ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΤΕΣ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΑ «ΠΡΑΣΙΝΑ» ΚΤΙΡΙΑ ΓΡΑΦΕΙΩΝ
- 24.10.23 13:08
Σχετικές αναλύσεις από τη διεθνή αγορά ακινήτων, αλλά και βιβλιογραφικές αναφορές των τελευταίων ετών, τεκμηριώνουν το γεγονός ότι οι επενδύσεις σε πράσινα ακίνητα συνοδεύονται από μια σειρά πλεονεκτημάτων έναντι των συμβατικών κτιρίων. Τα πλεονεκτήματα αυτά σχετίζονται κυρίως με την υπεραξία που δημιουργείται για τα συγκεκριμένα ακίνητα αφού λάβουν κάποια από τις διεθνείς πιστοποιήσεις αειφορίας, όπως το LEED, BREEAM κ.ά.
Τα πιστοποιημένα ακίνητα προσελκύουν ιδιαίτερα αξιόπιστους μισθωτές (ειδικά για τις πολυεθνικές εταιρείες η πιστοποίηση αποτελεί προαπαιτούμενο για την επιλογή του μισθίου), επιτυγχάνουν υψηλότερα μισθώματα (σύμφωνα με διεθνείς μελέτες τα μισθώματα μπορεί να είναι υψηλότερα σε ποσοστά 15%-30%) και κατά συνέπεια αξία, καθώς και μειωμένα διαστήματα μη-μισθωμένης περιόδου.
Η ελληνική αγορά ακινήτων, ακολουθώντας τις διεθνείς τάσεις, πρωτοήρθε σε επαφή με τα πράσινα ακίνητα πριν από περίπου μια δεκαετία, με το πρώτο πιστοποιημένο κτίριο κατά LEED στην Ελλάδα, το γραφειακό συγκρότημα ΚΑΡΕΛΑ, το οποίο ανήκει στο επενδυτικό χαρτοφυλάκιο της PRODEA Investments. Έκτοτε, η εν λόγω αγορά έχει επιδείξει μια αξιοσημείωτη ανάπτυξη, με αποτέλεσμα η πιστοποίηση των σημερινών σημαντικών αναπτύξεων να θεωρείται κοινή πρακτική. Ωστόσο συνεχίζει να παρατηρείται έλλειμμα ανάμεσα στην προσφορά και τη ζήτηση. Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία της CW Proprius, το 80% των νέων μισθώσεων γραφειακών χώρων το 2ο τρίμηνο 2023 αφορούσε σε κτίρια υψηλών προδιαγραφών από άποψη ενεργειακής απόδοσης, ενώ τα μισθώματα για τέτοιους χώρους παρουσίασαν αύξηση κατά 10% σε ετήσια βάση.
«ΜΟΝΤΕΛΑ ΠΟΥ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΑΓΟΡΑ, ΚΑΙ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ ΝΑ ΒΡΟΥΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΕΙΝΑΙ ΟΙ CO-WORKING ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΧΩΡΟΙ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΥΨΗΛΩΝ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ, Η ΤΑ ΠΡΑΣΙΝΑ ΚΤΙΡΙΑ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΜΕ ΣΑΦΗ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ ΣΕ ΜΙΚΡΟΤΕΡΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ, ΠΟΥ ΘΑ ΑΠΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΣΕ ΠΡΩΤΟΠΟΡΕΣ Η ΝΕΟΦΥΕΙΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΥΝ ΓΡΗΓΟΡΟΥΣ ΡΥΘΜΟΥΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΖΗΤΟΥΝ ΕΥΕΛΙΞΙΑ»
Αξίζει να σημειωθεί ότι, παραδοσιακά, η ελληνική αγορά ακινήτων χαρακτηρίζεται από κατακερματισμένες ιδιοκτησίες, που κατά το παρελθόν κάλυπταν κυρίως τις ανάγκες της συντριπτικής πλειοψηφίας των ελληνικών εταιρειών που ανήκουν στην κατηγορία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ). Πρέπει να είναι ξεκάθαρο λοιπόν ότι μέχρι σήμερα οι αναφορές σε πράσινα κτίρια εξαιρούν κατά βάση τόσο τις ΜΜΕ όσο και τα ακίνητα που αυτές στεγάζονται. Η ζήτηση πράσινων κτιρίων προέρχεται κυρίως από μεγάλους οργανισμούς και πολυεθνικές εταιρείες με αυστηρές προδιαγραφές για τα κτίρια γραφείων τους, που εναρμονίζονται με τις ευρύτερες περιβαλλοντικές τους πολιτικές.
Παρ’ όλο τον μέχρι σήμερα αποκλεισμό των πολύ μικρών και ΜΜΕ εταιρειών από τέτοιους χώρους γραφείων, η κοινή αναγνώριση των πολλαπλών ωφελειών των πράσινων κτιρίων προς το περιβάλλον και τους χρήστες τους, αλλά και το συνεχώς αναδιαμορφωμένο πλαίσιο ESG −όπου, μέσω της αλυσίδας αξίας των μεγάλων εταιρειών επηρεάζονται μέχρι και οι πιο μικρές−, δημιουργείται μια νέα τάση στην αγορά για πράσινα κτήρια, προσβάσιμα από όλους. Μοντέλα που εφαρμόζονται στη διεθνή αγορά, και θα μπορούσαν να βρουν εφαρμογή και στην Ελλάδα, είναι οι co-working πράσινοι χώροι γραφείων υψηλών προδιαγραφών, ή τα πράσινα κτίρια γραφείων με σαφή προσανατολισμό σε μικρότερης διάρκειας μισθώσεις, που θα απευθύνονται σε πρωτοπόρες ή νεοφυείς εταιρείες που παρουσιάζουν γρήγορους ρυθμούς ανάπτυξης και ζητούν ευελιξία.
Η PRODEA, έχοντας στο πελατολόγιό της μια σειρά σημαντικών μισθωτών και θέλοντας να διατηρήσει τον ηγετικό της ρόλο στον κλάδο, έχει ήδη επιτύχει ένα σημαντικό ποσοστό των κτιρίων γραφείων της να είναι είτε πιστοποιημένα είτε σε διαδικασία πιστοποίησης, ενώ βάσει της ESG στρατηγικής της στοχεύει στην περαιτέρω αύξηση αυτού του ποσοστού. Ως πρωτοπόρος εταιρεία στον κλάδο του real estate στην Ελλάδα, δημιουργεί τάσεις και καινοτομεί, στοχεύοντας πάντα στην ενίσχυση της βιώσιμης επιχειρηματικής της δραστηριότητας. Στο πλαίσιο αυτό, θα παραμείνει πιστή στις επενδύσεις σε πράσινα ακίνητα, προσπαθώντας να τα φέρει πιο κοντά σε περισσότερες εταιρείες και χρήστες, συμβάλλοντας στον εκσυγχρονισμό του κτιριακού αποθέματος της χώρας, στην οικονομική ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και στην προστασία του περιβάλλοντος που επιβάλλουν οι τρέχουσες συνθήκες.
*Ο Άρις Καρυτινός είναι Διευθύνων Σύμβουλος της PRODEA Investments