Το ένα τρίτο της γενιάς Z «προσπερνά» το πανεπιστήμιο και πιάνει αμέσως δουλειά, συχνά, χάρη στις ευκαιρίες εισοδήματος που προσφέρει το διαδίκτυο.

Είναι η πρώτη γενιά που μεγάλωσε εξ απαλών ονύχων με κινητά και τάμπλετ, συνδεδεμένη στο Διαδίκτυο – σε πλατφόρμες και μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τα παιδιά της Gen Z έμαθαν να σκέφτονται έξυπνα για τα οικονομικά τους πολύ πριν ανοίξουν τον πρώτο τους λογαριασμό, στα multiplayer, ηλεκτρονικά παιχνίδια στρατηγικής – χωρίς καν να καταλαβαίνουν πόσο σημαντική προπαίδευση ήταν αυτή.

Η άνεση που έχουν με το Διαδίκτυο, τους κάνει να μη νιώθουν προσδεδεμένοι στα παραδοσιακά μοντέλα εργασίας, ιδίως σε μία περίοδο που η επαγγελματική εξουθένωση, οι χαμηλοί μισθοί και τα χρέη μειώνουν όλο και περισσότερο της προοπτικές για μία εύκολη ή, έστω, όχι εξοντωτική καθημερινότητα.

Για τη Gen Z και τις γενιές που ακολουθούν, το ερώτημα «Σε ποια σχολή να σπουδάσω;» έχει δώσει τη θέση του στο πολύ πιο ελπιδοφόρο «Πώς μπορώ να βγάλω χρήματα στο διαδίκτυο;» και οι αλλαγές που θα φέρει αυτό το μοντέλο είναι βέβαιο ότι θα διαμορφώσουν, σε μεγάλο βαθμό, το μέλλον της εργασίας και της οικονομίας.

Υπαρξιακός τρόμος

Το αφήγημα της ήρεμης ζωής με μία οχτάωρη δουλειά έχει διαψευστεί εκκωφαντικά από την κατάργηση πολλών κεκτημένων δικαιωμάτων και την αργή προοπτική εξέλιξης. Πρόσφατη έρευνα της Deloitte διαπίστωσε ότι πάνω από το ήμισυ της Gen Z και των Millennials λαμβάνουν μισθούς που φτάνουν οριακά έως το τέλος του μήνα.

Σε άλλη έρευνα, η Gen Z φαίνεται να θεωρεί τις παραδοσιακές δουλειές ψυχοφθόρες. Είναι μία γενιά που ολοένα και περισσότερο αποστρέφεται την προοπτική μιας άχαρης εργασίας έως τη σύνταξη. Σε σχετική ερώτηση, μόλις το 39% των συμμετεχόντων της Gen Z δήλωσε ότι η τριτοβάθμια εκπαίδευσή είναι σημαντική γι’ αυτούς, και το 46% εμφανίστηκε βέβαιο πως το πανεπιστήμιο δεν αξίζει ούτε τον χρόνο ούτε το χρήμα.

Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη αν αναλογιστεί κανείς ότι τα χρέη των φοιτητικών δανείων σε χώρες όπως ΗΠΑ, και το κόστος διαβίωσης για όσους σπουδάζουν μακριά από την οικογενειακή εστία. Ένας μισθός που οριακά φτάνει έως το τέλος του μήνα, με φόντο τον καλπάζοντα πληθωρισμό, δεν εγγυάται καμία ζηλευτή προοπτική για την Gen Z. Αυτό το περιβάλλον εξωθεί τη γενιά αυτή να στραφεί απευθείας στις επιχειρήσεις, έστω και με τρόπο… αυτοδίδακτο.

Η οικονομία του Διαδικτύου άλλαξε την αγορά

Για τη γενιά Z, το όνειρο δεν είναι οι σπουδές σε ένα καλό πανεπιστήμιο αλλά η οικονομική ελευθερία. Και όπως έχουν αποδείξει ουκ ολίγοι κροίσοι, αυτού του είδους η ελευθερία φαντάζει δελεαστικά εφικτή στο Διαδίκτυο.

Το διαδίκτυο εισήγαγε μια νέα αγορά. Μέσα σε μια νύχτα, οι επιχειρήσεις είχαν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν ψηφιακά αγαθά και να αξιοποιήσουν ένα εκτεταμένο δίκτυο υποψήφιων πελατών – οποιονδήποτε είχε πρόσβαση στο διαδίκτυο.

Σχεδόν 30 χρόνια αφότου διατυπώθηκε για πρώτη φορά η φράση «Οικονομία του Διαδικτύου», ο κλάδος συνεχίζει να αναπτύσσεται σημαντικά ταχύτερα από τη γενική αγορά. Μόνο το 2022, η Οικονομία του Διαδικτύου πρόσθεσε 2,6 τρισεκατομμύρια δολάρια στη συνολική οικονομία των ΗΠΑ και αναμένεται να αυξηθεί πολύ περισσότερο φέτος.

Σε αυτή την ανάπτυξη συμβάλλει η υιοθέτηση μιας νέας φιλοσοφίας και επιχειρηματικής νοοτροπίας, από ανθρώπους που δραστηριοποιούνται στο διαδίκτυο. Καθώς οι εργαζόμενοι αναζητούν όλο και περισσότερο πολλαπλές πηγές εισοδήματος για μεγαλύτερη οικονομική ελευθερία, πολλοί εργαζόμενοι εξασφαλίζουν έξτρα χρήματα από δουλειές στον Ιστό – και αμέτρητοι ζουν εξ ολοκλήρου από αυτό, όπως οι πλειονότητα των 27 εκατομμυρίων δημιουργών περιεχομένου στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.

Στις ΗΠΑ, ένας «δημιουργός περιεχομένου πλήρους απασχόλησης» κερδίζει κατά μέσο όρο 179.000 δολάρια ετησίως. Πώς λοιπόν να μην ελπίζει η Gen Z, σε κάτι καλύτερο από την τυπική δουλειά γραφείου με υπερωρίες; Έχει τόσα απτά παραδείγματα influencer που ζουν το όνειρό τους και το διαφημίζουν στον Ιστό.

Είναι ακριβώς αυτό το είδος σκέψης που ρίχνει τη σκιά του στην πεπατημένη οδό του πανεπιστημίου και τις ανιαρής δουλειάς. Το διαδίκτυο προσφέρει τα πάντα, δωρεάν οδηγούς και σεμινάρια, δυνατότητες συνεργασίας και αμέτρητες επιχειρηματικές ευκαιρίες. Αρκεί μια καλή ιδέα και η γνώση για την αξιοποίησή της. Και τύχη φυσικά, αλλά αυτό ισχύει για όλες τις δουλειές «εκεί έξω».