Έχει περάσει πάνω από ένας χρόνος από την εισβολή των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία. Στο χρονικό αυτό διάστημα σκοτώθηκαν χιλιάδες αθώοι πολίτες, καθώς και στρατιώτες και από τις δύο πλευρές. Πόλεις και χωριά κατέρρευσαν κάτω από τα πυρά της Ρωσίας. Η καταστροφή αυτή οδήγησε κάποιους να απευθύνουν έκκληση προς την Ουκρανία να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία. Και όμως: το ηθικό των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων παραμένει ισχυρότερο από ποτέ, ενώ οι στρατιώτες της χώρας αυτής υπερασπίστηκαν την πατρίδα τους επιτυχέστερα απ’ όσο πίστευαν οι περισσότεροι. Θα ήταν πελώριο σφάλμα η Ουκρανία να προσέλθει τώρα σε ειρηνευτικές συνομιλίες με τη Ρωσία.

Πολλοί είναι οι λόγοι που καθιστούν κάθε ιδέα διαπραγμάτευσης με τη Ρωσία ανοησία. Αν αυτός ο πόλεμος αφορά κάτι περισσότερο από την ίδια την Ουκρανία, αναντιθέτως αφορά τη διατήρηση μιας διεθνούς τάξης βασιζόμενης σε κανόνες καθώς και την πρόληψη της ρωσικής επιθετικότητας έναντι της Ευρώπης, τότε θα ήταν απαράδεκτο να επιβραβευτεί η Ρωσία για την εισβολή της. Πλην όμως, μια οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία που θα έδινε στη Ρωσία εδάφη με αυτό ακριβώς θα ισοδυναμούσε. Διαπραγματεύσεις έχουν ήδη δοκιμαστεί προηγουμένως. Οι συμφωνίες του Μινσκ, όπως υπεγράφησαν μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2015, οδήγησαν σε μια παγωμένη σύγκρουση – την οποία ο πρόεδρος Πούτιν έβγαλε από την κατάψυξη τη στιγμή που το επέλεξε.

Ο σημαντικότερος λόγος για να μην προσέλθει η Ουκρανία σε διαπραγμάτευση με τη Ρωσία είναι ότι μπορεί σε αυτή τη φάση να έχει στη διάθεσή της μια πιθανότητανα ανακτήσει την Κριμαία. Πρόκειται για το πιο σημαντικό τμήμα εδάφους που κατέλαβε η Ρωσία το 2014 – ενώ θα αποβεί και το κυριότερο εδαφικό διακύβευμα και στον τωρινό πόλεμο. Οι Ουκρανοί γνωρίζουν ότι, όσο οι Ρώσοι κατέχουν την Κριμαία, θα παραμένουν οι ίδιοι πιο ευάλωτοι σε επιθέσεις απ’ ό,τι προτού οι Ρώσοι καταλάβουν την εν λόγω χερσόνησο. Ενόσω η Ρωσία κατέχει την Κριμαία, η Ουκρανία δεν θα μπορέσει να ανοικοδομήσει την οικονομία της. Αυτό ισχύει επειδή οι Ρώσοι μπορούν από την Κριμαία να παρεμβαίνουν στο σύνολο της ναυτιλιακής δραστηριότητας από τα ουκρανικά λιμάνια, να διαταράσσουν τις μεταφορές από πόλεις όπως η Οδησσός, και να αποκλείουν την πρόσβαση στην Αζοφική Θάλασσα.

Η Κριμαία είναι επιπλέον χρήσιμη και για την ίδια τη Ρωσία. Αποτελεί έδρα του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας, λειτουργεί ως πεδίο εκτόξευσης για drones και άλλα όπλα, κόμβο διακίνησης εμπορευμάτων και λιμάνι βάσης για το ρωσικό Εμπορικό Ναυτικό. Ακριβώς επειδή ο ρόλος της Κριμαίας είναι αποφασιστικός, καθώς και επειδή καθίσταται πλέον σαφές ότι οι ουκρανικές δυνάμεις μπορούν να ελευθερώσουν την Κριμαία, η Ουκρανία δεν πρέπει να προσέλθει τώρα σε διαπραγματεύσεις. Η Ρωσία δεν πρόκειται ποτέ να συμφωνήσει διαπραγματευτικά να παραχωρήσει την Κριμαία.

Αντί γι’ αυτό, η Ουκρανία θα έπρεπε να πολεμήσει ώστε να ελευθερωθεί η Κριμαία. Πρώτα, θα έπρεπε να απομονώσει την Κριμαία με έναν συνδυασμό όπλων μεγάλου βεληνεκούς και υψηλής ακρίβειας, καθώς και τεθωρακισμένων. Μια τέτοια απομόνωση προϋποθέτει διατάραξη, και εν συνεχεία διακοπή, των δύο γραμμών επικοινωνίας που συνδέουν διά ξηράς την Κριμαία με τη Ρωσία: τη Γέφυρα του Κερτς, καθώς και τη διά ξηράς πρόσβαση από το Ροστόφ της Ρωσίας, μέσω Μαριούπολης και Μελιτόπολης, προς την Ουκρανία και εν συνεχεία την Κριμαία. Δεύτερον, θα ’πρεπε να πλήξει επί μήνες καίριους στόχους στην ίδια τη χερσόνησο της Κριμαίας μέχρι του σημείου να είναι πλέον ανέφικτο για τις ρωσικές δυνάμεις αέρος, θαλάσσης και ξηράς να σταθμεύουν εκεί. Πλήγματα υψηλής ακριβείας στη Σεβαστούπολη, το Ντζανκόι και το Σάκι θα καταστήσουν τις εκεί ευάλωτες ναυτικές και αεροπορικές βάσεις, καθώς και τα κέντρα logistics, μη χρησιμοποιήσιμα για τους Ρώσους. Μια τέτοια προσέγγιση –αντί για τη συμβατική, κατά μέτωπον επίθεση εναντίον όλων των ρωσικών γραμμών αμύνης στην Κριμαία– θα υποχρεώσει τους Ρώσους να την εγκαταλείψουν.

Ορισμένα στελέχη του Πενταγώνου αμφισβητούν το κατά πόσο η Ουκρανία έχει τη δυνατότητα να εκδιώξει τη Ρωσία από την Κριμαία. Πιστεύω όμως ότι το επίπεδο της ουκρανικής ηγεσίας και η βούληση των ενόπλων δυνάμεών της έχει μια πολύ καλή πιθανότητα να το πετύχει – στο μέτρο που εμείς, ως Δύση, εξασφαλίσουμε στην Ουκρανία τις ειδικές δυνατότητες των οποίων έχει ανάγκη. Οπότε, ας ξεκινήσουμε. Ας δοθούν στην Ουκρανία όπλα όπως τα τακτικά ATACMS, με εμβέλεια 300 χιλιομέτρων, ή οι βόμβες μικρής διαμέτρου με εκτόξευση από ξηράς και με εμβέλεια 150 χιλιομέτρων. Άμα η Δύση κινηθεί γρήγορα, τότε η Ουκρανία θα μπορούσε να έχει ελευθερώσει την Κριμαία μέχρι το τέλος Αυγούστου. Αν όχι, η Κριμαία θα παραμείνει καταφύγιο για τον ρωσικό ανεφοδιασμό και τους ρωσικούς εξοπλισμούς.

Υπάρχουν εκείνοι που υποστηρίζουν ότι το Κρεμλίνο θέτει «κόκκινη γραμμή» για την Κριμαία, οπότε είναι πρόθυμο να πολεμήσει για να την κρατήσει με κάθε κόστος – περιλαμβανομένης και της χρήσης πυρηνικών, άμα φανεί ότι θα μπορούσε να τη χάσει. Όντως, η πυρηνική απειλή του Κρεμλίνου θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με σοβαρότητα: η Ρωσία διαθέτει χιλιάδες πυρηνικές κεφαλές και προδήλως δεν ενδιαφέρεται για το πόσοι αθώοι θα σκοτωθούν σ’ αυτόν τον πόλεμο. Όμως το θεωρώ εξαιρετικά απίθανο να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα οιουδήποτε τύπου – ακόμα και για την Κριμαία.

Το Κρεμλίνο πιστεύει την προειδοποίηση που έχει απευθύνει η Ουάσινγκτον περί «καταστροφικών συνεπειών» αν ο Βλαντιμίρ Πούτιν χρησιμοποιήσει τέτοια όπλα. Γνωρίζει επίσης ότι η χρήση πυρηνικών δεν παρέχει πλεονέκτημα επί του πεδίου της μάχης, και τούτο για δύο λόγους: πρώτον, δεν υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση ουκρανικών δυνάμεων σε ένα συγκεκριμένο σημείο, οπότε η χρήση ενός πυρηνικού όπλου με τίποτε δεν θα αφανίσει τους στρατιώτες της Ουκρανίας∙ δεύτερον, η Ρωσία δεν έχει στη διάθεσή της μεγάλη, ευκίνητη δύναμη εκμετάλλευσης πεδίου, σωστά εκπαιδευμένη και εξοπλισμένη, προκειμένου να δράσει σε μια πυρηνικά μολυσμένη περιοχή.

Επιπλέον, οι Κινέζοι καθώς και άλλοι, έχουν καταστήσει σαφές στο Κρεμλίνο ότι αντιτίθενται στη χρήση πυρηνικών όπλων από τη Ρωσία. Στην πραγματικότητα, τα ρωσικά πυρηνικά όπλα είναι πιο αποτελεσματικά όταν η Ρωσία δεν τα χρησιμοποιεί.

Αντί λοιπόν να ωθούν την ηγεσία της Ουκρανίας προς το τραπέζι των διαπραγματεύσεων, οι ΗΠΑ και οι άλλες χώρες της Δύσης θα όφειλαν να στηρίξουν την Ουκρανία προκειμένου να νικήσει στην Κριμαία. Από τη χρονιά που πέρασε μάθαμε ότι η ακρίβεια των Ουκρανών μπορεί να νικά τη ρωσική ογκώδη δύναμη, εφόσον υπάρχουν κατάλληλα όπλα και έξυπνος χρονισμός.