Η Gen Z δεν αναγκάστηκε ποτέ να γυρίσει την κλασική ροδέλα των παλιών τηλεφώνων. Η πρώτη της συσκευή ήταν smartphone και μεγαλώνοντας στην τελευταία εποχή των συμβόλαιων «παγετώνων» – i.e. των ακριβών κλήσεων μα και των απεριόριστων μηνυμάτων – έγινε η γενιά που ταύτισε την επικοινωνία της με το texting μέσω εφαρμογών.

Αυτή η παγιωμένη στη συνείδησή τους συνθήκη, με την άνεση χρόνου που αισθάνονται πως έχουν για να απαντήσουν γραπτώς, κάνει αρκετούς νέους της Gen Z να αισθάνονται άγχος όταν χτυπά το τηλέφωνό τους για μία «παλιομοδίτικη», παραδοσιακή κλήση.

Και το πρόβλημα δεν περιορίζεται μόνο σε αυτές τις ηλικίες. Έρευνα του 2024 σε 2.000 ενήλικες στο Ηνωμένο Βασίλειο έδειξε ότι σχεδόν το 25% των ατόμων ηλικίας 18-34 ετών αποφεύγουν εντελώς τις τηλεφωνικές κλήσεις, ενώ το 61% προτιμά τα μηνύματα. Επίσης, πάνω από τους μισούς θεωρούν ότι μια απροειδοποίητη κλήση σημαίνει «κακά μαντάτα».

Πολλά από τα παιδιά και τους νέους που γεννήθηκαν μεταξύ 1997 και 2012 πάσχουν τηλεφοβία, δηλαδή τον φόβο των τηλεφωνικών κλήσεων, σύμφωνα με τη σύμβουλο επαγγελματικού προσανατολισμού Liz Baxter, στο Nottingham College, ένα σχολείο για μαθητές ηλικίας 16 έως 18 ετών.

Όπως εξηγεί, μιλώντας σε αφιέρωμα του CNBC, πολλοί δεν είναι συνηθισμένοι να πραγματοποιούν ή να λαμβάνουν κλήσεις, με αποτέλεσμα να έχει χαθεί η δεξιότητα της τηλεφωνικής συνομιλίας.

Σύμφωνα με την ίδια, σε τάξεις 25-30 μαθητών, περίπου το 75% παραδέχεται ότι νιώθει άγχος για τη χρήση του τηλεφώνου. Για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου, το Nottingham College έχει εντάξει μέχρι και σεμινάρια εξάσκησης, όπου οι μαθητές προσποιούνται ότι μιλούν στο τηλέφωνο, για να κλείσουν ραντεβού σε γιατρό ή να δηλώσουν ασθένεια στη δουλειά.

Η τηλεφοβία έχει επιδεινωθεί λόγω της απομόνωσης που προκάλεσε η πανδημία, με αποτέλεσμα οι νέοι να έχουν χάσει δύο χρόνια κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Σε όλους αυτούς έρχονται τέλος να προστεθούν και όσοι φοβούνται τις τηλεφωνικές κλήσεις με απόκρυψη λόγω της αβεβαιότητας για το ποιος βρίσκεται στην άλλη άκρη της γραμμής.

Αλλαγή παραδείγματος

Ένας παράγοντας που προκαλεί άγχος στους νέους είναι η απουσία οπτικής επικοινωνίας στις τηλεφωνικές κλήσεις. Σε πλατφόρμες όπως το Microsoft Teams ή το Zoom φαίνεται πως αισθάνονται πιο άνετα, καθώς μπορούν να δουν τις αντιδράσεις του συνομιλητή τους. Αντίθετα, στις τηλεφωνικές κλήσεις φοβούνται ότι μπορεί να κρίνονται ή να παρεξηγούνται χωρίς οπτικά σημάδια επιβεβαίωσης.

Ίσως η ανθρωπότητα οδεύει ολοταχώς προς ένα νέο τεχνολογικό savoir vivre όπου οι τηλεφωνικές κλήσεις θα θεωρούνται … αγένεια.