Τουλάχιστον 3 χαρακτήρες

Η ΖΩΗ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ ΤΡΑΜΠ: ΗΜΕΡΑ ΠΡΩΤΗ

Η ζωή στον πλανήτη Τραμπ: Ημέρα πρώτη
Φωτ. EPA / ΑΠΕ - ΜΠΕ
Οι πολιτικές που έχει προαναγγείλει ο 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ για τους δασμούς, τις μαζικές απελάσεις και την ακρίβεια, εξωθούν αναλυτές και μη να αναρωτηθούν για τις πιέσεις που θα δεχτεί η Ευρώπη.

Όσο όλοι, με τον ένα τρόπο ή τον άλλο, θα στρέφονται στην ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ – την inauguration: το Αμερικανικό τυπικό θέτει την έμφαση στο ξεκίνημα της πορείας του νέου Προέδρου, δανειζόμενο από την Ρωμαϊκή εικόνα των augures/των οιωνοσκόπων οι οποίοι αναζητούσαν τα σημάδια της [καλής, ελπιζόταν] μοίρας στην πρώτη δημόσια εμφάνιση των αρχόντων – μια μικρότερη πλην διόλου ασήμαντη μερίδα παρατηρητών ήδη ασχολείται με το πού θα οδηγήσουν οι πρώτες/ανακοινωμένες επιλογές πολιτικής του. 

Πρώτα όμως, πάμε στις ιστορικές αναγωγές. Στην πολιτική του big stick στα εξωτερικά, της απειλής/επιβολής, προκάτοχος του Τραμπ υπήρξε ο Θήοντορ Ρούζβελτ. Και στην λατρεία των δασμών, άλλωστε. Απ’ εκεί και πέρα, τέρμα οι ομοιότητες! Ο Θήοντορ Ρούζβελτ – Ρεπουμπλικανός, τέλη του 19ου αιώνα/αρχές του 20ου  – ήταν εναντίον των μεγάλων επιχειρήσεων, των τραστ κλπ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΚΙ ΑΝ Η ΡΙΖΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΡΑΜΠ-ΜΑΣΚ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ ΣΤΟ ΑΠΑΡΤΧΑΙΝΤ;

Το κοινό συστατικό στοιχείο της «παρέας του Μασκ» που πλαισιώνει τον Τραμπ είναι η καταγωγή,…

Πάμε λοιπόν στο σήμερα: ασφαλώς η πιο βαριά σε συνέπειες επιλογή Τραμπ είναι το σχεδιαζόμενο πλέγμα δασμών, πιο βαριοί προς Κίνα αλλ’ ουσιαστικοί και προς Ευρώπη, με ευθεία την επιδίωξη να διορθωθεί το βαθιά ελλειμματικό ισοζύγιο των ΗΠΑ και με τις δυο περιοχές. Είναι νωρίς να το πει κανείς, όμως ήδη γίνεται λόγος για βαθμιαία πορεία υπό πίεση προς μια νέα «συμφωνία Plaza» όπως εκείνη που –  πριν 4 δεκαετίες, στα μέσα της δεκαετίας του 1980 και με Πρόεδρο Ρέηγκαν/Πώλ Βόλκερ Διοικητή Fed – οδήγησαν σε υποχώρηση της ισοτιμίας του δολαρίου («επιθυμητή είναι περαιτέρω εύτακτη άνοδος της ισοτιμίας των μη-δολαριακών νομισμάτων» [ουσιαστικά του μάρκου και του γιεν], και τούτο με «στενότερη συνεργασία» των νομισματικών αρχών). Το τότε αποτέλεσμα: διόρθωσε το Αμερικανικό έλλειμμα απέναντι στους Ευρωπαίους [δηλαδή την Γερμανία], όχι και τόσο απέναντι στους Γιαπωνέζους. Οι τελευταίοι πάντως, «χρειάστηκε» να εφαρμόσουν επεκτατική δημοσιονομική πολιτική που οδήγησε σε φούσκα μετοχές και ακίνητα, ύστερα σκάσιμο της φούσκας/αποπληθωρισμό, και εν συνεχεία μακρόχρονη άτονη ανάπτυξη της Ιαπωνίας. Στην Ευρώπη, το (ακόμη σκληρότερο) μάρκο οδήγησε στο κλείδωμα των ισοτιμιών σε ένα σκληρό Ευρώ που σήμερα η κουτσαμένη Γερμανία εισπράττει τις συνέπειες του, αφού αυτοδοξάστηκε επί δυο δεκαετίες ως ατμομηχανή της ανάπτυξης.

Αυτή την φορά, η προσέγγιση Τραμπ, με την θεοποίηση των δασμών, πάει να δανειστεί από την προπολεμική εργαλειοθήκη. Μολονότι η επιλογή του για υπουργό Οικονομικών Σκοττ Μπεσέντ και στο Εθνικό Οικονομικό Συμβούλιο Κέβιν Χάσσετ επιχειρεί να ζυγιάσει αγοραία/πρακτική και ακαδημαϊκή/ιδεολογική προσέγγιση, η «υπόσχεση» ότι οι δασμοί θα φέρουν διόρθωση στο δημοσιονομικό σκέλος παράλληλα με γεφύρωση του ελλείμματος – και εν συνεχεία θα πιέσουν τις τρίτες χώρες: αυτή την φορά την Κίνα και ό,τι απομένει όρθιο από την Ευρώπη… να ακολουθήσουν νέα πολιτική ισοτιμιών – μάλλον παραβλέπει ένα διπλό πρόβλημα. Το πρώτο σκέλος: στην τωρινή φάση της παγκόσμιας οικονομίας, σε αντίθεση με την εποχή του 1980-90, οι αγορές παίζουν πολύ πιο αυτονομημένο ρόλο στο πεδίο των ισοτιμιών. (Χώρια που οι Κεντρικές Τράπεζες έχουν αδειάσει την εργαλειοθήκη τους τα τελευταία χρόνια με διαδοχικές σωστικές παρεμβάσεις).

Το δεύτερο σκέλος: ο Ντόναλντ Τραμπ εξελέγη εν πολλοίς με βάση την ενόχληση ή/και την οργή των Αμερικανών για τις τιμές/την ακρίβεια. Δίκαιο ή άδικο, όμως η εποχή Μπάϊντεν «κόστισε»! Η άμεση και μεσοπρόθεσμη επίπτωση της επιβολής δασμών – όταν και όσο επιβληθούν: αυτό είναι ενδιαφέρον να δούμε πώς θα μεταφρασθεί από λόγια Τραμπ σε πράξη – δεν θα είναι καθόλου εύκολο να μην φέρει αύξηση του γενικού επίπεδου των τιμών στις ΗΠΑ. Τα επόμενα δυο χρόνια, λοιπόν, πόσο θα μεταφρασθούν σε υψηλότερες τιμές των διαρκών και των καταναλωτικών αγαθών οι δασμοί Τραμπ; Αυτό – μας αρέσει/δεν μας αρέσει – θα βαρύνει πολύ περισσότερο στην αυριανή ισορροπία από το αν η Κίνα του Προέδρου Σι ή, ακόμη περισσότερο η Ευρώπη-χωρίς-κατεύθυνση θα βρεθεί πιεσμένη. (Ο υπόλοιπος κόσμος; «Who bloody cares» είναι η αντίδραση, μάλλον).

Μια άλλη διάσταση πολιτικής, όπου η Προεδρία Τραμπ υπόσχεται/απειλεί άμεση ανάληψη δράσης είναι η – μαζική; θα δούμε! – απέλαση παράνομων μεταναστών. Εδώ πάλι, από τον τομέα των υπηρεσιών όπου η ανεργία στις ΗΠΑ είναι ήδη όσο χαμηλή γίνεται χωρίς πληθωριστική πίεση από το σκέλος των αμοιβών, και μέχρι τον αγροτικό τομέα που κατά πολύ στηρίζεται σε μετανάστες-με-ασαφές-καθεστώς, μπορεί να υπάρξουν πιέσεις στο επίπεδο των τιμών. (Ακόμη κι αν αφήσει κανείς «εκτός» την κοινωνική διάσταση η οποία για τα χρόνια Τραμπ μάλλον δεν ενδιαφέρει – ιδίως τώρα που τα Αμερικανικά μέσα ενημέρωσης , τα παραδοσιακά και τα ψηφιακά, σπεύδουν να προσκυνήσουν. Όσο για το υψηλής εξειδίκευσης ανθρώπινο δυναμικό, τις ειδικές βίζες εργασίας, γι αυτό θα φροντίσουν οι Μασκ και Γκέιτς του κόσμου τούτου).

Ούτως ή άλλως, we shall live in interesting times με την οικονομική πολιτική Τραμπ. Δείτε την σκηνή από την ταινία της Disney για τον «Μαθητευόμενο Μάγο»: αξίζει, εκεί που η σκούπα με τον κάδο αυτονομούνται και πλημμυρίζουν το σπίτι.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ