Έχει καθιερωθεί, εδώ και δεκαετίες, η ΔΕΘ – φέτος, η 88^η και με τιμώμενη χώρα την Γερμανία (στο Περίπτερο 13), συν υπόσχεση για σώου με drones αλλά και … Μαρίνα Σάττι – να αποτελεί κατά κάποιον τρόπο το ξεκίνημα της πολιτικής σεζόν. Το πεδίο όπου ξεδιπλώνονται οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης στην οικονομία-και όχιμόνο, την σκηνή όπου αποτυπώνονται οι ισορροπίες των πολιτικών δυνάμεων και καταγράφεται η στάση της κοινής γνώμης απέναντι στο πολιτικό σύστημα.

Αρχίζοντας από το τέλος, το σμήνος δημοσκοπήσεων το οποίο προηγήθηκε των εναρκτήριων τελετών της ΔΕΘ 2024 δείχνει ήδη γιατί το πολιτικό (πάντως) ενδιαφέρον είναι συγκρατημένο – και το λέμε μάλλον επιεικώς. Ένα πολιτικό σκηνικό 1+1/2+1/2 κομμάτων με περαιτέρω πολυδιάσπαση (και με το πρώτο κόμμα να μετριέται δημοσκοπικά γύρω στο 25%) μόνον αμηχανία μπορεί να φέρνει. Ενώ κινδυνεύει… πολιτικό event να θεωρηθεί το πώς θα παραστεί ο υπό εξάχνωση ΣΥΡΙΖΑ/ήδη ΣΥΣΥΑΡ: δηλαδή με ή άνευ Κασσελάκη επικεφαλής, κι ενώ ήδη είχε προηγηθεί η αμφιβολία αν τα οικονομικά του (μέχρι προ ημερών) κόμματος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, που ήδη δημοσκοπικά περνάει στην τρίτη θέση, θα επιτρέψουν πλήρη παρουσία ή μόνον συνέντευξη Τύπου! Πάντως και το ΠΑΣΟΚ, που ήδη προσπερνάει δημοσκοπικά στην δεύτερη θέση, έχει αμφιθυμία ηγεσίας. Οπότε και η σκηνή της ΔΕΘ κινδυνεύει να φιλοξενήσει Κυριάκο Μητσοτάκη σε ρόλο πολιτικά μοναχικό.

Οπότε; Ενώ θα φανταζόταν κανείς ότι αυτό θα ενίσχυε την λειτουργία της ΔΕΘ ως ευκαιρία αυτοσκηνοθετημένης προβολής ισχύος, μάλλον ένα μούδιασμα δείχνει να επικρατεί.  Ήδη από την δεύτερη άνοδο Κωνσταντίνου Καραμανλή, αν μείνουμε στα χρόνια της Μεταπολίτευσης, ο τόνος στις ΔΕΘ ήταν εκείνος της προβολής επιτευγμάτων/αυτοπεποίθησης. Δεν θα λείψει και φέτος ο πειρασμός από τον Πρωθυπουργό – άλλωστε η παραδοσιακή συνέντευξη Τύπου, που άλλοτε λειτουργούσε ως δοκιμασία για τους κυβερνητικούς ισχυρισμούς έχει εδώ και χρόνια μεταβληθεί σε μια αυστηρά χορογραφημένη τυπικότητα, όπου τα λιγότερο «ευχάριστα» Μέσα και οι πλέον ουσιαστικές ερωτήσεις απωθούνται προς το τέλος του event – όμως δείχνει να συνειδητοποιείται ότι το παιχνίδι δηλώσεων επιτυχίας/εντυπώσεων κινδυνεύει να καταλήξει αυτοτραυματιστικό. Τι θα πει αυτό; Θα πει ότι το να στήνεται μια αντιδικία γύρω από το αν η Ελλάδα είναι η προτελευταία ή τελευταία (με «αντίπαλο» την Βουλγαρία) σε κατά κεφαλήν εισόδημα στην «ΕΕ-27» αν πάμε σε υπολογισμό βάσει αγοραστικής δύναμης, κι ακόμη περισσότερο αν υπάρχει ή όχι αίσθηση ακρίβειας (π.χ. αντιπαράθεση με ΙΝΚΑ για το πώς βιώνονται οι αυξήσεις σε τρόφιμα-ενέργεια) ενδιαφέρει λίγο^. πάντως πολύ-πολύ λιγότερο από το πώς βιώνει το ίδιο το κάθε νοικοκυριό την πραγματικότητά «του». Ξέρει τι εισόδημα έχει, ξέρει τι δαπάνη χρειάζεται να καλύψει, ξέρει «πώς βγαίνει ο μήνας». Οπότε το να αναλίσκεται πολιτικό κεφάλαιο για να διδαχθούν οι πολίτες τι πρέπει να θεωρούν ότι ζουν, καταλήγει μπούμερανγκ! Δεν χρειάζεται η σοφία Γκρήνμπεργκ για να συνειδητοποιηθεί αυτό.

Περισσότερο, λοιπόν, η περιβάλλουσα της οικονομικής πολιτικής θα απασχολήσει. Σχεδιασμοί και προθέσεις: εδώ ακριβώς θα καταγραφεί η ποιότητα των εξαγγελιών (για να χρησιμοποιήσουμε την άλλη καθιερωμένη έκφραση!…) στο ζήτημα της στέγης, επίσης στο πεδίο της στήριξης των νεότερων οικογενειών, σίγουρα σε εκείνο του πολιορκούμενου από προβλήματα χώρου της Υγείας. Το αφήγημα επιτυχίας στην οικονομία αναμένεται πιο ψύχραιμο/προσεκτικό, με την επενδυτική βαθμίδα να έχει κερδηθεί ήδη από πέρσι – η Moody’s θα μιλήσει για την Ελλάδα την επόμενη εβδομάδα, να δούμε αν θα προσχωρήσει κι αυτή σε αξιολόγηση με investment grade (αύριο ξεκινά τον χορό η DBRS, η πλέον ευνοϊκή για την Ελληνική οικονομία), ενώ π.χ. ο Economist δείχνει να μην πολύ-αναφέρεται για μιαν Ελλάδα που είχε ανεβάσει στα ουράνια το δε Χρηματιστήριο Αθηνών σαν κάποια κόπωση να δείχνει. Ενώ και οι επενδύσεις έχουν σκοντάψει, ιδίως οι ξένες άμεσες επενδύσεις – ό,τι χαρακτήρα κι αν είχαν, δε.

Οπότε; Οπότε μάλλον στην αίσθηση ότι δεν υπάρχει μεταρρυθμιστική κόπωση ας αναμένεται να δοθεί η έμφαση – αυτό άλλωστε ταιριάζει με την λογική του «αφηγήματος» που συνοδεύει την ΔΕΘ. (Εδώ, να δούμε αν θα αξιοποιηθεί η ευκαιρία που δίνεται για άνοιγμα της διαδικασίας της συνταγματικής αναθεώρησης. Εν αμηχανία, πάντοτε η ενασχόληση με το Σύνταγμα δίνει διέξοδο…). Εκεί, και στα δείγματα πρακτικής κινητικότητας: το Μετρό Θεσσαλονίκης δικαιούται, πια, να κάνει τα εγκαίνιά του^. το flyover «άσε καλύτερα»^. η ανάπλαση του χώρου της Έκθεσης «θα δούμε».

Αν, πάντως, η σκηνοθεσία της ΔΕΘ ως διακήρυξη επιτυχίας και ισχύος αυτοσυγκρατηθεί – η αντίστροφη σκηνοθεσία, από τα κόμματα της Αντιπολίτευσης, θα έχει ούτως ή άλλως τον χαρακτήρα της καταγγελίας-παράπονου, καθώς ακόμη και το ΠΑΣΟΚ που διαθέτει εδώ και καιρό προγραμματικό πλαίσιο με ουσία, δεν κατάφερε να πεισθεί το ίδιο να το προβάλει! ο δε ΣΥΡΙΖΑ «άσε καλύτερα» κι εδώ – η άλλη διάσταση που παλιότερα χαρακτήριζε την άνοδο στην Θεσσαλονίκη όσων πλαισιώνουν την εξουσία έχει ατονήσει. Θα λέγαμε: πάλι καλά! Η παράδοση των ολονυκτιών της νομενκλατούρας στα διασκεδαστάδικα, που κάπως πήγε να συγκρατηθεί επί Κώστα Σημίτη, πλην όμως στην συνέχεια ξεχείλισε ακόμη και στα χρόνια της κρίσης, φαίνεται ότι ήδη αποθαρρύνεται κεντρικά. Να το δούμε!

Μένει, σχεδόν ως υποσημείωση αν και θα άξιζε μεγαλύτερη συζήτηση, η άλλη παραδοσιακή πτυχή της δημόσιας συζήτησης περί ΔΕΘ. Εκείνη που αφορά «τις παροχές». Εδώ, η άμεση προϊστορία των -Pass και των voucher και των ενισχύσεων των τελευταίων χρόνων θα έρθει να σμίξει με μπόνους σε δημόσιους υπαλλήλους (μέχρι 15% των ετήσιων αποδοχών: δεν είναι και λίγο…), με την επιτάχυνση προσλήψεων στο Δημόσιο, συν κάτι παραπάνω για συνταξιούχους και πολύτεκνες οικογένειες (από τα 3 παιδιά, πλέον), συν κάτι για την ακρίβεια σε βασικά είδη διατροφής.

Όσο τα μολύβια σε Μαξίμου και σε Υπουργείο Οικονομικών θα γράφουν και θα σβήνουν – ο καημένος ο «δημοσιονομικός χώρος», που δεν έχει ξεκαθαρίσει με Βρυξέλλες όπως σταθερά τονίζει ο Κωστής Χατζηδάκης, ήρθε και τραυματίστηκε πάλι με το κόστος των πυρκαγιών του καλοκαιριού, με τις ζημιές στην αγροτική παραγωγή κοκ – ας γινόταν τουλάχιστον συνείδηση κάτι άλλο. Κάτι για το οποίο υπάρχει και σοβαρή μηντιακή ευθύνη: ό,τι εξαγγέλλεται ως μέτρο πολιτικής στην ΔΕΘ, σε κάθε ΔΕΘ!, δεν είναι «παροχή». Δεν έρχεται δηλαδή ως ρεγάλο από τον άρχοντα. Είναι ακριβώς το αντίθετο: μέτρο πολιτικής που κρίθηκε σωστό ή και αναγκαίο. 

Η ίδια η λέξη «παροχές» αποτελεί υποτίμηση των πολιτών που καλούνται να τις υποδεχθούν τις εν λόγω παροχές. Και να δείξουν την ευγνωμοσύνη τους.