ΣΥΓΧΥΣΗ Η ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ;
- 18.11.25 08:44
Δύο κόσμοι βρίσκονται τον τελευταίο καιρό σε παράλληλη εξέλιξη, δίπλα μας. Οι δυναμικές που αναπτύσσονται στη δημόσια σφαίρα δείχνουν μια τάση να στρέψουν είτε τη μια είτε την άλλη γραμμή και να φέρουν – τι; Ενδεχομένως σύγκρουση κάποιου τύπου. λιγότερο εύκολα –στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης ζούμε!– κάποιου είδους σύνθεση. διόλου απίθανο, μιαν επιβαρυντική στασιμότητα.
Και αυτά, ενώ το πολιτικό μας σκηνικό –στα τέλη του 2025, ενάμιση χρόνο πριν από το όριο των εκλογών, που ακολουθούνται από μη-ασήμαντη Ελληνική Προεδρία στην ΕΕ– δείχνει να οδηγείται σε ανασύνθεση. Με τη διεξοδικά καταγγελτική-επεξηγηματική απεύθυνση Αντώνη Σαμαρά (δια του ΑΝΤ1) να έρχεται να προστεθεί στις διαδικασίες σταδιακών αποκαλυπτηρίων του βιβλίου ΙΘΑΚΗ του Αλέξη Τσίπρα. Δύο παρόμοιες επανακάμψεις μέσα σε ένα μήνα, κάτι υποδηλώνουν…
Να προτάξουμε τον ένα κόσμο, εκείνον της κοντινής στην επικαιρότητα δημόσιας ζωής. Εκείνου δηλαδή όπου συνωθείται η εμπειρία από το κλείσιμο των ΕΛΤΑ (και την ψιλο-υποχώρηση). εκείνου που συνεχίζει να τροφοδοτεί η απόκρουση της γνήσιας κάθαρσης στην εναγή (από το «άγος» των αρχαίων) υπόθεση των Τεμπών. εκείνου από το ξεδίπλωμα του αμέριμνου σκανδάλου του ΟΠΕΚΕΠΕ (με ό,τι το δηλητηριαστικό η εξέλιξη της υπόθεσης έχει σπείρει για τη σχέση της Ελλάδας με την αυριανή ΚΑΠ/τις Βρυξέλλες), μαζί και η προέλαση της ευλογιάς των αμνοεριφίων που αφανίζει κοπάδια. εκείνου που –σε πεδίο λιγότερο βατό για τη συζήτηση στα τηλεοπτικά πάνελ…– προέκυψε γύρω από τις κακοτεχνίες-και-όχι-μόνο της εξαγοράς της ΕΧΑΕ/του Χρηματιστηρίου από την Euronext.
O κόσμος αυτός δείχνει, από διάφορες πλευρές, υπερπροθυμία της διακυβέρνησης να δώσει προτεραιότητα στην αυτοπροστασία της. Όχι στην αντιμετώπιση των προβλημάτων. Άλλη διατύπωση: το Επιτελικό Κράτος κατέληξε να υπερτονίζει το στοιχείο της απόστασης από τον πολίτη, της «άνωθεν» εξουσίας, χωρίς να φέρνει παρά τα spreadsheets και τα διαγράμματα ως αποτέλεσμα. Αποτελεσματικότητα; Το αντίθετο: σύγχυση.
Πάμε τώρα στον άλλο κόσμο, εκείνον όπου λειτουργούν μαζί τα γεωπολιτικά και η γεωοικονομική ωρίμανση καταστάσεων. «Ευγενές» πεδίο που σε κάνει να θεωρείς ότι προσέρχεσαι σ’ ένα τραπέζι «με τα μεγάλα παιδιά». Ζήσαμε ήδη τη P-TEC/Σύμπραξη Διατλαντικής Ενεργειακής Συνεργασίας να φιλοξενεί στην Αθήνα σημαντικούς συντελεστές της αμερικανικής/Τραμπικής πολιτικής σκηνής –ας κρατηθεί ο τίτλος «επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας» των ΗΠΑ του κατά τα άλλα υπουργού Εσωτερικών Νταγκ Μπέργκαμ– ακριβώς τις ημέρες που η κοινή γνώμη επεξεργαζόταν την υψηλού (ούτως ή άλλως) προφίλ έλευση της Αμερικανίδας πρέσβεως Κίμπερλι Γκίλφοϊλ στην αθηναϊκή πολιτικοκοινωνική σκηνή.
Δύο σχήματα αναδύθηκαν, με αυτήν την ευκαιρία, δηλαδή η προώθηση του Κάθετου Διαδρόμου για διόδευση φυσικού αερίου –ιδίως αμερικανικού LNG που θα επαναεριοποιείται στον FSRU Αλεξανδρούπολης, ήδη όμως και από Ρεβυθούσα στην Ελλάδα– προς Ανατολική/Κεντρική Ευρώπη (μέσω Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Μολδαβίας, μέχρις Ουγγαρία, Σλοβακία, ενδεχομένως και μέχρις Ουκρανία), αλλά και η συγκεκριμενοποίηση/ανασύνθεση του κονσόρτσιουμ για την έρευνα υδρογονανθράκων ήδη στο Β.Δ. Ιόνιο με προσέλευση, κεντρικά, της ExxonMobil (μαζί με Energean και Helleniq Energy Upstream) έχουν ενδιαφέρον. Και προοπτική. Ακολουθούνται και από προβλήματα.
Η ανάδειξη –μ’ αυτήν τη βάση– μιας εικόνας της Ελλάδας ως περιφερειακού «ενεργειακού κόμβου» ήλθε να συμπληρωθεί αφενός με τη συμφωνία Atlantic-SΕΕ Trade/ΔΕΠΑ Εμπορίας-AKTOR-Venture Global [κατά το Ρώυτερς, «τον μεγαλύτερο και πιο καβγατζή εξαγωγέα αμερικανικού LNG] για σύμβαση μακρόχρονης προμήθειας φυσικού αερίου αρχής γενομένης από το 2030 που («κουμπώνει» στον Κάθετο Άξονα), αφετέρου με την αίσθηση ότι προχωρούν και οι διαδικασίες για την αδειοδότηση ερευνών υδρογονανθράκων από την άλλη major των ΗΠΑ, τη Chevron νοτίως της Κρήτης. (Παραδίπλα, ΝΔ της Κρήτης, είναι ήδη παρούσα η ExxonMobil).
Βέβαια, ο χρονικός ορίζοντας των ερευνών για υδρογονάνθρακες δεν είναι απλή υπόθεση: τα 2-D και 3-D σεισμικά απέχουν από τις διερευνητικές γεωτρήσεις και την αξιολόγηση κοιτασμάτων. τα συμπεράσματα περί εμπορικότητας των όποιων κοιτασμάτων προκύψουν ομοίως. Η εποχή έχει βέβαια πάει πίσω τις περιβαλλοντικές επιφυλάξεις, που φρέναραν επί χρόνια. η πολιτική επένδυση στο ότι «θα αποκτηθεί από την Ελλάδα ρόλος» είναι πάντα κυρίαρχη. (Η παρακαταθήκη Γιάννη Μανιάτη διευρύνει την αποδοχή). Όμως η αντίληψη «βρήκαμε υδρογονάνθρακες, σωθήκαμε!» είναι ασόβαρη. Αλλά και στην υπόθεση του Κάθετου Άξονα, η συνεργασία των ρυθμιστικών αρχών των χωρών διέλευσης και η δημιουργία υποδομής δεν είναι όσο απλή υπόθεση θα πίστευε κανείς: όπως ακούστηκε και στο Ζάππειο, τις ημέρες της P-TEC, «easier said than done».
Και το τελευταίο: τόσο ο Κάθετος Διάδρομος ως (εν μέρει, πάντως) εναλλακτικός του Turk Stream, όσο και η διεκδίκηση βυθοτεμαχίων στη Λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου, έδωσαν μιαν εικόνα απώθησης της Τουρκίας από κεντρικούς διεθνείς σχεδιασμούς. (Σοβαρές πληροφορίες από Τουρκία δείχνουν ότι κάτι τέτοιο «εισπράττεται» από την εκεί κοινή γνώμη). Μετά το αμέσως προηγούμενο διάστημα, όπου η Τουρκία Ερντογάν βρέθηκε προνομιακά στο προσκήνιο –από Βρυξέλλες και Βερολίνο και Παρίσι και Λονδίνο μέχρις; Ουάσινγκτον– αυτό μπορεί να φέρνει χαμόγελα στην Αθήνα. Ωστόσο… πόσο έχει συνεκτιμηθεί η διάσταση ενδεχόμενης/αντισταθμιστικής αντίδρασης της Άγκυρας; Και.. η επόμενη μέρα, εννοείται. «Αρκεί» το Φόρουμ των Πέντε για την Ανατολική Μεσόγειο ή η Κίμπερλι για εκτόνωση, αν υπάρξει;