Η κατάργηση του ΟΕΚ και των προγραμμάτων στέγασης πριν από 10 και πλέον χρόνια έχει αφήσει ανεξίτηλα σημάδια σήμερα στην κοινωνία: χιλιάδες νοικοκυριά αδυνατούν να καλύψουν τις στεγαστικές τους ανάγκες, ενώ έχει υποβαθμιστεί η ποιότητα ζωής για εκατοντάδες χιλιάδες συμπολίτες μας, που είναι υπερβολικά επιβαρυμένοι με δαπάνες γύρω από το ακίνητό τους (π.χ. ενοίκιο, λογαριασμούς ΔΕΚΟ κ.τ.λ.). Το πρόβλημα επιτείνεται ακόμα περισσότερο από το ότι πάνω από 700.000 κατοικίες παραμένουν σήμερα κλειστές και αναξιοποίητες. Πώς σχεδιάζετε να αντιμετωπίσετε τα ζητήματα αυτά; Πού θα δοθεί μεγαλύτερη έμφαση;

Το ζήτημα της κάλυψης των στεγαστικών αναγκών των νοικοκυριών, που σήμερα επιβαρύνονται υπερβολικά, συνιστά ένα από τα πιο σοβαρά ζητήματα που βιώνει η κοινωνία μας και, παράλληλα, μια από τις πιο βασικές προτεραιότητες που έχουμε θέσει στο νεοσύστατο χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας.

Η αντιμετώπιση του στεγαστικού ζητήματος δεν είναι ένα φαινόμενο που πρέπει να μας κρατά αδρανείς. Αντιθέτως, οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε πολύπλευρα το πρόβλημα αυτό και, κυρίως, να καλλιεργήσουμε ένα πνεύμα συνεργασίας πρώτα απ’ όλα μεταξύ μας, ενώνοντας δυνάμεις με την τοπική αυτοδιοίκηση και την κοινωνία των πολιτών, για να στηρίξουμε στην πράξη τις στεγαστικές ανάγκες των συμπολιτών μας. Ένα πολύ σημαντικό θέμα που πρέπει να αποσαφηνιστεί επίσης είναι ότι δεν έχουμε μόνο στον πυρήνα των πολιτικών μας όσους δεν έχουν στέγη, αλλά νοιαζόμαστε και για τους συμπολίτες μας που ζουν υπό συνθήκες επισφαλούς στέγασης. Γι’ αυτόν τον λόγο, ήδη από την προηγούμενη τετραετία, προχωρήσαμε με συντεταγμένο τρόπο στην επανεκκίνηση της στεγαστικής πολιτικής που εκτείνεται πέρα από τα επιδόματα στέγασης.

Με τα προγράμματα «Σπίτι μου», «Κάλυψη», «Ανακαινίζω-Νοικιάζω», «Στέγαση & Εργασία για τους αστέγους», «Κοινωνική Αντιπαροχή», αλλά και με νέες πρωτοβουλίες που σχεδιάζουμε, μεριμνούμε όχι μόνο για την παροχή κοινωνικής στέγης στους ευάλωτους συμπολίτες μας, αλλά και για την απαραίτητη έμφαση που αξίζει η νέα γενιά στη δημιουργία οικογένειας και την εξασφάλιση μιας βάσης, ώστε να χτίσουν το προσωπικό τους μέλλον στη χώρα μας. Δεν πρόκειται για απλές εξαγγελίες, αλλά για κοστολογημένες πολιτικές. Οι πόροι είναι εξασφαλισμένοι: 21,5 εκ. ευρώ για το «Κάλυψη», και 10 εκ. ευρώ είναι ο προϋπολογισμός για το «Στέγαση και Εργασία» , για το οποίο ήδη επεξεργαζόμαστε την αύξηση των πόρων του για την ερχόμενη διετία.

Ταυτόχρονα, όμως, δίνουμε αποτελεσματικές λύσεις και στο ζήτημα της αξιοποίησης των ακινήτων, παρέχοντας αξιόπιστες επιλογές στους ίδιους τους ιδιοκτήτες, που έβλεπαν για χρόνια τα ακίνητά τους να είναι ερμητικά κλειστά.

Επενδύουμε σε μια δυναμική στεγαστική πολιτική, με ουσιαστικό κοινωνικό αποτύπωμα.

Το πρόγραμμα «Σπίτι Μου» κατέδειξε τη μεγάλη ανάγκη των νοικοκυριών για την απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας. Μπορείτε να μας κάνετε μια περίληψη της μέχρι σήμερα πορείας του; Πιστεύετε ότι οι στοχεύσεις αυτού του προγράμματος θα είναι ικανές να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα σε όλη του την έκταση;

Είναι γεγονός ότι το πρόγραμμα «Σπίτι μου» γνώρισε εξαιρετική ανταπόκριση και «αγκαλιάστηκε» γρήγορα από τη νέα γενιά. Είναι ενδεικτικό ότι, από την έναρξη των υπαγωγών του Προγράμματος, μέχρι και τις 29 Σεπτεμβρίου, που έληξε η προθεσμία για την υποβολή αιτήσεων, συνολικά έγιναν περίπου 40.000 αιτήσεις, έχουν λάβει προέγκριση 23.875, ενώ έχουν εγκριθεί 9.378, συνολικής αξίας δανείων περίπου 989 εκ. ευρώ, που αντιστοιχεί σε ποσοστό προδέσμευσης 98,5% του συνολικού προϋπολογισμού των 750.000.000 ευρώ της ΔΥΠΑ, ενώ οι εκταμιεύσεις προς τους δικαιούχους βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη. To 60% των 9.378 εγκεκριμένων δανείων αφορούν νέα ζευγάρια, ενώ το 88% αφορούν δικαιούχους με ετήσιο εισόδημα κάτω από 24.000 ευρώ. Τα περισσότερα δάνεια έχουν εγκριθεί στην Περιφέρεια Αττικής (39%) και ακολουθούν η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, Θεσσαλίας και Δυτικής Ελλάδας.

Το σπουδαίο όμως είναι ότι, χάρη στην κινητικότητα του προγράμματος, η ζήτηση των ακινήτων έχει αυξηθεί σημαντικά, κάτι που δεν βλέπαμε σε τόσο μεγάλη έκταση την προηγούμενη δεκαετία.

Σε αυτό το σημείο έγκειται και η επιτυχία του προγράμματος. Τη στιγμή αυτή υπάρχουν συμπολίτες μας που έλαβαν τα χρήματα μέσα σε 4 μήνες λειτουργίας του προγράμματος, όταν ένα μέσο στεγαστικό δάνειο διεκπεραιώνεται σε περισσότερους από 9 μήνες. Προφανώς και το πρόγραμμα δεν θα λύσει από μόνο του το στεγαστικό ζήτημα της χώρας, που αποτελεί άλλωστε και ευρωπαϊκό φαινόμενο, έχει δώσει όμως «ανάσα» σε πολλά νέα ζευγάρια, διευκολύνοντάς τα στην απόκτηση προσιτής και ποιοτικής στέγης, με πολλαπλά οφέλη για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας. 

Αναφερθήκατε πρόσφατα στην προώθηση ενός εθνικού σχεδίου για το δημογραφικό και την οικογένεια εντός του 2024. Μπορείτε να μας περιγράψετε τους άξονες γύρω από τους οποίους θα κινηθεί αυτό, όπως επίσης και το αν θα περιλαμβάνει κινήσεις στο «μέτωπο» της στέγασης και της αγοράς ακινήτων γενικότερα;

Η αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος αποτελεί ένα πολυεπίπεδο ζήτημα, που απασχολεί ολοένα και περισσότερο τον δυτικό κόσμο. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας που η κυβέρνηση έχει τοποθετήσει το δημογραφικό ανάμεσα στα πρωταρχικά θέματα της ατζέντας της.

Έχει γίνει κατανοητό ότι η κινητοποίηση για το ζήτημα δεν προέρχεται αμιγώς από επιδοματικές πολιτικές και παροχές. Με την αξιοποίηση καλών πρακτικών από τη διεθνή πραγματικότητα, πρόκειται να προωθήσουμε αποτελεσματικές πολιτικές, που δημιουργούν ευνοϊκό περιβάλλον για τη δημιουργία οικογένειας, στηρίζουν τη γυναικεία απασχόληση και εξασφαλίζουν την ισότητα των φύλων, στον επιτυχημένο δρόμο που χάραξε η κυβέρνηση την προηγούμενη τετραετία.

Για τον λόγο αυτό, και με τη σύσταση της αρμόδιας Γενικής Γραμματείας, και σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση και τους κοινωνικούς φορείς, θα εκπονήσουμε ένα αναλυτικό και στοχευμένο Εθνικό Σχέδιο μέσα στο 2024 για τη δημογραφία και την οικογένεια. Η συνεργασία αυτή είμαι βέβαιη ότι θα επιφέρει μια γόνιμη καταγραφή πολιτικών, που θα στελεχώσουν τους βασικούς άξονες του Σχεδίου. Αυτές τις πολιτικές σκοπεύουμε να εμβαθύνουμε και να διευρύνουμε με το νέο υπουργείο. Και, βέβαια, η αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος και η συγκρότηση του Σχεδίου αναμένεται να θεμελιωθεί και μέσα από μέτρα που στηρίζουν έμπρακτα τους γονείς στον επαγγελματικό στίβο και όχι μόνο. Έχουμε ήδη πάρει σημαντικά μέτρα για τις άδειες μητρότητας και θα συνεχίσουμε να ενισχύουμε τις δυνατότητες για νέες θέσεις σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, καθώς και νέα προγράμματα που σύντομα θα υλοποιηθούν, όπως οι νταντάδες της γειτονιάς. Κρίσιμο ρόλο παίζει η συνεχής βελτίωση της εκπαίδευσης και η ουσιαστική λειτουργία του ολοήμερου δημοτικού σχολείου.

Σε ό,τι αφορά τα νέα ζευγάρια, οπωσδήποτε βασική παράμετρος είναι και η εξεύρεση στέγης σε λογικές τιμές. Γι’ αυτό και η δημογραφική πολιτική θα έχει στενή αλληλουχία με τη στεγαστική πολιτική εντός του Σχεδίου. Είναι βέβαιο ότι θα προχωρήσουμε σε μια δυναμική δημογραφική πολιτική, πάντα με τη μέγιστη δυνατή συνένωση δυνάμεων και με απόλυτη επίγνωση στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της χώρας μας.

Δεδομένου ότι το επόμενο διάστημα θα ξεκινήσει η υλοποίηση μιας σειράς από προγράμματα που άπτονται της στεγαστικής πολιτικής, θα υπάρξουν και οι αντίστοιχοι μηχανισμοί για την παρακολούθηση της ορθής χρήσης των πόρων, ώστε να επιτευχθούν και οι αντίστοιχοι στόχοι, χωρίς ταυτόχρονα να πληγεί η λειτουργία της αγοράς ακινήτων από κερδοσκόπους και επιτήδειους, μέσω υπερτιμολογήσεων και απότομων ανατιμήσεων;

Από την πρώτη στιγμή, έχουμε δεσμευτεί για την υλοποίηση μιας στιβαρής στεγαστικής πολιτικής, η οποία θα στηρίζεται σε καινοτόμα και έξυπνα εργαλεία. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι δεν πρόκειται για ένα εύκολο εγχείρημα. Μάλιστα, προκειμένου να φέρουμε στοχευμένες και αποτελεσματικές λύσεις, οφείλουμε να έχουμε πρωτίστως επίγνωση όλων των αντιξοοτήτων. Στην προκειμένη περίπτωση, πράγματι μας απασχολούν η συνεχής άνοδος των τιμών των ακινήτων εξαιτίας του πληθωρισμού και της μεγάλης ζήτησης για κατοικίες, το υψηλό κόστος συντήρησης των κατοικιών και ο μεγάλος αριθμός κλειστών διαμερισμάτων. Σε καμία περίπτωση, όμως, οι παράγοντες αυτοί δεν πρόκειται να ανασχέσουν τόσο την αναπτυξιακή πορεία της στεγαστικής μας πολιτικής όσο και την ορθή κατανομή των πόρων. Στον στόχο αυτό θα συμβάλει και η ψηφιοποίηση κάθε παραμέτρου και ο έλεγχος μέσα από τη διαλειτουργικότητα του συστήματος. Είναι αδιαπραγμάτευτη στάση μας ότι όλα μας τα μέτρα θα υλοποιούνται κάτω από συνθήκες απόλυτης διαφάνειας.