Σχέδιο Β» αποτελεί αναγκαιότητα.

Πηγή: https://www.ft.com/content/35531c54-c3b0-40cc-89ef-9a24335a9d1b?sharetype=blocked