Ζήλεψε προφανώς η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την αίγλη/τα εκφραστικά μέσα Ντόναλντ Τραμπ, με το ΟΒΒΒ του (τι είναι αυτό; το One Big Beautiful Bill με το οποίο «άδειασε» πολλά μέτρα της εποχής Μπάϊντεν κι έφερε ριζοσπαστικές δημοσιονομικές αλλαγές – προσδεθείτε ήδη με το χρέος των ΗΠΑ!). Έτσι, παρουσιάζοντας το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο/προϋπολογισμό της ΕΕ 2028-2034 όπως προτείνεται από την Επιτροπή μίλησε «για Προϋπολογισμό για μια νέα εποχή… για την απάντηση στις προκλήσεις της Ευρώπης, για ενίσχυση της ανεξαρτησίας μας». (Προφανώς ανακούφισε την Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν η απαλλαγή της από την απειλή ψήφου μομφής στο Ευρωkοινοβούλιο^. η καταδίκη της από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τις πρακτικές μυστικών συνεννοήσεων με τα sms «που σβήστηκαν» με τον Αλμπερτ Μπουρλά της Pfizer επί Covid πέρασε στα ψιλά).

Δυο στοιχεία του Προϋπολογισμού 2028-2034 κράτησαν πρώτα το ενδιαφέρον: Η αύξηση των συνολικώς διεκδικούμενων πόρων προς ένα στόχο 2 τρισ. ευρώ (που αποτελούν κάτι σαν 1,26% του συνολικού ΑΕΠ της ΕΕ), και τούτο σε μια φάση όπου ήδη οι εθνικοί Προϋπολογισμοί «ξεφύγουν» και το δημόσιο χρέος στην Ευρώπη χτίζεται με ρυθμούς που – μέχρι πριν λίγο – θα θεωρούνταν απειλητικοί/καταστροφικοί κλπ. Συν, η διεκδίκηση υπο μορφήν «ιδίων πόρων» της ΕΕ, εσόδων από φόρους αρετής – μην χαμογελάτε! έτσι αποκαλούνται φιλικά – όπως ο φόρος καπνού ή πάλιν ο διασυνοριακός μηχανισμός άνθρακα και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Συν, φορολόγησης των μεγάλων εταιρειών (τζίρου άνω των 100 εκατ. ευρώ). Όταν λέμε «κράτησαν το ενδιαφέρον», εννοούμε ότι κράτησαν το ενδιαφέρον εκείνων που θα κληθούν να πληρώσουν: όθεν και η απορριπτική στάση – αστραπιαία! –  από Ολλανδία/Δανία/Αυστρία, κυρίως όμως Γερμανία που ο δικός της λόγος μετράει.

Αντίδραση, ή πάντως τριγμοί, ακούγονται και από πλευράς Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, από εκεί όμως με διαφορετική ρίζα: Σοσιαλδημοκράτες, κάποιοι Χριστιανοδημοκράτες, Φιλελεύθεροι και Πράσινοι «είδαν» τον ελέφαντα στο δωμάτιο. Δίδυμο ελέφαντα, μάλιστα. Προκειμένου να δημιουργηθεί χώρος ώστε να φιλοξενηθούν οι νέες, αμυντικού χαρακτήρα δαπάνες που θα περιλάβουν οι εφεξής Προϋπολογισμοί – και, προσθέτουμε, να υπάρχει ένα κονδύλι περί τα 25 δις ετησίως (τα 14 δις ετησίως αποτελούν αποπληρωμή κεφαλαίου από το 2028 και μετά) δηλαδή 300 δισ. σε βάθος 2028-34 για την εξυπηρέτηση του κοινού δανεισμού για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας – ήρθε σε ευθέως δεύτερη μοίρα το πεδίο εκείνου που παλιά λεγόταν Πολιτική Συνοχή/Διαρθρωτικά Ταμεία. Και όχι μόνο αυτό, αλλά του «κολλήθηκε» δίκην τσόντας η χρηματοδότηση της, άλλοτε καθοριστικής για την ταυτότητα της Ένωσης, Αγροτικής Πολιτικής. Θα δούμε πώς θα βαφτιστεί τελικώς αυτό το σύνθεμα /Gefuege στα Γερμανικά (χωρίς ακρωνύμια και ευφημισμούς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν ξέρει να βαδίζει: NextGenerationEU/ReArm Europe/SAFE/ Horizon Europe κοκ…). Πάντως, από 2/3 των συνολικών κονδυλίων του Προύπολογισμού, θα προσγειωθεί αισίως στο 1/2…

Από την άλλη , ήδη βαφτίστηκε Ταμείο Ανταγωνιστικότητας – ύψους 400 δισ., το μισό απ’ εκείνο που είχε μνημονεύσει ως στόχο η πολυχειροκροτημένη Έκθεση Ντράγκι – το προβλεπόμενο για να βγει η ΕΕ από την αναπτυξιακή αποτελμάτωση και την υστέρηση παραγωγικότητας. Πώς; με ενίσχυση δράσεων καθαρής μετάβασης (η νέα ονομασία της Πράσινης Συμφωνίας), αντίστοιχης ψηφιακής, συν Άμυνα και Διάστημα, αντε και οίγη από τεχνολογίες βιολογίας.

Μην ζαλιστείς από τον χορό των δισ. και των τρισ., φίλε αναγνώστη: μείνε προσηλωμένος στο ότι μιλούμε για 1,26% του συνολικού ΑΕΠ της ΕΕ. Πρόσεξε περισσότερο τις οργανωτικές αλλαγές που προτείνονται με την ευκαιρία του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου. Προκειμένου να ξεφορτωθεί την ευθύνη διαχείρισης επιμέρους εκατοντάδων προγραμμάτων – μην νομίσετε, ωστόσο, ότι η Επιτροπή φον ντερ Λάϊεν θα αναζητήσει και ελάφρυνση προσωπικού!… – προτείνεται μετάβαση σε χρηματοδότηση προγραμμάτων-πλαίσιο σε επίπεδο Κρατών-μελών. Προκειμένου δε να δοθεί η εντύπωση αποτελεσματικού ελέγχου, γενικεύεται η πρακτική της εκταμίευσης με βάση την εκπλήρωση οροσήμων και στόχων/αποτελεσμάτων.

Δεν αποτελούν όλα αυτά βήματα προς τα εμπρός; Αφού πρώτα εξασφαλισθεί η συναίνεση των Κρατών μελών (είμαστε «27», μην ξεχνούμε) καθώς και η σύμπλευση του  Ευρ. Κοινοβουλίου (το οποίο βαθμιαία αφυπνίζεται και «βλέπει» τι λογής πολιτική των συμβόλων και διαχείρισης της ανησυχίας της κοινής γνώμης ασκείται από την τεχνοκρατική – υποτίθεται! – Ευρ. Επιτροπή, ό,τι απομείνει από τις προτάσεις φον ντερ Λάϊεν θα χρειαστεί να αναμετρηθεί με την πραγματικότητα.

Πλην, είδαμε πώς προχώρησε το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (όχι μόνο σ’ εμάς, δηλαδή στην χώρα του υπερήφανου ΟΠΕΚΕΠΕ) και ποιες ουρές αμφισβήτησης αφήνει πίσω του. Ειρήσθω εν παρόδω, αφήνει και αναπορρόφητα υπόλοιπα, τα οποία υποτίθεται ότι ελπιζόταν να πάνε σε ανάλογες ενέργειες, ήδη όμως κατευθύνονται είτε στην πολεμική ετοιμότητα είτε στην κατά Ντράγκι ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας. Το φαντάζεστε αυτό το πρότυπο να λειτουργεί τώρα για το σύνολο των χρηματοδοτήσεων – π.χ. μια ΚΑΠ με μετρήσιμους στόχους σε κάθε βήμα και στροφή; Καλή μας τύχη!

Και αντίστοιχα: πόσην ακριβώς πειστικότητα θα έχουν οι φορολογικές επιβαρύνσεις άνθρακα ή/και η ειδική φορολόγηση των μεγάλων επιχειρήσεων τζίρου άνω των 100 εκατ. ευρώ; (Ως προς την τελευταία κατηγορία, δεν διέφυγε της προσοχής η αποφυγή από πλευράς Επιτροπής, να επεκταθεί η ίδια και στους ψηφιακούς κολοσσούς ΗΠΑ: η απειλή υπερατλαντικής  σφαλιάρας ΗΠΑ αποτελεί ειδική πολιτική κατηγορία).

Μπορεί λοιπόν η Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν να αυτοχειροκροτείται. Όμως η – συναρπαστική πάντα – συζήτηση για τον Προϋπολογισμό της ΕΕ μάλλον θα δείξει ότι «η Ευρώπη» κάνει ένα ακόμη προσεκτικό βήμα πίσω. [ Δανειστήκαμε την ιδέα τιτλοφόρησης από του Αλέκου Κρητικού, στο KReport την ανάλυση: «Προϋπολογισμός 2028-2034: Ένα συγκρατημένο βήμα μπροστά». Αλλά φοβούμεθα ότι αντιστρέψαμε την εκτίμηση…].