Ιδιαίτερα απαισιόδοξη είναι η αξιολόγηση της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την παραγωγή μικροτσίπ, σύμφωνα με πόρισμα του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ECA). Το σχέδιο του μπλοκ να κατακτήσει το 20% της παγκόσμιας αγοράς ημιαγωγών έως το 2030 κρίνεται ως «σχεδόν αδύνατο», σε μια περίοδο που η ανάγκη για μικροτσίπ εκτοξεύεται λόγω της ανάπτυξης της άμυνας, της Τεχνητής Νοημοσύνης και των πράσινων τεχνολογιών.

Το ECA κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, επισημαίνοντας ότι η Ε.Ε. παραμένει ιδιαίτερα εκτεθειμένη σε πιθανές αναταράξεις των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού, ειδικά με την απειλή του Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει νέους δασμούς στις εισαγωγές μικροτσίπ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Παρά την παρουσία μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών, όπως η Intel και η Samsung, η Ευρώπη παραμένει ευάλωτη.

«Είναι επείγουσα η ανάγκη αναθεώρησης της ευρωπαϊκής στρατηγικής για τα μικροτσίπ», δήλωσε η Αννεμί Τούρτελμπομ, στην οποία ανατέθηκε η εκπόνηση της αξιολόγησης, υπογραμμίζοντας ότι οι στόχοι που έχουν τεθεί είναι αποκομμένοι από τις πραγματικές δυνατότητες του μπλοκ. Το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2022, που στόχευε στην απόκτηση μεριδίου 20% της παγκόσμιας παραγωγής, χαρακτηρίζεται από το ECA ως ανεδαφικό «ευχολόγιο», λόγω της περιορισμένης χρηματοδότησης και της κατακερματισμένης φορολογικής πολιτικής στα κράτη – μέλη. 

Οι επιπτώσεις της ανεπάρκειας στα μικροτσίπ έχουν ήδη γίνει αισθητές: μετά την πανδημία, οι ελλείψεις ανάγκασαν τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία να επιστρέψει σε επίπεδα παραγωγής της δεκαετίας του 1970. Τα μικροτσίπ βρίσκονται παντού και η χρήση τους θα πολλαπλασιαστεί, τονίζει η Τούρτελμπομ, αναφέροντας ως χαρακτηριστικό ότι ένα σύγχρονο όχημα περιέχει περίπου 1.500 μικροτσίπ, αριθμός που αναμένεται να διπλασιαστεί μέχρι το 2030.

Παρότι ο Νόμος για τα Μικροτσίπ, που εγκρίθηκε το 2023, έδωσε ώθηση στη βιομηχανία, το Ελεγκτικό Συνέδριο εκτιμά ότι η εφαρμογή του έγινε βιαστικά, χωρίς επαρκή συντονισμό των εθνικών πολιτικών. Η φιλοδοξία για επενδύσεις 86 δισ. ευρώ φαντάζει ανεπαρκείς σε σύγκριση με τους γίγαντες του κλάδου όπως η Samsung, η Intel και οι άλλοι λιγοστοί «παίκτες» που επένδυσαν συνολικά πάνω από 425 δισ. δολάρια την περίοδο 2020-2023.

Ενδεικτικό του κλίματος αβεβαιότητας είναι η αναβολή της επένδυσης ύψους 30 δισ. ευρώ της Intel στη Γερμανία, γεγονός που ανέδειξε τις προκλήσεις του κλάδου. Με τόσο λίγους μεγάλους παίκτες, κάθε ακύρωση επένδυσης έχει δυσανάλογο αντίκτυπο στους ευρωπαϊκούς στόχους, προειδοποίησε η Τούρτελμπομ.

Η Κομισιόν πάντως εξακολουθεί να παραμένει αισιόδοξη και «περήφανη» για την κινητικότητα που έφεραν στην Ε.Ε. αυτά τα 80 δισ. ευρώ, παρά τις δυσοίωνες προβλέψεις για ένα «ισχνό» 8% έως το 2030, την ώρα που η Κίνα έχει βάλει πλώρη να ξεπεράσει και την Ταϊβάν σε παραγωγή ημιαγωγών, παράγοντας το 22% των μικροτσίπ σε παγκόσμια κλίμακα, με φόντο την βέβαιη αύξηση της ζήτησης στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης.