ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΔΟΛΑΡΙΟ ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΝΕΑΣ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗΣ
- 21.10.24 10:33
Στην Μολδαβία, χώρα 2,5 εκατομμυρίων κατοίκων μεταξύ Ουκρανίας και Ρουμανίας που εδώ και δεκαετίες ισορροπεί άβολα ανάμεσα στην Ρωσική επιρροή (μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μέχρι το 1991 ήταν Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία ενσωματωμένη στην ΕΣΣΔ…) και στις Ευρωπαϊκές προσδοκίες της (προ μηνών ξεκίνησε ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ εν πολλοίς «χάρη» στην αντίστοιχη κίνηση των Βρυξελλών προς Ουκρανία) επιχειρήθηκε να επιταχυνθεί και κυρίως να καταστεί αμετάκλητη η πρόσδεση στην Ευρώπη με δημοψήφισμα. Το οποίο – αυτή ήταν η σκέψη – θα τροποποιούσε το Σύνταγμα της χώρας, ενσωματώνοντας ως εθνικό στόχο την Ευρωπαϊκή πορεία της χώρας.
Ο χειρισμός δεν πέτυχε το προσδοκώμενο αποτέλεσμα: ενώ οι δημοσκοπήσεις πριν το χθεσινό δημοψήφισμα έδειχναν άνετη επικράτηση του «ΝΑΙ στην Ευρώπη», η κάλπη άφησε να προηγηθεί – μάλλον οριακά – το «ΟΧΙ». Τόση ήταν η έκπληξη – και οι σημαίες της ΕΕ που είχαν μοιραστεί για τους εορτασμούς παρατημένες… – ώστε η κυβέρνηση Σάντου, που προώθησε τον χειρισμό του δημοψηφίσματος για να βελτιώσει τις προοπτικές της Μάϊας Σάντου στις ταυτόχρονες βουλευτικές εκλογές, «ανέβασε» εμφατικά θέμα Ρωσικών παρεμβάσεων (μέσω του δισεκατομμυριούχου αυτοεξόριστου μεγιστάνα Ίλαν Σορ) για εξαγορά ψήφων. Οι αναφορές ήταν σε 300.000 ψήφους. βαρύ για μια χώρα 2,5 εκατ. κατοίκων.
Η αλήθεια είναι ότι και ο βασικός αντίπαλος της Μάϊας Σάντου, ο σαφώς ρωσόφιλος Αλεξάντρ Στογιάνογλου δήλωνε «υποστηρικτής της Ευρωπαϊκής προοπτικής», πλην όμως το αρνητικό αποτέλεσμα στο Μολδαβικό δημοψήφισμα μπορεί μέχρι και να συσπείρωσε πίσω του μισή ντουζίνα άλλων Ρωσόφιλων υποψηφίων, θέτοντας έτσι υπό αμφισβήτηση την νίκη Σάντου στον β’ γύρο των βουλευτικών εκλογών. Όπου, σημειωτέον, πάλιν οι δημοσκοπήσεις την έδιναν άνετα προηγούμενη, αλλ’ οι επιδόσεις τους στο δημοψήφισμα έχουν χαλάσει την ατμόσφαιρα.
[Εδώ, μια παρέκβαση: όσοι σπεύσουν να κουνήσουν μελαγχολικά το κεφάλι με την αναφορά σε εξαγορά ψήφων ως άσχημο κατάλοιπο αυταρχικών καθεστώτων, ας ρίξουν μια ματιά και στο … πρόσφατο σοκ των Αμερικανικών εκλογών. Όπου ο φανατικός υποστηρικτής της υποψηφιότητας Τραμπ, Ίλον Μασκ – της Tesla , του «Χ» /Twitter, της Space X – έχει δεσμευθεί να διαθέτει 1 εκατομμύριο δολάρια κάθε μέρα μέχρι την ημέρα των εκλογών με μορφή λοταρίας σε εγγεγραμμένους/registered ψηφοφόρους στις Πολιτείες που θα κρίνουν το εκλογικό αποτέλεσμα – ιδίως στην Πενσυλβάνια. Μην χαμογελάτε, κι εδώ ήδη τέθηκε ζήτημα δικαστικής διερεύνησης του κατά πόσον η κίνηση Μασκ αντιβαίνει στην Αμερικανική εκλογική νομοθεσία…
Εν τω μεταξύ, όμως, και ενώ το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα γιορτάζουν τα 80α γενέθλια των Συμφωνιών του Μπρέττον Γουντς (δημιούργησε το έως σήμερα σταθερό παγκόσμιο νομισματικό σύστημα, όσα ατυχήματα διαδρομής και διορθώσεις κι αν μεσολάβησαν), η Διάσκεψη Κορυφής των BRICS στο Καζάν – στην Ρωσία, με αμφιτρύωνα τον Βλαντίμιρ Πούτιν θα θέσει στο τραπέζι σε νέα βάση την δημιουργία, ή μάλλον την ολοκλήρωση, ενός εναλλακτικού συστήματος πληρωμών.
Εναλλακτικού ως προς το δολάριο, εννοείται. Χώρες που βρέθηκαν υπό καθεστώς κυρώσεων, πρώτιστα η Ρωσία, το Ιράν αλλά ακόμη και η Κίνα, μπόρεσαν μέχρι στιγμής (με την βοήθεια «προθύμων» του ίδιου του Δυτικού συστήματος) να προσπεράσουν, ίσως και να διακωμωδήσουν το πλέγμα κυρώσεων. Παράλληλα, η τιμολόγηση των ενεργειακών προϊόντων – ακόμη και του Σαουδαραβικού αργού – σε νομίσματα όπως το Κινεζικό γιουάν αντί του δολαρίου, έχει προχωρήσει. Όμως η κυριαρχία του δολαρίου παραμένει, οπότε η Κορυφή των BRICS θα δούμε τι θα αναζητήσει και πού θα καταλήξει.
Οπότε, όσο κι αν πολλοί διστάζουν να το αναγνωρίσουν, Ευρώπη και δολάριο βρίσκονται στο επίκεντρο (νέας) αντιπαράθεσης.