Πάμε από την αρχή: 800.000 – 900.000 Έλληνες εκτιμάται ότι συμμετέχουν στα παράνομα (πάντως μη-αδειοδοτημένα) παιχνίδια: τα 750.000 κάνουν την online/διαδικτυακή επιλογή, ενώ 360.000 μέσω λεσχών κοκ (δεν λείπουν και περιπτώσεις διπλής επιλογής). Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι πάνω από 10% των Ελλήνων επιλέγει το παράνομο στοίχημα – εφτά στους δέκα είναι άνδρες^. ένα 10,7% του συνόλου ανήκει στην περιοχή ηλικίας 17-24 ετών. Τρεις στους τέσσερις από όσους παίζουν, συμμετέχουν ταυτόχρονα σε αδειοδοτημένα ΚΑΙ σε μη αδειοδοτημένα παιχνίδια) ενώ 24% σε μη-αδειοδοτημένα μόνον.

Προκύπτουν τα ευρήματα αυτά από μια έρευνα που παρήγγειλε – κι αυτό έχει την σημασία του… – η ΕΕΕΠ/η Επιτροπή Εποπτείας Ελέγχου Παιγνίων, με φορέα την ΚΑΠΑ Research (με βάση συνεντεύξεις). Παρουσιάστηκαν, διεξοδικά, σε συνέδριο της Ελληνικής Ένωσης Τυχερών Παιγνίων /HGA, διοργάνωση της «Κλέων» και με στήριξη εταιρειών του κλάδου: Fonbet/Interwetten/NetBet/Novibet/Winmasters, διοργάνωση που ακριβώς στόχευε στην κινητοποίηση εναντίον του παράνομου στοιχήματος.

Είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο τρόπος με τον οποίο ο Πρόεδρος της ΕΕΕΠ Δημήτρης Ντζανάτος – μιλώντας ρεαλιστικά για την έρευνα της ΚΑΠΑ Research έδειξε την σημασία που έχει το γεγονός ότι, ερωτώμενοι στα πλαίσιά της, ουσιαστικά αποδέχθηκαν ότι κινούνται έξω και πέρα από τα νομοθετημένα πλαίσια: «Το Κράτος νομοθετεί, πλην τεράστιοι αριθμοί πολιτών έρχονται και δηλώνουν ότι παρανομούν». Πέραν τούτου, η δραστηριότητα αυτή διαφημίζεται ανοιχτά (διαδικτυακά), ενώ η διαχείρισή της γίνεται μέσα από δίκτυα ψηφιακών πληρωμών. 

Πλην όμως ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον είχε το γεγονός ότι αντί της συνήθους Ελληνικής λογικής της κατακεραύνωσης της παρανομίας και της έκκλησης για αυστηρές κυρώσεις και διώξεις και όλα τα συναφή, ο Δημ. Ντζανάτος έθεσε την έμφαση στην δημιουργία ενός συστήματος πειστικής πλαισίωσης/παρακολούθησης των τυχερών παιγνίων, το οποίο θα «σπρώξει» τους προσερχόμενους να παίξουν! – οι οποίοι πάντα θα παίζουν – προς τα νόμιμα/πλαισιωμένα παιχνίδια. Και δη τα ρυθμιζόμενα/νόμιμα διαδικτυακά. Με ιδιαίτερη μάλιστα επιμονή στάθηκε στο εύρημα της έρευνας ότι οι νεότερες ηλικίες, οι οποίες λόγω απαγορεύσεων (πλήρως οι κάτω των 18 ετών, διαδικτυακά οι κάτω των 21 ετών) ξεκινούν/μυούνται μέσω του παράνομου στοιχήματος, κι έχουν την τάση ύστερα να … παραμένουν σε αυτό. Εκείνο λοιπόν που χρειάζεται, κατά Ντζανάτο, είναι «να παίξουμε με τα μυαλά των ανθρώπων», μέσω των νομικών εργαλείων, κατά τρόπον ώστε να περάσει το μήνυμα – παράδειγμα: με την επιλεκτική δέσμευση λογαριασμών κερδών, ή πάλι με την σάρωση της διαφήμισης – ότι «παίζοντας στο παράνομο δίκτυο, χάνεις».

Και γιατί, σύμφωνα με την έρευνα πάντα, προσέρχονται οι άνθρωποι στον παράνομο τζόγο – μάλιστα ένα 10,8% παίζουν καθημερινά, ένα 38% δυο φορές την εβδομάδα οι δε μικρότερες ηλικίες δηλώνουν συχνότερα το «καθημερινά»; Πρώτον, επειδή δεν ζητείται ταυτοποίηση^. δεύτερον, επειδή γίνεται ανώνυμα ή ανάληψη χρημάτων/κερδών^. τρίτον, επειδή δεν φορολογούνται τα κέρδη^, τέταρτον, επειδή προσφέρονται – στο παράνομο – καλύτερες αποδόσεις, επιβραβεύσεις κοκ.

Προκειμένου να προχωρήσει προς μια θετική κατεύθυνση η προσπάθεια των αρχών, θα χρειαστεί κατά την ΕΕΕΠ η δημιουργία μιας σταθερής δομής («ευέλικτης και βιώσιμης»), με στρατηγικό πλάνο, όπου θα συστρατευθούν οι αδειοδοτημένοι πάροχοι (γιατί; γιατί πληρώνουν στο Δημόσιο 35% εκ του τζίρου, συν οι παίκτες ποσοστό επί των κερδών: συνεπώς το παράνομο παίγνιο τους τραυματίζει, μαζί και το Δημόσιο), η ΕΕΕΠ, η Δίωξη από το Υπουργείο ΠροΠο, η Τράπεζα της Ελλάδος και η Ελληνική Ένωση Τραπεζών (γιατί η διακίνηση χρημάτων τις αφορά: ο παριστάμενος εκπρόσωπος της ΤτΕ δήλωσε έντονο ενδιαφέρον).

Πέρα απ’ όλα αυτά, στο ερώτημα «τι παίζουν» σε παράνομες πλατφόρμες οι Έλληνες, η απάντηση – παρουσίασε τα επιμέρους ευρήματα της έρευνας ο Δημ. Παπαδόπουλος, Γενικός Διευθυντής της ΕΕΕΠ – είναι κυρίως στοίχημα, ύστερα online καζίνο και τελευταία φρουτάκια. Οι νέοι ξεκινούν κυρίως με στοίχημα (πιθανώς λόγω εξοικείωσης με τα σπορ/τις ομάδες), ύστερα «ωριμάζουν» και μετακινούνται προς τον μέσο όρο.

Πώς ενημερώνονται για τα διαθέσιμα παιχνίδια; Κυρίως μέσω των social media, ασφαλώς όμως με κυρίαρχο ρόλο του στόμα-με-στόμα. Υπάρχει πάντως, σε αύξηση, και η πρόσβαση μέσω direct mail.

Δεν βλέπουν τους κινδύνους; Τους βλέπουν: μπορεί να μην πάρουν τα λεφτά τους, μπορεί να διαρρεύσουν τα στοιχεία τους, δεν υπάρχει δομημένο σύστημα επίλυσης των διαφορών, ενώ υπάρχει και η (αναμενόμενη) διακινδύνευση κυρώσεων/διώξεων/ποινών.. (Μάλιστα οι κίνδυνοι, από τους συμμετέχοντες στην έρευνα, αναφέρονται κυρίως από σημαντικοί έως πολύ σημαντικοί. Στις ηλικίες 17-24 ο κίνδυνος αξιολογείται λιγότερο …)

Σύμφωνα με την προβολή των παικτών του παράνομου τζόγου σε ποσά (προβολή είναι και οι ίδιοι οι αριθμοί που αναφέραμε ήδη), το σύνολο των μη-αδειοδοτημένων παιγνίων φθάνει τα 1,7 δις ευρώ/έτος, με το 62% να αφορά τα διαδικτυακά.

Επιχειρώντας να φέρει πιο αιχμηρά ορισμένα ζητήματα στο προσκήνιο, ο Θωμάς Τσόκας – επικεφαλής μιας από τις εταιρείες του κλάδου – επεσήμανε ότι διενεργείται ευρέως εκτεταμένη συλλογή προσωπικών στοιχείων (με σκοπό την δημιουργία λογαριασμών στοιχηματισμού που δεν αντιστοιχούν σε πραγματικό παίκτη)^. ότι διεθνοποιημένες εταιρείες του χώρου (με ποιες έδρες; μονίμως επανερχόμενο ερώτημα…) παρακάμπτουν τις φραγές IP δημιουργώντας συνεχώς/εν ροή σελίδες^. ότι γίνεται επιθετική διαφήμιση στα social media με την χρήση influencers ή/και αθλητών (εκτός Ελλάδος το τελευταίο)^. ακόμη, ότι – τέλος – υπάρχει ανοχή των παρόχων πληρωμών με «masking». Όπου, για παράδειγμα, στοιχηματισμός «μασκαρεύεται» ως αγορά παπουτσιών: αλλά στην αγορά παπουτσιών έχει σειρά πληρωμών από έναν αγοραστή την ίδια μέρα;

Η σαγήνη του παράνομου πάντα υπάρχει.