Συναντηθήκαμε περίπου από σύμπτωση με το θέμα, σε μιαν εκδήλωση ευαισθητοποίησης από την Πανελλήνια Ένωση Νομικών και Πολιτικών Επιστημών/ΠΕΝΠΕ, αλλά βρεθήκαμε μπροστά σε κάτι περισσότερο-από-ενδιαφέρον. Ο λόγος για την απώθηση – μετά το 2020 – μαθημάτων όπως η Πολιτική Παιδεία, ή πάλι το Πολίτης – Δημοκρατία από το Λύκειο (ως μαθημάτων κορμού, δηλαδή γενικής απεύθυνσης), ή ακόμη το Πολιτική και Δίκαιο ή το Εισαγωγή στους Θεσμούς (από τα μαθήματα κατεύθυνσης, δηλαδή εκείνα που οδηγούν σε αντίστοιχες δέσμες).

Και έως εδώ… καμιά αληθινή απορία ή αιφνιδιασμός, καθώς «συνηθίζεται» οι κατά καιρούς πολιτικές ηγεσίες να ανακατώνουν ως σούπα το ωρολόγιο πρόγραμμα (και) της Μέσης Εκπαίδευσης, είτε με λογική καινοτομίας, είτε μόδας, είτε και ιδεολογικής προτίμησης. (Το καταγράφουμε έτσι, απλά, ενώ θάπρεπε αυτό να εξοργίζει. Αλλά… στην Ελλάδα του 2025 ζούμε, οπότε ουδεμία απορία). Την ίδια στιγμή, φαίνεται να ενισχύονται μεν διδακτικά οι πιο τεχνολογικές/ψηφιακές δεξιότητες – αλλά και να διατηρείται η ισχυρή θέση των Αρχαίων Ελληνικών (όπως αυτά διδάσκονται!) ή και των Λατινικών – ενώ έχουμε παράλληλη απώθηση της Κοινωνιολογίας (βάσει και της άποψης Αδώνιδος Γεωργιάδη: «η Κοινωνιολογία είναι ένα μάθημα για να κάνουν τα παιδιά μας αριστερά» 2018, προ της αποβάσεως στην εξουσία, αυτό) – ως φαίνεται δε, συντόμως, και των Οικονομικών.

Και πάλι, δύσκολα θα ξαφνιαζόταν κανείς – όσο κι αν τα διαγράμματα ή οι χάρτες που δείχνει η ΠΕΝΠΕ φανερώνουν την υστέρηση της πολιτειακής – σωστότερα – παιδείας σε σχέση με τις χώρες της Ευρώπης (όπου «ανήκομεν», πέρα του ότι είμεθα η κοιτίδα της Δημοκρατίας και άλλα σχετικά). Πλην, επί προσφυγής που είχε ασκηθεί ενώπιον του ΣτΕ για την εξάλειψη αυτών των μαθήματών, υπήρξε η 1972/2022 απόφαση βάσει της οποίας η κατάργηση των μαθημάτων «Πολιτική Παιδεία» και «Σύγχρονος Κόσμος: Πολίτης και Δημοκρατία» ήταν παράνομη καθώς έγινε «χωρίς τεκμηρίωση ως προς την τήρηση παιδαγωγικών και επιστημονικών κριτηρίων» (ενώ η επαναφορά των Λατινικών στις εισαγωγικές εξετάσεις για τα ΑΕΙ, αντί της Κοινωνιολογίας, κρίθηκε νόμιμη).

Φυσικά… η Διοίκηση δεν συμμορφώθηκε. («Φυσικά» επειδή και πάλι στην Ελλάδα του 2025 ζούμε. Εδώ, σε πολύ βαρύτερα ζητήματα – ακόμη και θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών, ή πάλι σε θέματα οικονομικής επίπτωσης μεγατόνων/«λέγε με ΝΟΚ» – δεν γίνεται συμμόρφωση, και για την εξορία Πολιτικής Παιδείας ή Κοινωνιολογίας υπέρ της παλινόρθωσης Λατινικών και των 5 ωρών Αρχαίων θα συνεκινείτο η Διοίκηση!). Έχει όμως και καλύτερο; Απευθύνθηκαν οι ενδιαφερόμενοι σε υπουργούς Παιδείας της περιόδου – θεωρούμενους πεφωτισμένους συγκριτικά: Πιερρακάκη, ήδη Ζαχαράκη – και η απάντησή τους χαρακτηριστική (όπως μας μεταφέρθηκε, τουλάχιστον: «δεν υπήρξε εισήγηση από τους υπηρεσιακούς παράγοντες». Υπό συνθήκες Επιτελικού Κράτους, αυτό υπέροχο!

Βέβαια… κάτω από την όλη συζήτηση διακρίνει κανείς και κάτι το συνδικαλιστικό: όσοι θα ήταν να διδάσκουν – υπό κανονικές συνθήκες – Πολιτική Παιδεία ή/και Θεσμούς, είναι πολύ περιορισμένο κοινό σε σχέση με τις πυκνές τάξεις των φιλολόγων – οι οποίοι διδάσκουν υπό τις γνώριμες συνθήκες π.χ. Αρχαία. Είπαμε: στην Ελλάδα του 2025 ζούμε! 

Την ίδια στιγμή, στην μίνι-συζήτηση που έγινε στην εκδήλωση ευαισθητοποίησης της ΠΕΝΠΕ – συμμετείχε ο Καθηγητής ΑΠΘ Θ. Χατζηπαντελής, ο διεθνολόγος Θ. Τσίκας, ο δημοσιογράφος Στρ. Αγγελής (ο οποίος θύμισε και το πρόσφατο επεισόδιο, με την αντικατάσταση σε σχολικό βιβλίο της Γ’ Γυμνασίου άρθρου του Πέτρου Παπακωνσταντίνου – της «Καθημερινής» – που αναφερόταν στην επίπτωση της Ιντιφάντας στην ζωή/τον ψυχισμό «μιας γενιάς που τα έκλεψαν το χαμόγελο» στην Παλαιστίνη (2003), με συνειδητά άχρωμο κείμενο γραμμένο από /με την βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης/ΑΙ για το πώς «τα παιδιά μπορεί να μεγαλώνουν διαφορετικά» σε εμπόλεμες περιοχές) – αναδείχθηκε το πόσο δύσκολο είναι να ανοίξει μια τέτοια συζήτηση στην ευρύτερη κοινή γνώμη. Αλλά και κάτι ακόμη: ότι ήδη υπάρχουν σχολεία – ιδίως στην Β. Ελλάδα, όμως και σε λιγότερο ευνοημένες περιοχές της στεφάνης της Αθήνας – όπου διοργανώνονται «τάξεις διδασκαλίας» δίκην Κρυφού Σχολειού επινεύσεως του υπό αποφυλάκιση Ηλ. Κασιδιάρη, όπου τι κυριαρχεί; Μα… Ιστορία και Πολιτική Αγωγή.

Κατά τα άλλα, υποθέτει κανείς ότι το σεβαστό Υπουργείο Παιδείας εύχεται σε όλους Καλό Καλοκαίρι.