Έχει κάποιο στοιχείο πρωτοτυπίας, η παρουσίαση μιας μελέτης με θέμα «Προσαρμογή στην  κλιματική αλλαγή: Προκλήσεις και προοπτικές για την Ελληνική οικονομία», που έχει διενεργηθεί από το ΙΟΒΕ σε μια ήδη διευρυμένη ανάγνωση του πεδίου δραστηριοποίησής του, να γίνεται σε αίθουσα της Τράπεζας της Ελλάδος. Με τον Διοικητή να εισάγει το θέμα, με την πρόσθετη πληροφορία ότι η εν λόγω μελέτη είχε την οικονομική και τεχνική στήριξη της ΤτΕ, πράγμα που ήταν βέβαια γνωστό εδώ και καιρό πλην τόνισε ιδιαίτερα ο βετεράνος της μελέτης του κλίματος Χρήστος Ζερεφός, Γ.Γ. της Ακαδημίας Αθηνών και Συντονιστής της Επιτροπής Μελέτης των Επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής στην ΤτΕ.

Η συγκροτημένη πλην ευρύτατη παρουσίαση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής υπήρξε αφυπνιστική. Στην γεωργία, προβλήματα στις αποδόσεις των καλλιεργειών, αλλαγές στα είδη που ευδοκιμούν, εξάπλωση ασθενειών. Στην βιομηχανία, αύξηση του κόστους ενέργειας, τρωτότητα υποδομών και δικτύων. Στον δημόσιο τομέα, απειλές στην πολιτική προστασία, νέα μέτωπα υγείας, προβλήματα στο κτηριακό απόθεμα. Συνολικά προβλήματα στις μεταφορές.

Στον ιδιωτικό τομέα, διαταραχές σε λειτουργίες, επιβάρυνση του κόστους δανεισμού, επιβράδυνση των επενδύσεων. Στα νοικοκυριά, απειλή στα εισοδήματα και ταυτόχρονα επιβάρυνση στις δαπάνες, προβλήματα υγείας καθώς και στον σχηματισμό ανθρώπινου κεφαλαίου. Οι εμπειρίες καταστροφών των τελευταίων χρόνων λειτούργησαν σαφώς αφυπνιστικά. Η πραγματικότητα της κλιματικής μετανάστευσης γίνεται επίσης όλο και πιο αισθητή…

Από δίπλα, όμως, οι ανάγκες χρηματοδότησης των προσπαθειών αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης είναι ζαλιστικές: για το 2019-20 αναφέρθηκε μια τάξη μεγέθους 632 δις δολαρίων/έτος διεθνώς, με το συντριπτικό ποσοστό να καλύπτεται από δημόσιες επενδύσεις / παρεμβάσεις, ενώ μόλις 2,2% από εταιρείες ή/και θεσμικούς επενδυτές. Το 35% της διαθέσιμης παγκόσμιας χρηματοδότησης των παρεμβάσεων προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, εν τω μεταξύ, προήλθε από πολυμερείς αναπτυξιακές τράπεζες – Παγκόσμια Τράπεζα, ΕΤΕπ, Αφρικανική Αναπτυξιακή κοκ.

Η δέσμευση των ανεπτυγμένων χωρών για συνεισφορά 100 δις δολαρίων ετησίως για δράσεις μετριασμού και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή από τον αναπτυσσόμενο κόσμο μέσω Προγραμμάτων των Ηνωμένων  Εθνών είναι αυτό: δεσμεύσεις. Σε επίπεδο ΕΕ, χρηματοδοτικά εργαλεία όπως το Ταμείο της Πράσινης Συμφωνίας, η πάλι τα ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης, συντρέχουν τους κρατικούς προϋπολογισμούς  των χωρών της ΕΕ με 557 δις ευρώ για το διάστημα. 2021-27.

Περνώντας, τώρα, στο πού ισορροπεί η Ελλάδα στην κατάσταση που έχει δημιουργηθεί από πλευράς απειλών κλίματος, σ’ ένα υπολογιζόμενο (από το Πανεπιστήμιο Notre Dame των ΗΠΑ, στοιχεία 2019) δείκτη τρωτότητας / vulnerability την βρίσκουμε στην 14^η θέση των Ευρωπαϊκών χωρών – δηλαδή κάπου στην μέση. Στον δείκτη ετοιμότητας, δηλαδή πόσο προετοιμασμένη είναι να «μετατρέψει επενδύσεις σε δράσεις προσαρμογής», είμαστε στην 18^η θέση, μόλις 6 θέσεις πριν το τέλος (λίγο χειρότερη Ιταλία, Κύπρος, Βουλγαρία)

Και ένα ακόμη βήμα, στην διαδρομή / ξενάγηση της μελέτης ΙΟΒΕ/ΤτΕ: μια κεντρική επισήμανσή της ήταν ότι είναι «απαραίτητη η ενσωμάτωση του κλιματικού κινδύνου στα επιχειρηματικά σχέδια», με επιπλέον έμφαση στις λύσεις προσαρμογής και σε προστασία των αλυσίδων αξίας, ιδίως με εισαγωγή καινοτομικών πρακτικών (όπου, όμως, η έλλειψη πόρων φρενάρει).

Αν μέχρι εδώ η ξενάγηση σας φαίνεται απλώς περιγραφική, περιμείνετε λίγο για την συνέχεια… αύριο.