Τον παλιό καιρό, θα είχε φέρει τίτλους πρωτοσέλιδους του τύπου «Σεισμός» η συζήτηση Δημήτρη Παπαλεξόπουλου – Βαγγέλη Μυτιληναίου, με moderator τον Αλέξη Παπαχελά. Ως πρωτοβουλία/συμβολή του ΣΕΒ στη (μεταξύ μας: εξόχως άνευρη…) δημόσια συζήτηση γύρω από τις Ευρωεκλογές της 6^ης-9^ης Ιουνίου. Και, αυτονόητα, γύρω από το «πού πάει η Ευρώπη» περί της οποίας ακριβώς ο λόγος.

Σημειωτέον ότι η αρχική πρωτοβουλία ήταν προγραμματισμένη για την Δευτέρα 13 Μαΐου, και μάλιστα στην περιορισμένη, αν και λαμπρή, αίθουσα του Ευρωκοινοβουλίου, αλλά… συνέπεσε με την διοργάνωση του 3ημέρου του «Κύκλου Ιδεών» Β. Βενιζέλου για την «Καμπύλη της Μεταπολίτευσης»^. Οπότε και μετατέθηκε για τις 23, στον «Φάρο» του συγκροτήματος Νιάρχου στο Φάληρο. Θέμα: «Ευρωεκλογές 2024: ο κόσμος αλλάζει, η Ευρώπη μπορεί;». 

Αφήσαμε να περάσει κάποιος χρόνος, ώστε να φανεί το αποτύπωμα μιας συζήτησης η οποία  – αληθινά – ξέφευγε κατά πολύ από την αυτοσυγκράτηση και την διπλωματικότητα που παγίως δείχνει ο ΣΕΒ – αν και οι παλιότεροι μπορούν να θυμηθούν ταρακουνήματα όπως επί «σοσιαλμανίας» Προεδρίας Δημ. Μαρινόπουλου κατά Παναγή Παπαληγούρα (Κυβέρνηση Κωνστ. Καραμανλή) , ή πάλι επί κριτικής Οδυσσέα Κυριακόπουλου που έκανε τον Απόστολο Κακλαμάνη να επισείει κυρώσεις ενώπιον της Βουλής. 

Πάντως, αυτή την φορά οι πολύ ουσιαστικές τοποθετήσεις Παπαλεξόπουλου-Μυτιληναίου, με πυρήνα την πολλαπλή αμφισβήτηση της πορείας της ίδιας της «Ευρώπης» όπως αυτή εξελίσσεται, πέρασαν εν πολλοίς κάτω από την επιφάνεια. Για να είμαστε ακριβέστεροι, «ανέβηκε» η ένταση της ατάκας Μυτιληναίου ότι η Επιτροπή φον ντερ Λάϊεν ήταν «η χειρότερη Επιτροπή που υπήρξε ποτέ στην Ευρώπη […] είχαν ως μοναδικό θέμα την πράσινη μετάβαση, αλλά τα έκαναν μαντάρα» και ακόμη ότι «έχουμε μια Κομισιόν χωρίς καμιά λογοδοσία, μια ενιαία αγορά που αποσυντίθεται […] και οι χώρες, βλέποντας ότι δεν ανταποκρίνεται το σύστημα κάνουν ό,τι θέλουν».

Πλην όμως όσο κι αν αυτές οι ατάκες φιλοξενήθηκαν και αξιοποιήθηκαν – ιδίως από ιστοσελίδες με περιορισμένη εκτίμηση προς την Κυβέρνηση και τις Ευρωπαϊκές προσεγγίσεις της – εκείνο που το πήραμε πάνω μας να χαρακτηρίσουμε εισαγωγικά ως «σεισμό» δεν καταγράφηκε. 

Άρα… δεν τρέχει τίποτε; Δεν θα το λέγαμε: όταν προκύπτει σεισμός, ιδίως δε όταν ενεργοποιείται απροσδόκητα ένα νέο ρήγμα, αναμενόμενοι είναι μετασεισμοί. Μάλιστα οι σεισμολόγοι επιμένουν ότι καλόν πράγμα είναι η σαφής μετασεισμική ακολουθία, αφού δείχνει ομαλή εξέλιξη, εκτόνωση και πορεία προς νέο σημείο σταθερότητας – αλλιώς υπάρχει κίνδυνος σημαντικότερης δόνησης.

Να εξηγηθούμε: Οι Δημ. Παπαλεξόπουλος και Β. Μυτιληναίος είναι – ας επιτραπεί η υπερβολή στην διατύπωση! – «ό,τι υπάρχει από βιομηχανία» στην Ελλάδα, με σοβαρή ένταξη στο διεθνές οικονομικό σύστημα. Υπό την εξής έννοια: παραδοσιακή τσιμεντοβιομηχανία που επεβίωσε από διαδοχικές φάσεις κρίσης ο ΤΙΤΑΝ, με διεθνή παρουσία (μέχρις ΗΠΑ) ακριβώς ώστε να μην καμφθεί, με μείζον πρόβλημα ενεργειακού κόστους αλλά και με σοβαρή προσπάθεια απανθρακοποίησης (μέχρι carbon capture)^. μοναδικός χειρισμός ομίλου με πυρήνα την ενεργοβόρο μεταλλουργία αλλά και με συμμετοχή στην παραγωγή ενέργειας ο ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, με παράλληλες δραστηριότητες στις κατασκευές και επίσης διεθνές αποτύπωμα (συν, η προεδρία της Eurometaux για τον ίδιο τον Β. Μυτιληναίο). Όταν λοιπόν απ’ αυτήν την κατεύθυνση έρχονται «βαριές» τοποθετήσεις για τις προοπτικές της Ευρώπης και για τις κατευθύνσεις που παίρνει αυτή – και, φυσικά, για τις επιπτώσεις στα δικά μας – πρέπει να ανοίγει μια συζήτηση. Συζήτηση ουσίας. Πέρα και πάνω, δηλαδή από την γνώριμη αναφορά σε συγκράτηση των ρυθμιστικών παρεμβάσεων και της ευρωγραφειοκρατίας, για πληρέστερη Ενιαία Αγορά, για προώθηση δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού κατάλληλου για το αύριο κοκ. 

Και μπορεί ο Δημ. Παπαλεξόπουλος να κατέθεσε, παραδοσιακά, το «η Ευρώπη είναι το σπίτι μας, η αλήθεια όμως είναι ότι σ’ έναν κόσμο που αλλάζει γρήγορα, πασχίζει να βρει τον δρόμο της […] χρειαζόμαστε μιαν Ευρωπαϊκή επανεκκίνηση με έμφαση σε ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη». Όμως οι εκκλήσεις για ανάγκη «επανεκκίνησης και αλλαγή πλεύσης», πόσο προσέχθηκε ότι μεταφράζεται σε απαίτηση για «σημαντικές αλλαγές σε θέματα ανάπτυξης, ανταγωνιστικότητας, βιομηχανικής πολιτικής […] καθώς και Κοινωνικής Ευρώπης»; [Προσέξτε: η κοινωνική διάσταση, η αναφορά σε Κοινωνική Ευρώπη από τον εργοδοτικό συνδικαλισμό. Όπως παλιότερα, από Θόδωρο Παπαλεξόπουλο (Νίκο Αναλυτή. Όπως, τώρα τελευταία, από Σπύρο Θεοδωρόπουλο, που να δούμε αν θα πείσει – μ’ αυτήν την προσέγγιση – στην διεκδίκηση της Προεδρίας του ΣΕΒ…).

Προχωρώντας, δε, στην μετάβαση από τα θέματα ανταγωνιστικότητας στον πυρήνα των κεντρικών διακυβευμάτων, πέρα από τις ατάκες που έγραψαν, ας σημειωθεί η παρατήρηση Μυτιληναίου ότι «η συνοχή της ΕΕ κλονίζεται από την άνοδο αντισυστημικών κομμάτων και ομάδων και το γεωπολιτικό σκηνικό [που]  είναι απειλητικό» καθώς και η απάντησή του στο ερώτημα Αλέξη Παπαχελά, γιατί δεν υπάρχουν εκ βάθρων νέες επενδύσεις/greenfield investments, με αναφορά στην κατεύθυνση της γραφειοκρατίας/red tape ή των δανειοδοτικών περιορισμών. Με τελική (;) κατάληξη την διατύπωση Παπαλεξόπουλου ότι «δεν ισχύει πλέον σήμερα [στην Ευρώπη] το κοινωνικό συμβόλαιο, που ήθελε κάθε γενιά να ζει καλύτερα από την προηγούμενη». Αυτά, όλα, θα ήταν λογικό να οδηγήσουν σε σκέψεις. 

Συνδυαζόμενα μάλιστα με την διαπίστωση «η εξουσία της Κομισιόν παραμένει τελικά περιορισμένη, γιατί υπάρχουν 27 ηγέτες, ο καθένας με. το δικό του μπαϊράκι».

Δεν ξέρουμε αν ο αναγνώστης θα θεωρήσει υπερβολική την αξιολόγησή μας περί «σεισμού» απ’ αυτού του είδους τις τοποθετήσεις. Πάντως, αν μετά από αυτού του είδους τοποθετήσεις από παρόμοιες πηγές, η «Ευρώπη» κινηθεί και μετά τις εκλογές σε μια λογική business as usual, τότε η σεισμική συνέχεια κινδυνεύει να εκπλήξει – δυσάρεστα.