ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΕΙΡΗΝΗ
- 06.05.24 12:26
Ο Σι Τζιπίνγκ προσγειώθηκε την Κυριακή στη Γαλλία, μετά από πέντε χρόνια απουσίας από την Ευρώπη, σε μία πολύ διαφορετική συγκυρία από την σχεδόν εορταστικού κλίματος επίσκεψή του στην Ιταλία το 2019, όταν προωθούσε το πρόγραμμα του Πεκίνου για «μία ζώνη, έναν δρόμο», το παγκόσμιο πλάνο ανάπτυξης υποδομών με επενδύσεις σε 70 χώρες και διεθνείς οργανισμούς.
Με φόντο τους σφυρηλατημένους δεσμούς του Πεκίνου με το Κρεμλίνο, η Δύση κατηγορεί τον Σι, («τον ισχυρότερο Κινέζο ηγέτη μετά τον Μάο Τσετούνγκ» κατά το Politico) πως βοήθησε τον Βλαντιμίρ Πούτιν με τον πόλεμο στην Ουκρανία, εξασφαλίζοντας τεχνολογία και εξοπλισμό για τον ρωσικό στρατό.
Εν τω μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Πεκίνο βρίσκονται στα πρόθυρα ενός «ολοκληρωτικού» εμπορικού πολέμου καθώς ο Μακρόν πιέζει τις Βρυξέλλες να δώσουν σκληρή απάντηση στην Κίνα που πλημμύρισε την αγορά με φθηνά ηλεκτρικά οχήματα. Σε αντίποινα, ο Σι απειλεί να επιβάλει δασμούς στο κονιάκ, μια επώδυνη απόφαση που προκαλεί μεγάλο «πονοκέφαλο» στον Γάλλο πρόεδρο και την εγχώρια βιομηχανία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ξεκινήσει εδώ και μερικές εβδομάδες έρευνες για τις κινεζικές ανεμογεννήτριες και τις προμήθειες ιατρικού εξοπλισμού, ενώ ειδικό κλιμάκιο πραγματοποίησε έφοδο στα γραφεία της κινεζικής εταιρείας ασφαλείας Nuctech για μία υπόθεση επιδοτήσεων. Τις τελευταίες ημέρες, Γερμανία και Βρετανία συνέλαβαν αρκετά άτομα με την κατηγορία της κατασκοπείας υπέρ του Πεκίνου.
Η εξαήμερη μίνι-περιοδεία του Κινέζου προέδρου αποτελεί από μόνη της ένα μήνυμα προς την Ευρώπη: μετά τη Γαλλία θα επισκεφτεί τη Σερβία και στη συνέχεια την Ουγγαρία για μία συνάντηση με τον πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν. Και οι δύο χώρες της κεντρικής Ευρώπης είναι συμπαθείς προς τη Μόσχα και πηγή εκνευρισμού για τις Βρυξέλλες.
Ο Σι έχει επανειλημμένα αποκαλέσει τον Πούτιν «εξαίρετο φίλο του», αποφεύγοντας ως τώρα να λάβει δραστικά μέτρα για να ανακόψει την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αντιθέτως, εξασφαλίζει στρατιωτική τεχνολογία, εξαρτήματα για όπλα και δορυφορικά δεδομένα για τη Ρωσία, σύμφωνα με τις ΗΠΑ.
Σε πρόσφατη συνέντευξή της, η πρέσβειρα των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ Τζούλιαν Σμιθ σχολίασε την υποστήριξη του Πεκίνου προς τη Μόσχα, διαμηνύοντας ότι η Κίνα δεν μπορεί πλέον να διακηρύσσει ότι είναι ουδέτερη στη σύγκρουση. Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ έχει επίσης υποστηρίξει πως η κινεζική ενίσχυση βοηθά τη Ρωσία να προκαλέσει περισσότερους θανάτους και μεγαλύτερη καταστροφή.
Στο Παρίσι, ο Μακρόν θα παράσχει στον Σι την «ανάλυσή του για τις εξελίξεις στη σύγκρουση και θα μεταφέρει τις ουκρανικές θέσεις», σύμφωνα με αξιωματούχο των Ηλυσίων. Ο Γάλλος πρόεδρος «θα εκφράσει επίσης τις ανησυχίες του για τις δραστηριότητες ορισμένων κινεζικών εταιρειών που ενδέχεται να εμπλέκονται άμεσα ή να συμβάλλουν σημαντικά στη ρωσική πολεμική προσπάθεια». Σε κάθε περίπτωση, ο Μακρόν θα επιχειρήσει να πείσει το Πεκίνο να μετριάσει τη στάση του.
Ο πρώην διπλωμάτης της ΕΕ, Abigaël Vasselier, επικεφαλής εξωτερικών σχέσεων στο MERICS που ασχολείται με την πολιτική της Κίνας κάνει λόγο για αναντιστοιχία προσδοκιών. «Οι Κινέζοι πάνε στη Γαλλία για να επιχειρήσουν να υπονομεύσουν την ευρωπαϊκή πρόθεση να προχωρήσουν οι έρευνες για τα ηλεκτρικά οχήματα. Αλλά για τη Γαλλία, το ζήτημα έρχεται σε «δεύτερη μοίρα», καθώς προέχει ο πόλεμος στην Ουκρανία».
Σε άρθρο του στη εφημερίδα Le Figaro, o Σι δεσμεύτηκε πως η Κίνα θα κινητοποιηθεί, τηρώντας ωστόσο μια ρητορική που αφήνει χώρο σε διαφορετικές ερμηνείες ως προς το επιθυμητό σημείο ισορροπίας.
«Ελπίζουμε ότι η ειρήνη και η σταθερότητα θα επιστρέψουν γρήγορα στην Ευρώπη και σκοπεύουμε να αναλάβουμε δράση με την Γαλλία και ολόκληρη την διεθνή κοινότητα για να βρούμε κατάλληλες οδούς για την επίλυση της κρίσης», αναφέρει ο Σι, σε άρθρο που δημοσιεύεται στην εφημερίδα Le Figaro.
«Αντιλαμβανόμαστε την αναστάτωση που προκαλεί η ουκρανική κρίση για τους Ευρωπαίους. Η Κίνα δεν αποτελεί πηγή της κρίσης αυτής, ούτε συμμετέχει σε αυτήν», υποστηρίζει ο Κινέζος πρόεδρος, επιμένοντας πως η χώρα του «διαδραμάτισε πάντα εποικοδομητικό ρόλο για να ευνοήσει μία ειρηνική διευθέτηση».
Όμως η κόκκινη γραμμή του φαίνεται πως τραβιέται απλώς στα μέσα του πολέμου. Κατά τον Σι, η Κίνα «έχει επανειλημμένως απευθύνει έκκληση για την τήρηση των αρχών του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, για τον σεβασμό της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας όλων των χωρών, για την εκτίμηση των νόμιμων ανησυχιών ασφαλείας διαφόρων πλευρών και έχει επιμείνει για την ανάγκη να μην γίνει χρήση πυρηνικών όπλων ούτε να εξαπολυθεί πυρηνικός πόλεμος».