Όσοι ξαφνιάστηκαν με την επανεκλογή, στην Προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ούρσουλας φον ντερ Λάϊεν – μάλιστα με 401 ψήφους στο νέο ΕυρωΚοινοβούλιο που επιβεβαίωσε την ανάδειξή της από τους «27», δηλαδή με 18 περισσότερες απ’ ό,τι την προηγούμενη φορά (αν και 21 λιγότερες από τον προηγηθέντα Ζαν-Κλωντ-Γιουνκέρ) – ακριβώς την επόμενη μέρα από την καταδίκη της Επιτροπής από το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για απόκρυψη στοιχείων του Pfizergate/των όρων αγοράς των εμβολίων επί Covid-19 (πώς; με σβήσιμο τμημάτων/redacting των σχετικών συμβάσεων), κακώς ξαφνιάστηκαν! Και θα πρέπει να το συνηθίσουν.

Πράγματι, λίγες μέρες νωρίτερα, το όσο-και-να-το-κάνουμε βαρύτερο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ (γιατί βαρύτερο; επειδή ούτως ή άλλως οι ΗΠΑ είναι που οδηγούν το παγκόσμιο σύστημα και πάντως ακολουθούνται στην τωρινή φάση από μια Ευρώπη/ΕΕ υπερπρόθυμη να κινείται στην σκιά των άλλων) παραχώρησε στον Πρόεδρο των ΗΠΑ ευρεία/ευρύτατη ασυλία για οποιεσδήποτε αποφάσεις, ενέργειες και στάσεις του κατά την άσκηση των καθηκόντων του. Αυτή λοιπόν η εκδοχή ακαταδίωκτου της εκτελεστικής εξουσίας στο Αμερικανικό Προεδρικό σύστημα αρχίζει να «ξεβάφει» και στις συνηθισμένες σε παραδοσιακά κοινοβουλευτικά ήθη Ευρωπαϊκές χώρες. Καθώς, δε, το Ευρωπαϊκό οικοδόμημα είναι ένα διαφορετικό πρότυπο, για τους μεν/νόθο για τους δε, θεσμικό οικοδόμημα, γι αυτό η επανεκλογή φον ντερ Λάϊεν μπορεί να χρωματίσει αποφασιστικά την συνέχεια.

Τι εννοούμε; Πρώτον, σε μια Ευρώπη που έχει ζήσει στον αστερισμό Ζακ Ντελόρ που όσο και νάναι την είχε μια ιδεολογία, το χτίσιμο συμμαχιών το οποίο έφερε την επανεκλογή φον ντερ Λάϊεν εγκαθιστά πια μια πρακτική εναγκαλισμού με την εξουσία και για την εξουσία, με την επίκληση της αποτελεσματικότητας και με επίχρισμα γεωπολιτικής ορθότητας. Τι εννοούμε; Δείτε: η προσφατη επιτυχημένη διαπραγμάτευση παρασκηνίου από φον ντερ Λάiεν άφησε στην άκρια την φιλόδοξη «Πράσινη Συμφωνία» ώστε να προσελκυσθούν ψήφοι της ήπιας ακροδεξιάς των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ανάγνωθι: Μελόνι – η περιγραφή αυτή των ECR είναι η κρατούσα πλέον μεταξύ των ξένων ανταποκριτών στις Βρυξέλλες) που ζητούσαν φορτικά να πατήσει φρένο το πρασίνισμα, ιδίως σε ό,τι αφορά την αγροτική παραγωγή. Αυτό όμως δεν σήμαινε ότι οι Πράσινοι (που ημικαταβυθίστηκαν στις Ευρωεκλογές) δεν στήριξαν Ούρσουλα^. ομοίως και οι Μακρονιστές και Φιλελεύθεροι (κι αυτοί υποχώρησαν στις Ευρωκάλπες). Θα δούμε τώρα την ανταπόδοση σε επίπεδο διαμοιρασμού χαρτοφυλακίου και πρωτοβουλιών πολιτικής της Επιτροπής των ερχόμενων χρόνων.

Δεύτερον, όσον αφορά την γεωπολιτική ορθοδοξία – «Σωστή Πλευρά της Ιστορίας» στα δικά μας – , η τάση της Προέδρου να ντύνεται με τα χρώματα της Ουκρανικής σημαίας «κουμπώνει» ιδεωδώς με την εικόνα αντιΡωσικής τοποθέτησης της νέας Ύπατης Εκπροσώπου για την Εξωτερική Πολιτική και Ασφάλεια (αυτή είναι και μέλος της Επιτροπής, και αυτοτελώς τιτλούχος ) Κάγιας Κάλλας – ως Εσθονή, αυτή έχει πλησιέστερα τις μνήμες της Σοβιετικής κυριαρχίας. Το δίδυμο φον ντερ Λάϊεν/Κάλλας ευθυγραμμίζεται υπερθεματίζοντας με την Αμερικανική στάση εξωτερικής πολιτικής. Σήμερα. Θα έχει πάντως ενδιαφέρον η παρακολούθηση των εξελίξεων, αν το μέλλον των ΗΠΑ γράψει «Τραμπ».

Για την ώρα, η πάλαι ποτέ «Ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία» εμπνεύσεως Εμμανουέλ Μακρόν χρειάζεται νέα μεταμφίεση. Αυτό ακριβώς θα επιχειρηθεί με την δημιουργία προβεβλημένης θέσης Επιτρόπου για τα θέματα Άμυνας/Εξοπλισμών (να δούμε την τελική ονοματοδοσία, βέβαια: εκείνη η Προστασία του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής επί Μ. Σχοινά είχε προκαλέσει ντράβαλα), και τούτο ενώ η αντίστοιχη έμφαση π.χ. στην Ανταγωνιστικότητα (η Έκθεση Ντράγκι αφέθηκε για μετά τον σχηματισμό της Επιτροπής: θα δεχόταν ρόλο δεύτερου βιολιού της Ούρσουλας ο Σούπερ-Μάριο;) ή στην Στέγαση (κατάλοιπο των ιδεών περί κοινωνικού κράτους, αυτή η διάσταση) παίζουν περισσότερο ρόλο εκείνο που οι Αμερικανοί αποκαλούν pork-barrel politics: έχουμε δράσεις να μοιράζουμε.

Έτσι, όμως, φθάνουμε και στην ουσία της νέας θητείας φον ντερ Λάϊεν. Η καινοτομία που έφερε το στυλ διαχείρισης των πραγμάτων από εκείνην – ούτε καν το άκομψο επεισόδιο της Προέδρου της Επιτροπής να παραμερίζεται από το δίδυμο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν/Σαρλ Μισέλ στο πρωτόκολλο της Τουρκικής Προεδρίας για seating arrangement τραυμάτισε αληθινά το εν λόγω στυλ – δηλαδή μια διαχείριση με βάση και με επιδίωξη την εξουσία, έχει φέρει ακόμη και θεσμική μετακίνηση της ΕΕ. Τι εννοούμε κι εδώ; Ότι την μια η διαχείριση των προμηθειών εμβολίων με αφορμή την Covid-19 (το Pfizergate δεν έχει τελειώσει οριστικά, τα διαβόητα emails-vdL-Mπουρλά όμως δεν θα δουν το φως της δημοσιότητας ούτε θα οδηγήσουν σε σχετικό έλεγχο), την άλλη με την υιοθέτηση της πιο μαχητικής αντιΡωσικής στάσης με εργαλείο τις κυρώσεις, πέρα από τις επισκέψεις στο Κίεβο και την έπαρση της Ουκρανικής σημαίας σε όλες τις αντιπροσωπείες της Επιτροπής, έχουν σπρώξει στην πράξη τις αρμοδιότητες – προσοχή! όχι μόνο της Επιτροπής, αλλά της ίδιας της ΕΕ. Χωρίς αναθεώρηση των Συνθηκών, χωρίς καλά-καλά παράλληλες θεσμικές διαρρυθμίσεις όπως εκείνες που δημιούργησαν π.χ. τον ESM/διάδοχο του EFSF για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους το 2010-12, η εκφώνηση θέσεων και η εφαρμογή de facto δράσεων δημιούργησε (ή: τείνει να δημιουργήσει) μια «άλλη Ευρωπαϊκή Ένωση». 

Σε απλά λόγια εξουσίας: η Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν, ευθυγραμμιζόμενη με την εδώ και αρκετό καιρό υποχώρηση της «Κοινοτικής μεθόδου» υπέρ της Διακρατικής διαχείρισης «που να βγάζει αποτέλεσμα-τώρα!» απέκτησε εξουσία. Και, σε απλά Ελληνικά, βόλεψε καταστάσεις.