Η πρώτη συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Σι Τζινπίνγκ μετά την επιστροφή του μεγιστάνα στον Λευκό Οίκο κατέληξε σε μια προσωρινή εκεχειρία στο μέτωπο του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ – Κίνας. Αν και δεν υπήρξε συνολική συμφωνία, οι δύο πλευρές έδειξαν έτοιμες να μετριάσουν ορισμένες από τις πιο σκληρές αμοιβαίες κυρώσεις τους, αφήνοντας τις εμπορικές σχέσεις «μόνο ελαφρώς χειρότερες απ’ ό,τι ήταν ένα χρόνο πριν, αλλά και λιγότερο τεταμένες από όσο αναμενόταν», όπως εύστοχα σχολίασε σε ανάλυσή του το Foreign Policy.

Τις περισσότερες λεπτομέρειες αποκάλυψε ο ίδιος ο Τραμπ, με δηλώσεις του στο προεδρικό αεροσκάφος Air Force One όσο και σε ανάρτηση στο Truth Social, όπου έκανε λόγο για «σημαντική προόδο» σε ό,τι αφορά το εμπόριο ενέργειας, σπάνιων μετάλλων και σόγιας. Το Πεκίνο, αντιθέτως, κράτησε χαμηλούς τόνους, αναφέροντας απλώς ότι υπήρξε «ουσιαστική ανταλλαγή απόψεων» και «συναίνεση για επίλυση διαφόρων θεμάτων».

Οι ΗΠΑ συμφώνησαν να μειώσουν κατά 10% τους δασμούς στα κινεζικά προϊόντα, με αντάλλαγμα τη δέσμευση του Σι να πατάξει την παραγωγή πρόδρομων ουσιών φαιντανύλης. Ο μέσος δασμός στα κινεζικά προϊόντα θα διαμορφωθεί πλέον στο 47% – ακόμα πολύ υψηλός σε σχέση με τα ιστορικά επίπεδα ή με τους υπόλοιπους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, αλλά μικρότερος από τις τιμωρητικές επιβαρύνσεις που είχε απειλήσει ο Τραμπ, φτάνοντας ως και το 100% σε ορισμένες κατηγορίες.

Ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι η Κίνα θα επανεκκινήσει τις αγορές αμερικανικής σόγιας και άλλων αγροτικών προϊόντων που είχαν «παγώσει» εξαιτίας του εμπορικού πολέμου, ζήτημα μείζονος σημασίας για τους Αμερικανούς αγρότες. Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ γνωστοποίησε πως το Πεκίνο δεσμεύτηκε να αγοράσει 12 εκατομμύρια τόνους σόγιας φέτος και τουλάχιστον 25 εκατομμύρια ετησίως για την επόμενη τριετία.

Στο μέτωπο της ενέργειας, ο Τραμπ δήλωσε ότι η Κίνα «θα ξεκινήσει τις διαδικασίες αγοράς αμερικανικής ενέργειας», ιδίως από την Αλάσκα, όπου σχεδιάζεται αγωγός υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Ωστόσο, το έργο αυτό βρίσκεται ακόμα στα χαρτιά και αποτελεί περισσότερο δήλωση προθέσεων παρά χειροπιαστή δέσμευση. Το Πεκίνο περιορίστηκε να αναφέρει ότι οι δύο χώρες θα «ενισχύσουν τη συνεργασία σε οικονομία, εμπόριο και ενέργεια», χωρίς αναφορές στο LNG ή στην Αλάσκα.

Σπάνια μέταλλα με το βλέμμα στα μικροτσίπ

Μετά την προηγούμενη κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου και τις απειλές για περιορισμό των εξαγωγών σπάνιων γαιών, το Πεκίνο φαίνεται τώρα να κάνει βήμα πίσω. Ο Τραμπ θριαμβολόγησε πως «η Κίνα συμφώνησε να συνεχίσει ελεύθερα τη ροή σπάνιων γαιών, κρίσιμων μετάλλων και μαγνητών». Παρά ταύτα, η κινεζική πλευρά ήταν και σε αυτό το μέτωπο εμφανώς πιο συγκρατημένη στις διατυπώσεις της, ενημερώνοντας λιτά πως απλώς «αναστέλλει για ένα έτος» τα περιοριστικά μέτρα που είχε εξαγγείλει στις 9 Οκτωβρίου, επισημαίνοντας πως σκοπεύει να «επανεξετάσει και να βελτιώσει» τα μελλοντικά της σχέδια.

Άλλωστε η «πολύτιμη» για τον Τραμπ αναστολή δεν εξασφαλίζει άλλα κρίσιμα ορυκτά, όπως το γάλλιο και το γερμάνιο, απαραίτητα για την παραγωγή ημιαγωγών, για τα οποία εξακολουθούν να απαιτούνται ειδικές άδειες εξαγωγής από το Πεκίνο. Η Γκρέισλιν Μπασκαράν από το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών της Ουάσιγκτον πάντως προεξόφλησε πως «δεν υπάρχει περίπτωση η Κίνα θα εγκαταλείψει το καθεστώς ελέγχου των εξαγωγών» καθώς θέλει να διατηρήσει τη δυνατότητα άσκησης πίεσης προς τις ΗΠΑ.

Παραχωρήσεις και παραλείψεις

Οι δύο χώρες θα αναστείλουν επίσης τα λιμενικά τέλη που είχαν επιβάλει αμοιβαία στις αρχές Οκτωβρίου, εκτονώνοντας έτσι την ένταση μετά από τη διαμάχη που είχε ξεσπάσει και απειλούσε με υψηλές χρεώσεις τα κινεζικά φορτηγά πλοία. Στον αντίποδα, ελάχιστα αμερικανικά φορτηγά πλοία επηρεάζονταν επί της ουσίας από τα τέλη στα κινεζικά λιμάνια, οπότε η υποχώρηση αυτή δεν θεωρείται ακριβώς αμοιβαία.

Αξίζει να σημειωθούν και τα κενά από την ατζέντα όσων συζήτησαν οι δύο ηγέτες, όπως το ζήτημα των ΑΙ τσιπ της Nvidia, ενός κρίσιμου κρίκου στην κούρσα για την τεχνητή νοημοσύνη. Ούτε και το θέμα της Ταϊβάν συζητήθηκε, παρότι ο Σι είχε αφήσει να εννοηθεί ότι θα επιδιώξει διαβεβαίωση μη επέμβασης των ΗΠΑ στο ζήτημα της ανεξαρτησίας της.

Αντιθέτως, Τραμπ και Σι μίλησαν για τον πόλεμο στην Ουκρανία, με τον Αμερικανό πρόεδρο να δηλώνει ότι η Κίνα, ο μεγαλύτερος χρηματοδότης και προμηθευτής της Ρωσίας, θα μπορούσε να «βοηθήσει στην εξεύρεση μίας ειρηνευτικής οδού».

Σε κάθε περίπτωση, η «ανακωχή της Μπουσάν» σηματοδοτεί μια εύθραυστη παύση πυρός στην πολυετή εμπορική αντιπαράθεση Ουάσιγκτον-Πεκίνου. Οι επόμενοι μήνες θα δείξουν αν πρόκειται για προοίμιο νέας συμφωνίας, ή απλώς για μια προσωρινή ανάπαυλα πριν τον επόμενο γύρο διαμάχης.