Η ΜΑΤΩΜΕΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ ΙΝΔΙΑΣ – ΠΑΚΙΣΤΑΝ
- 07.05.25 07:32

Το βράδυ της Τρίτης, η Ινδία υλοποίησε τις απειλές της και εξαπέλυσε πυραυλική επίθεση σε εννέα διαφορετικές περιοχές του Πακιστάν, συμπεριλαμβανομένου των κατεχόμενων εδαφών του Κασμίρ, με φόντο την εν ψυχρώ δολοφονία ινδουιστών τουριστών τον προηγούμενο μήνα, για την οποία είχε διαμηνύσει ότι θα απαντήσει, κατηγορώντας το Πακιστάν.
Οι δύο πυρηνικές δυνάμεις μετρούν έξι μεταξύ τους πολέμους από τη στιγμή που απέκτησαν την ανεξαρτησία τους από τη Βρετανική Αυτοκρατορία το 1947, με την αιματοχυσία να έχει πάντα ως επίκεντρο το αμφισβητούμενο ορεινό Κασμίρ. Η περιοχή, η οποία συνορεύει με τις δύο χώρες και σήμερα είναι διαιρεμένη σε ένα ινδικό και ένα πακιστανικό τμήμα, διεκδικείται στο σύνολό της και από τα δύο κράτη. Το Πακιστάν επικαλείται την πλειοψηφία του μουσουλμανικού πληθυσμού, ενώ η Ινδία στηρίζεται στο γεγονός ότι, κατά τον διαχωρισμό, ο τότε ηγέτης του Κασμίρ επέλεξε την προσχώρηση στην Ινδία.
Η διχοτόμηση και η πρώτη σύγκρουση (1947–1948)
Η δημιουργία του κυρίως μουσουλμανικού Πακιστάν και της πολύ μεγαλύτερης, κοσμικής και κατά πλειοψηφία ινδουιστικής Ινδίας, πυροδότησε σφοδρές συγκρούσεις. Υπολογίζεται πως μισό εκατομμύριο άνθρωποι σκοτώθηκαν σε θρησκευτικές ταραχές και περίπου άλλοι τόσοι εκτοπίστηκαν.
Μόλις δύο μήνες μετά τη δημιουργία των νέων κρατών, το Κασμίρ έγινε πεδίο μάχης, όταν αντάρτες μουσουλμάνοι με την υποστήριξη του Πακιστάν εξεγέρθηκαν κατά της ένταξης στην Ινδία. Ο Μαχαραγιάς του Κασμίρ ζήτησε τότε στρατιωτική βοήθεια από το Νέο Δελχί, παραχωρώντας την περιοχή, κάτι που ακόμα αμφισβητείται έντονα. Η πρώτη πολεμική σύγκρουση έληξε την 1η Ιανουαρίου 1949 με κατάπαυση του πυρός και χάραξη συνοριακής γραμμής.
Ο δεύτερος πόλεμος (1965)
Μια συνοριακή διαμάχη εξελίχθηκε σε πόλεμο τον Απρίλιο του 1965. Το Πακιστάν υποστήριξε ότι κέρδισε τη σύγκρουση, αλλά η ένταση κορυφώθηκε όταν τον Αύγουστο εξαπέλυσε μυστική επίθεση στην ινδική πλευρά του Κασμίρ. Η Ινδία απάντησε με προέλαση μέχρι τη Λαχώρη. Τελικά επιτεύχθηκε εκεχειρία υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
Η δημιουργία του Μπανγκλαντές (1971)
Έξι χρόνια αργότερα, νέα πολεμική ανάφλεξη προκλήθηκε όταν το ανατολικό Πακιστάν — σημερινό Μπανγκλαντές — απαίτησε ανεξαρτησία από το Ισλαμαμπάντ. Με φόντο έναν αιματηρό εμφύλιο, περίπου 10 εκατομμύρια πρόσφυγες κατέφυγαν στην Ινδία, δίνοντας αφορμή στο Νέο Δελχί να εμπλακεί στρατιωτικά. Ο πακιστανικός στρατός συνθηκολόγησε στην Ντάκα και περισσότεροι από 90.000 στρατιώτες παραδόθηκαν. Στις 6 Δεκεμβρίου 1971 ανακηρύχθηκε το ανεξάρτητο κράτος του Μπανγκλαντές, το οποίο αναγνώρισε το Πακιστάν τρία χρόνια αργότερα.
Η ισλαμική εξέγερση (1989)
Το 1989, η δυσαρέσκεια των μουσουλμάνων του Κασμίρ κατά της ινδικής διοίκησης κορυφώθηκε, πυροδοτώντας ένοπλη αντίσταση. Η αποχώρηση της Σοβιετικής Ένωσης από το Αφγανιστάν οδήγησε σε εισροή φανατικών μαχητών στην περιοχή. Το Πακιστάν δήλωνε ότι προσφέρει «ηθική και διπλωματική» στήριξη, ωστόσο η Ινδία το κατηγορούσε ότι εξοπλίζει και εκπαιδεύει τους αποσχιστές. Με το πέρασμα του χρόνου, το αντι-ινδικό αίσθημα σε ορισμένες περιοχές του Κασμίρ πέρασε από τον εθνικισμό στον ισλαμιστικό εξτρεμισμό.
Η σύρραξη στο Κάργκιλ (1999)
Το 1999, Ινδία και Πακιστάν βρέθηκαν ξανά στα πρόθυρα ευρείας πολεμικής σύρραξης, όταν Ινδοί μαχητές βομβάρδισαν πακιστανικές θέσεις κοντά στο Κάργκιλ, αφότου διαπιστώθηκε διείσδυση ενόπλων στην ινδική πλευρά του Κασμίρ. Δεκάδες χιλιάδες κάτοικοι εγκατέλειψαν τα σπίτια τους και από τις δύο πλευρές της «γραμμής εκεχειρίας». Λίγους μήνες μετά, ο στρατηγός Περβέζ Μουσάραφ ανέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα.
Επιθέσεις σε πολιτικούς στόχους (2001)
Τον Οκτώβριο του 2001, ένοπλοι επιτέθηκαν στο κοινοβούλιο του Κασμίρ στο Σριναγκάρ, σκοτώνοντας 38 ανθρώπους. Έναν μήνα αργότερα, παρόμοια επίθεση σημειώθηκε στο ινδικό κοινοβούλιο στο Δελχί με 14 νεκρούς. Η Ινδία κατηγόρησε ένοπλους που δρούσαν με την υποστήριξη του Πακιστάν, με αποτέλεσμα να ενισχυθούν οι στρατιωτικές δυνάμεις στα σύνορα. Ο πρόεδρος Μουσάραφ διαβεβαίωσε ότι δεν θα επιτραπεί σε τρομοκράτες να δρουν από πακιστανικό έδαφος και κάλεσε το Νέο Δελχί σε διάλογο για το Κασμίρ. Η Ινδία απάντησε ότι θα αναμένει πράξεις και όχι λόγια.
Η τρομοκρατική επίθεση στη Μουμπάι (2008)
Από τις 26 έως τις 29 Νοεμβρίου 2008, τρομοκράτες της οργάνωσης Λασκάρ-ε-Τάιμπα, με έδρα το Πακιστάν, εξαπέλυσαν πολυήμερη επίθεση στη Μουμπάι, σκοτώνοντας 166 ανθρώπους. Ανάμεσα στους στόχους ήταν ο σιδηροδρομικός σταθμός Τσατραπάτι Σιβάτζι, το καφέ Leopold, δύο νοσοκομεία και ένα θέατρο. Σε τρεις τοποθεσίες διαδραματίστηκαν συνθήκες ομηρίας: στο κέντρο Nariman House, το ξενοδοχείο Oberoi Trident και το πολυτελές Taj Mahal Palace. Οι δυνάμεις ασφαλείας εξουδετέρωσαν τους δράστες, σκοτώνοντας εννέα από τους δέκα και συλλαμβάνοντας τον δέκατο.
Η κρίση των αερομαχιών (2019)
Στις 26 Φεβρουαρίου 2019, η ινδική αεροπορία βομβάρδισε, όπως ισχυρίστηκε, στρατόπεδο εκπαίδευσης της οργάνωσης Τζάις-ε-Μοχάμεντ στο Μπαλακότ του Πακιστάν. Την επόμενη ημέρα, η πακιστανική πολεμική αεροπορία απάντησε με επιθέσεις σε ινδικά σημεία στο Τζαμού και Κασμίρ. Κατά τη διάρκεια της αερομαχίας, το Πακιστάν υποστήριξε ότι κατέρριψε δύο ινδικά αεροσκάφη και συνέλαβε έναν πιλότο. Μετά από έντονες διπλωματικές διεργασίες, ο πιλότος επεστράφη στην Ινδία, αποκλιμακώνοντας την κρίση.
Μακελειό σε τουριστική περιοχή (Απρίλιος 2025)
Στις 22 Απριλίου 2025, τουλάχιστον 26 άτομα — κυρίως Ινδοί τουρίστες — δολοφονήθηκαν από ένοπλους κοντά στην πόλη Παλγκαμ, στο ινδικό τμήμα του Κασμίρ. Η Ινδία χαρακτήρισε την ενέργεια «τρομοκρατική επίθεση με διασυνοριακή στήριξη» και κατηγόρησε ευθέως το Πακιστάν. Οι δράστες άνοιξαν πυρ εναντίον αμάχων που βρίσκονταν σε περίπατο στο λιβάδι Μπαϊσαράν. Την ευθύνη ανέλαβε η οργάνωση «Αντίσταση του Κασμίρ» (The Resistance Front), παρακλάδι της ομάδας που είχε οργανώσει και τη σφαγή της Μουμπάι.