Στο βιβλίο του “Any Happy Returns”, ο επικεφαλής του τμήματος μακροοικονομικών ερευνών της Goldman Sachs στην Ευρώπη, Πίτερ Οπενχάιμερ, εξηγεί πως ο τελευταίος υπερκύκλος που είχε γνωρίσει η παγκόσμια οικονομία ήταν το 1980.

Οι υπερκύκλοι αποτελούν μακρές περιόδους οικονομικής ανάπτυξης που συχνά συνοδεύονται από αύξηση του ΑΕΠ, μεγάλη ζήτηση για αγαθά, υψηλότερες τιμές (λόγω της μεγάλης ζήτησης) και υψηλή απορρόφηση στην αγορά εργασίας. Και τώρα, ο πλανήτης εισέρχεται σε έναν νέο υπερκύκλο, που δημιουργείται από την ταχύτατη ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης και την ενεργειακά πράσινη «στροφή» με στόχο την απεξάρτηση της ανθρωπότητας από τον άνθρακα και τον περιορισμό της κλιματικής κρίσης.

«Είναι εμφανές ότι μπαίνουμε σε έναν καινούργιο υπερκύκλο», δηλώνει στο CNBC, σκιαγραφώντας τα υπόλοιπα «συμπτώματα»: κορύφωση των επιτοκίων και του πληθωρισμού και ιδιωτικοποιήσεις. Στον προηγούμενο κύκλο, οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι είχαν υποχωρήσει και η τάση παγκοσμιοποίησης ενταθεί, όμως τίποτα δεν προεξοφλεί πως αυτή η τάση θα επαναληφθεί και αυτή τη φορά, εξηγεί.

«Δεν είναι πιθανό να δούμε τα επιτόκια να μειώνονται τόσο επιθετικά κατά την επόμενη δεκαετία, βλέπουμε κάποιες αντιδράσεις στην παγκοσμιοποίηση και, φυσικά, έχουν αυξηθεί οι γεωπολιτικές εντάσεις».

Ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας, η διελκυστίνδα ΗΠΑ – Κίνας για το εμπόριο και η σύγκρουση Ισραήλ – Χαμάς που δημιουργεί ανησυχίες για την ευρύτερη Μέση Ανατολή είναι μόνο μερικά από τα γεωπολιτικά θέματα που προβληματίζουν τις αγορές.

Ενώ οι τρέχουσες οικονομικές εξελίξεις θα έπρεπε, θεωρητικά, να οδηγήσουν στην επιβράδυνση των χρηματοοικονομικών αποδόσεων, υπάρχουν δυνάμεις που θα μπορούσαν να έχουν θετικό αντίκτυπο – συγκεκριμένα η τεχνητή νοημοσύνη και η απαλλαγή από τον άνθρακα. Παρότι η τεχνητή νοημοσύνη βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο σε νέα προϊόντα και υπηρεσίες, και αυτό ίσως καθρεφτιστεί θετικά στις μετοχές.

Το μείζον θέμα της τεχνητής νοημοσύνης και της παραγωγικότητας, το οποίο συχνά συμβαδίζει με συζητήσεις και ανησυχίες γύρω από την αντικατάσταση ανθρώπων από μηχανές και τις αλλαγές στις αγορές εργασίας, θα επηρεάσει πιθανότατα την οικονομία. «Το δεύτερο πράγμα που δεν έχουμε δει ακόμη, και νομίζω ότι είμαστε σχετικά σίγουροι ότι θα δούμε, είναι η βελτίωση της παραγωγικότητας λόγω των εφαρμογών της ΤΝ, η οποία θα μπορούσε να είναι θετική για την ανάπτυξη και φυσικά για τα περιθώρια κέρδους», σχολιάζει ο Οπενχάιμερ.

Παρά το γεγονός ότι τόσο η τεχνητή νοημοσύνη όσο και η απεξάρτηση από τον άνθρακα είναι σχετικά νέες έννοιες, επιτρέπονται οι ιστορικοί παραλληλισμοί.

Εξαιτίας του «δίδυμου σοκ» που θα προκαλέσει η τεχνολογική καινοτομία και η αναδιάρθρωση των οικονομιών προς την απεξάρτηση από τον άνθρακα, «αυτή είναι μια περίοδος που μοιάζει πραγματικά με όσα διαδραματίστηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα»: ο εκσυγχρονισμός και η εκβιομηχάνιση που τροφοδοτούνται από τις υποδομές και τις τεχνολογικές εξελίξεις παράλληλα με τη σημαντική αύξηση της παραγωγικότητας σηματοδοτούν αυτή την ιστορική περίοδο.

«Κοιτάζοντας πίσω στο χρόνο, οι κύκλοι και οι διαρθρωτικές ρήξεις επαναλαμβάνονται, αλλά ποτέ με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Και νομίζω ότι πρέπει να μάθουμε από την ιστορία ποια είναι τα συμπεράσματα που μπορούμε να εξάγουμε προκειμένου να τοποθετηθούμε καλύτερα στο σημερινό τοπίο».