Η ιδέα για τη δημιουργία του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, που βρίσκεται πλέον ένα βήμα πριν από την ευτυχή επέτειο των 10 χρόνων δράσης και λειτουργίας, βασίστηκε σε δύο Σκέψεις και ένα Όραμα.

Σκέψη πρώτη: Ο κόσμος, έτσι τουλάχιστον όπως είχε δομηθεί μετά τη λήξη του δευτέρου Μεγάλου Πολέμου, βρισκόταν στην αρχή μιας συγκλονιστικής ανακατάταξης. Στη Γεωπολιτική και τις Διεθνείς Σχέσεις, στην Οικονομία και την Κοινωνία, ακόμη και στον τρόπο που οι άνθρωποι αλληλεπιδρούσαν και συναλλάσσονταν, το παλιό «βιβλίο οδηγιών» αδυνατούσε να δώσει πειστικές απαντήσεις και να εξασφαλίσει σταθερότητα, συναίνεση και ασφάλεια, τα στοιχεία που έκαναν τη μεταπολεμική πρόοδο σχεδόν αυτονόητη. Παρά τις επιμέρους κρίσεις, συγκρούσεις και δυσκολίες της περιόδου, μετά το τέλος του δεύτερου Μεγάλου Πολέμου, οι πυλώνες του διεθνούς συστήματος παρέμεναν σταθεροί. Αυτό το στοιχείο χάθηκε απότομα την προηγούμενη δεκαετία και επιταχύνθηκε δραματικά την τρέχουσα. Άλλοτε εξαιτίας γεγονότων περιφερειακής σημασίας (οικονομική κρίση στη χώρα μας) είτε παγκόσμιας (Brexit, κλιματική κρίση, πανδημία), οι βεβαιότητες όλων μας άρχισαν να καταρρέουν. Ήταν σαφές πως χρειαζόμασταν νέους κανόνες και φρέσκια ματιά.

Σκέψη δεύτερη: Μπροστά σε αυτή την παγκόσμια αναταραχή, ήταν σαφές πως έπρεπε για ακόμη μία φορά η ανθρωπότητα να απευθυνθεί στη συλλογική της σοφία. Έπρεπε να επιστρέψουμε στα βασικά: στη θεραπευτική ιδιότητα μιας κοινότητας ανθρώπων να εμπλουτίζουν την οπτική τους, να ακονίζουν την ικανότητά τους να επεξεργάζονται λύσεις, να ξεπερνούν τους εαυτούς τους, συζητώντας οργανωμένα και με τη διάθεση να συμφωνήσουν και να βρουν λύσεις στα μεγάλα προβλήματα.

Αυτή η μοναδική, αλλά συχνά παραγνωρισμένη, ικανότητα του κοινού των ανθρώπων όφειλε να έλθει ξανά στο προσκήνιο: να λειτουργήσει ως αντίδοτο στον διχαστικό λόγο, τον κατακερματισμένο κοινωνικό ιστό, τον φορτισμένο, λόγω των προβλημάτων, δημόσιο διάλογο.

Το Όραμα αφορούσε κάτι πολύ πιο προσωπικό. Τη βαθιά μας πεποίθηση πως η Ελλάδα μπορούσε να λειτουργήσει ως ένας οικοδεσπότης, και παράλληλα ως φορέας της παγκόσμιας αυτής συζήτησης που ξεκινούσε. Πως η πρόκληση της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που διέτρεχε την ελληνική κοινωνία μπορούσε να αποτελέσει το κατάλληλο όχημα για να διαδραματίσει η χώρα μας τον ρόλο που διαχρονικά διεκδικεί το Ελληνικό Πνεύμα: να διυλίζει το απόγειο της ανθρώπινης σκέψης και να το παραδίδει, προς αξιοποίηση, στον υπόλοιπο κόσμο.

Η ιστορία μας, λοιπόν, ξεκίνησε στους Δελφούς, το 2016. Ο συμβολισμός της επιλογής του χώρου, αυτονόητος. Οι «χρησμοί» του απαραίτητοι για το μέλλον. Το περιφερειακό συνέδριο, που αρχικά είχε ως στόχο να συγκεντρώσει τα πιο φωτισμένα ελληνικά μυαλά, μεγάλωσε. Έγινε ευρύτερο, πιο αντιπροσωπευτικό, ευρωπαϊκό, και ίσως παγκόσμιο. Ένα σημείο αναφοράς στο ετήσιο καλεντάρι αντίστοιχων μεγάλων εκδηλώσεων του εξωτερικού, −όπως είναι το Συνέδριο Ασφαλείας του Μονάχου, το Φόρουμ του Παρισιού για την Ειρήνη, το Φόρουμ του Μπλεντ, το Φόρουμ Ασφάλειας της Βαρσοβίας, το Raisina Dialogue−,μέλος μιας ιδιότυπης «διεθνούς» της διαβούλευσης. Το Φόρουμ συνεργάζεται, μέσα σε λίγα μόνο χρόνια, με τις πλέον επιδραστικές δεξαμενές σκέψεις (think tanks) και ιδρύματα του κόσμου, όπως το Chatham House στο Λονδίνο, το Rand Corporation στην Ουάσινγκτον, το Bruegel στις Βρυξέλλες, το Atlantic Council στην Ουάσινγκτον, το RUSI στο Λονδίνο, το ISPI στη Ρώμη, το FIIA στο Ελσίνκι, το Club de Madrid στη Μαδρίτη, το Konrad Adenaeur Stiftung στην Αθήνα, και άλλα πολλά, καθώς και τους πιο σημαντικούς διεθνείς οργανισμούς, όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Παγκόσμια Τράπεζα, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, η Ευρωπαϊκή Επενδυτική Τράπεζα και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Οικονομικής Ανασυγκρότησης. 

Οι συνεργασίες αυτές δίνουν τη δυνατότητα στο Φόρουμ να προσελκύει τους κατά καιρούς κορυφαίους διανοητές, ακαδημαϊκούς, πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες, για να «διαλεχθούν» σε έναν τόπο μαγικό και ιερό, διαγράφοντας με τόλμη και αυτοπεποίθηση στρατηγικές συνεργασίες με τα μεγαλύτερα διεθνή συνέδρια στον κόσμο, με στόχευση πάντοτε την εξωστρέφεια. Έτσι, ξεκινήσαμε επιτυχημένα ετήσια συνέδρια στις μεγάλες πρωτεύουσες: στην Ουάσινγκτον και στο Παρίσι κάθε Φεβρουάριο, στις Βρυξέλλες και στο Τορόντο κάθε Οκτώβριο, και ακόμα, στην ευρύτερη γειτονιά μας: στη Σόφια, στο Βελιγράδι, στα Τίρανα, στα Σκόπια και στη Λευκωσία. Συστήσαμε επίσης δύο Κέντρα Μελέτης για κάποιες από τις πιο δύσκολες προκλήσεις του καιρού μας, το μέλλον της Εργασίας και της Υγείας, σε συνεργασία με μεγάλα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού. Μια πραγματική πηγή γνώσης, με ισχυρό και αναντίρρητο αποτύπωμα στις μεγάλες παγκόσμιες συζητήσεις, στους μεγάλους προβληματισμούς, αλλά και με χρώμα, και υπόσταση, Ελληνική. Πάντοτε, όμως, με την ίδια βασική ιδέα: πως σε έναν κόσμο ολοένα και πιο περίπλοκο, ολοένα και πιο ασταθή, έναν κόσμο γεμάτο νέες προκλήσεις, αλλά και νέες δυνατότητες, οι λύσεις ξεκινούν πάντοτε τη στιγμή που οι άνθρωποι αποφασίζουν συνειδητά να συσκεφθούν μαζί γύρω από ένα τραπέζι. 

Αυτή η βασική ιδέα μάς δίνει τη χαρά να εγκαινιάζουμε φέτος ένα ακόμη Οικονομικό Φόρουμ στους Δελφούς, αφιερωμένο ακριβώς σε αυτή τη Μεγάλη Μετάβαση, στην οποία βαδίζει σήμερα η ανθρωπότητα, με τη βαθιά πεποίθηση πως αξίζει τον κόπο να συνεχίσουμε να βαδίζουμε στην ίδια κατεύθυνση, για τα επόμενα πολλά χρόνια. Και με την ελπίδα πως η Ελληνική Πολιτεία θα αγκαλιάσει ακόμα περισσότερο αυτή τη μεγάλη ετήσια εκδήλωση, το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, που έχει πια μια μεγάλη και αναντίρρητη διεθνή απήχηση και αναγνώριση, και που μπορεί ουσιαστικά να βοηθήσει την προώθηση των ελληνικών θέσεων στο διεθνές περιβάλλον!

*Ο Συμεών Τσομώκος είναι ιδρυτής και πρόεδρος του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών