Οι ΗΠΑ ήταν η μόνη δύναμη στον πλανήτη που μπορούσε να καταφέρει ένα τόσο ακριβές και διεισδυτικό χτύπημα στις οχυρωμένες, υπόγειες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν αλλά οι αεροπορικές επιδρομές «αστραπή» από το σμήνος stealth βομβαρδιστικών B-2 που είχε σηκωθεί το Σάββατο, εκτός από πρακτικές συνέπειες για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν (το οποίο γυρνά ίσως και δεκαετίες πίσω) έχουν και τη στρατηγική σημειολογία τους, σηματοδοτώντας μία ριζική στροφή στην εξωτερική πολιτική της Ουάσιγκτον.

Με αυτή την απόφαση η κυβέρνηση Τραμπ «επαναφέρει» τον αμερικανικό στρατό σε ενεργό ρόλο στη Μέση Ανατολή, σε μία περίοδο που οι ΗΠΑ υποτίθεται ότι είχαν οπισθοχωρήσει από τις μακρόπνοες, πολεμικά, δεσμεύσεις των τελευταίων δύο δεκαετιών.

Στις επιθέσεις, εκτός από έξι βομβαρδιστικά B-2, που έριξαν υπερδιατρητικές βόμβες τύπου “bunker buster” στις εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου στο Φορντό, συμμετείχαν και αμερικανικά υποβρύχια, που στόχευσαν στόχους στο Ισφαχάν και το Νατάνζ . Η επιχείρηση ήταν αποτέλεσμα πολυετούς σχεδιασμού της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ (CENTCOM), αλλά λίγοι ανέμεναν πως θα υλοποιηθεί τόσο άμεσα – λίγες μόλις ημέρες μετά από τις ισραηλινές επιθέσεις στο Ιράν. Οι ιρανικές αρχές απάντησαν με πυραυλικά πλήγματα και παράλληλα πρότειναν επανεκκίνηση των συνομιλιών για το πυρηνικό τους πρόγραμμα.

Η επιδρομή φέρνει την περιοχή σε κατάσταση κόκκινου συναγερμού. Η Τεχεράνη έχει προειδοποιήσει ότι θα χτυπήσει αμερικανικές βάσεις στον Κόλπο. Οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ επιβεβαίωσαν ότι το Ιράν έχει προετοιμάσει πυραύλους και εξοπλισμό για αντίποινα σε Μπαχρέιν, Κατάρ και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Ως απάντηση, οι ΗΠΑ ενίσχυσαν την αεράμυνα τους και μετέφεραν επιπλέον μαχητικά αεροσκάφη F-22, F-16 και F-35 από την Ευρώπη. Επίσης, στάλθηκαν περίπου 30 ανεφοδιαστικά αεροσκάφη, ενώ το αεροπλανοφόρο Carl Vinson με 60 αεροπλάνα και το Nimitz πλέουν προς τον Περσικό Κόλπο.

Σε περίπτωση περαιτέρω σύγκρουσης, το Ιράν έχει προειδοποιήσει για ναρκοθέτηση στα Στενά του Ορμούζ – κρίσιμο σημείο για το 25% του παγκόσμιου πετρελαίου και το 20% του υγροποιημένου φυσικού αερίου. Οι ΗΠΑ έχουν ήδη διασπείρει ναρκαλιευτικά στην περιοχή για αποτροπή επιθέσεων.

Το σκηνικό θυμίζει έντονα την επιδρομή του 1981 από το Ισραήλ σε πυρηνική εγκατάσταση του Ιράκ. Τώρα, ωστόσο, η σύγκρουση εξελίσσεται σε πολυμέτωπη κρίση με εμπλοκή υπερδυνάμεων και απρόβλεπτες συνέπειες για την παγκόσμια ασφάλεια και οικονομία.

Το μεγάλο ρίσκο του Τραμπ

Όπως επισημαίνουν οι New York Times σε ανάλυσή τους, επί είκοσι χρόνια, οι Ηνωμένες Πολιτείες επιχειρούσαν να επιβραδύνουν την πορεία του Ιράν προς την απόκτηση πυρηνικού όπλου μέσω κυρώσεων, σαμποτάζ, κυβερνοεπιθέσεων και διπλωματικών συνομιλιών, όμως η απόφαση του προέδρου Τραμπ να πλήξει την πυρηνική υποδομή μιας εχθρικής χώρας αποτελεί το μεγαλύτερο – και ίσως το πιο επικίνδυνο – στοίχημα της δεύτερης προεδρικής του θητείας.

Η στροφή αυτή προϋποθέτει πως οι ΗΠΑ θα είναι σε θέση να αποτρέψουν οποιαδήποτε αντίποινα διατάξει η ιρανική ηγεσία εναντίον των περισσότερων από 40.000 Αμερικανών στρατιωτών που βρίσκονται στρατοπεδευμένοι σε στρατιωτικές βάσεις της ευρύτερης περιοχής. Όλες οι βάσεις βρίσκονται εντός εμβέλειας των ιρανικών βαλλιστικών πυραύλων, παρά τις πολυήμερες επιθέσεις του Ισραήλ κατά ιρανικών στόχων, υπογραμμίζουν οι NYT.

Παράλληλα, φαίνεται ότι ο Τραμπ είναι πεπεισμένος ότι μπορεί να αποτρέψει το αποδυναμωμένο Ιράν από το να επιστρέψει στις γνώριμες τακτικές του: τρομοκρατικές επιθέσεις, ομηρίες και κυβερνοεπιθέσεις εκδίκησης. Ο (πυκνός) χρόνος θα δείξει.