ΤΑ ΡΗΓΜΑΤΑ ΤΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ ΚΑΙ Η ΔΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΑΤΗΓΗΣΗ
- 03.02.25 10:17

Δυσκολευόμαστε να θυμηθούμε ποια ήταν η τελευταία φορά που η ΕΜΑΚ είχε στήσει προληπτικά σκηνές σε οποιαδήποτε περιοχή της Ελλάδας, υπό τον φόβο καταστροφικού σεισμού, όμως μία εβδομάδα αφότου ξεκίνησε η «ήπια», τότε, σεισμική και ηφαιστειακή δραστηριότητα στη Σαντορίνη, διασώστες και ειδικά εκπαιδευμένοι σκύλοι έχουν ήδη μεταφερθεί στο νησί εν αναμονή μιας ισχυρότερης δόνησης και δικαίως, αφού ρήγματα των Κυκλάδων φαίνεται πως έχουν ενεργοποιηθεί και, σύμφωνα με εξέχοντες σεισμολόγους, μεταξύ των οποίων και ο Δρ. Γεράσιμος Παπαδόπουλος, όλα δείχνουν μία καθαρά προσεισμική ακολουθία.
Αυτό πρακτικά σημαίνει πως, δοθέντος χρόνου, οι δονήσεις γίνονται ολοένα πιο συχνές και μεγαλύτερες, ενώ έως τώρα ο μεγαλύτερος σεισμός είναι της τάξης των 4,7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Δόθηκε οδηγία στα ξενοδοχεία να αδειάσουν τις πισίνες τους για να μειωθεί το βάρος, ορίστηκαν σημεία συγκέντρωσης σε περίπτωση μεγαλύτερου σεισμού και υπενθυμίστηκε ο προφανής χρυσός κανόνας για τον κίνδυνο τσουνάμι (όσο ψηλότερα ανεβούν οι ντόπιοι, τόσο το καλύτερο).
Από τις 24 Ιανουαρίου μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί σχεδόν 400 σεισμοί με επίκεντρα στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Θήρας και Αμοργού. το «παρήγορο» σύμφωνα με τους σεισμολόγους είναι πως τα επίκεντρα φαίνεται να απομακρύνονται από τη Σαντορίνη και εντοπίζονται πλέον σε αποστάσεις δεκάδων χιλιομέτρων από κατοικημένες περιοχές, με κατεύθυνση βορειοανατολική, όπως σημειώνει ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Βασίλης Καραστάθης.
Αυτό που γίνεται σαφές ωστόσο είναι πως οι σεισμοί αυτοί έχουν χαρακτηριστικά τεκτονικών και όχι ηφαιστειακών σεισμών, όπως ξεκαθαρίζουν οι ειδικοί.
Η περιοχή είχε δώσει τον μεγαλύτερο σεισμό που έχει καταγραφεί στην Ελλάδα τα τελευταία 150 χρόνια, τον καταστροφικό σεισμό 7,7 Ρίχτερ της 9ης Ιουλίου 1956, τον οποίο είχε διαδεχθεί 13 λεπτά αργότερα ένας μετασεισμός 7,2 Ρίχτερ, κοντά στη Σαντορίνη, κοστίζοντας πολλές ανθρώπινες ζωές.
Οι σεισμολόγοι παρακολουθούν στενά τη δραστηριότητα, εγκαθιστώντας εσπευσμένα νέα σεισμογραφικά μηχανήματα σε Ανάφη και Αμοργό, προκειμένου να μελετήσουν με μεγαλύτερη λεπτομέρεια την ακολουθία. Μέχρι να διαπιστωθεί τάση αποδρομής, το βέβαιο είναι πως θα εξακολουθούν να βρίσκονται σε ισχύ οι οδηγίες προς τους κατοίκους να αποφεύγουν απόκρημνες περιοχές, να μην συνωστίζονται σε κλειστούς χώρους και να μην πλησιάζουν ετοιμόρροπα κτίρια. Αυτονόητα, κλειστά παραμένουν τα σχολεία σε Σαντορίνη, Αμοργό, Πάρο, Αντίπαρο και Νάξο με απόφαση των δημάρχων.
«Επικρεμάμενα» κτίρια
Για την δόμηση στο νησί της Σαντορίνης, ο καθηγητής φυσικών καταστροφών Ευθύμης Λέκκας δήλωσε μιλώντας στο κρατικό κανάλι πως από το 2002 έως σήμερα, η εξάπλωση των κτιρίων έχει καταστρατηγήσει στα όρια του δημόσιου κτήματος και κτίρια βρίσκονται «επικρεμάμενα» μέσα στην καλδέρα. Είχα κάνει μια χαρτογράφηση το 2002 για το όριο της δημόσιας περιουσίας στη Σαντορίνη και από το 2002 μέχρι τώρα, ειδικά τις περασμένες.
«Οι πισίνες ειδικά είναι μία κατασκευή που δεν μπορούμε να υπολογίσουμε. Το νερό δεν είναι ένα σταθερό σώμα που μπορούμε να υπολογίσουμε την παραμόρφωσή του και να βγάλουμε συμπεράσματα και να δώσουμε τις απαραίτητες λύσεις. Μία μικρή πισίνα έχει βάρος τουλάχιστον 10 τόνων μέσα σε μία μορφολογική συνέχεια που ενισχύει τις σεισμικές βλάβες κατά 170%. Συνεπώς η αποφόρτιση όλου αυτού του βάρους από την καλδέρα θα έχει ευεργετικά αποτελέσματα και για τις ίδιες τις κατασκευές και για τις κολυμβητικές δεξαμενές που είναι επικρεμάμενες πάνω στην καλδέρα», σημείωσε ο καθηγητής.
Ο καθηγητής αντισεισμικών κατασκευών, Παναγιώτης Καρύδης, μιλώντας στο ΕΡΤΝews, τόνισε πως τα κτίρια που βρίσκονται πάνω στο λεγόμενο «φρύδι» στη Σαντορίνη «ενδεχομένως να κινδυνεύουν με τις ισχυρές δονήσεις».
Λίγα τα αντισεισμικά κτίρια
«Λίγα είναι τα κτίρια που έχουν σχεδιαστεί σύμφωνα με τους σύγχρονους αντισεισμικούς κανονισμούς που αν τους ακολουθούσαμε, μάλλον δεν θα μπορούσαν να χτιστούν κτίρια πάνω στο “φρύδι” της Σαντορίνης. Τα υπόσκαφα είναι τα πλέον σταθερά» κατέληξε ο καθηγητής Καρύδης, συμβουλεύοντας τους ντόπιους να μην περπατούν πολύ κοντά στα κτίρια και να αφαιρέσουν οτιδήποτε εξέχει από τις όψεις των κτιρίων.