Η – δικαίως θετική στο σύνολο της – αποτίμηση του πολιτικού περάσματος Κώστα Σημίτη από τα δημόσια πράγματα, της συνολικής «εποχής Σημίτη» θετική, ακόμη και από κατά τεκμήριο πολιτικούς του αντιπάλους (ανεξαρτήτως της πολιτικής σκοπιμότητας του καθενός/της καθεμιάς) στηρίχθηκε κατά πολύ στα «έργα που άφησε πίσω η εποχή Σημίτη». Μετρό Αθηνών, Αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, Αττική Οδός, συν Ολυμπιακοί Αγώνες Αθήνας και Ολυμπιακά Έργα – όλα αυτά όντως άλλαξαν την όψη της Ελλάδας, συν την αυτοεικόνα των Ελλήνων. Όμως…

… Όμως επειδή η πολιτική ρητορική καλό είναι να έχει όσο το δυνατόν στέρεα βάση, αυτά «τα έργα» που όντως εγκαινιάσθηκαν επί Κώστα Σημίτη, έχουν στην ρίζα τους έναν άλλο. Ποιον; Τον Στέφανο Μάνο. Ο οποίος έκανε – επί της βραχύβιας Κυβέρνησης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη – την κομβική επιλογή να φέρει στην οργάνωση της Αττικό Μετρό την Αμερικανική Bechtel που έστησε και εγγυήθηκε την υλοποίηση του έργου και την μη-Ελληνική λειτουργία. Ακόμη περισσότερο, όμως, στο Αεροδρόμιο, στην Αττική Οδό ή την Γέφυρα – και στην Κινητή τηλεφωνία, άλλωστε – εισήγαγε ως καινά δαιμόνια την λογική της αυτοχρηματοδότησης/της συγχρηματοδότησης. Είχαν, βέβαια, ωριμάσει διεθνώς οι συνθήκες, είχε φύγει η εποχή των παραδοσιακών δημοσίων έργων. Αλλά οι αγκυλώσεις στην Ελλάδα σπάνε πιο δύσκολα – και ο Στέφανος Μάνος την είχε την λογική του ριζοσπαστισμού (ουσίας, δε).

Η αλήθεια να λέγεται ολόκληρη, βέβαια: την συνέχιση των επιλογών της περιόδου Μάνου την έφερε η πρακτική της εποχής Κώστα Λαλιώτη (επί Κυβερνήσεως «δεύτερης εποχής ΠΑΣΟΚ Ανδρέα Παπανδρέου», δε), έστω και με την παρέμβαση του Καγκελαρίου Κολ όταν – για το Αεροδρόμιο ειδικά – πήγε να εκτροχιασθεί η διαδικασία στους μήνες Άκη Τσοχατζόπουλου/προ Κ. Λαλιώτη στο ΥΠΕΧΩΔΕ. Η συνειδητή, και ομολογημένη άλλωστε, επιλογή Λαλιώτη να χτίσει επί των διαδικασιών Μάνου και να προχωρήσει ήταν εκείνη που έφερε τα εγκαίνια «των έργων» επί Σημίτη (με την στήριξή του, βεβαίως).  Και άφησε, άλλωστε, πίσω μιαν συνολική πρακτική των δημοσίων έργων με βάση παραχωρήσεις και αυτοχρηματοδότης/συγχρηματοδότηση που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. (Με τα άνευ τέλους προβλήματα , παρεκτροπές και «στραβές», άλλη υπόθεση αυτή. Πλην… η Ελλάς, Ελλάς!)

Επειδή αγγίξαμε και τους Ολυμπιακούς Αγώνες: εκεί η καθοριστική επιλογή Κώστα Σημίτη ήταν να αφήσει την ευθύνη της διοργάνωσης στην Γιάννα Αγγελοπούλου. Και να την στηρίξει, σ’ αυτό. Όσο για τα Ολυμπιακά έργα, να ακολουθήσει την διαδικασία επιτάχυνσης που φιλοτέχνησε (ως υπουργός Πολιτισμού αλλά και νομικός χειριστής) ο Βαγγέλης Βενιζέλος, με αποτέλεσμα να γίνουν όσα «δεν γινόταν να γίνουν». (Και εδώ δεν έλλειψαν οι «στραβές», ασφαλώς δε η μετέπειτα εγκατάλειψη των Ολυμπιακών Έργων αλλά και των πρότυπων διαδικασιών τους, είναι κι αυτή άλλη υπόθεση).

Κρατώντας, λοιπόν, την εικόνα και την θετική ορμή των έργων «της εποχής Σημίτη», ας έχουμε την πλήρη εικόνα τους – είναι πιο στέρεα θεμελιωμένη η εικόνα, έτσι. Όπως, για παράδειγμα, πιο θεμελιωμένη είναι και αναγνώριση προς την παλιότερη διαδρομή Σημίτη από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, σε προφορική μαρτυρία του που φιλοξενήθηκε στην «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ» Ιουλίου 2017 (λίγο μετά τον δικό του θάνατο), με αναφορά στην περίοδο σταθεροποίησης 1985-87, στην πρώτη διακυβέρνηση ΠΑΣΟΚ: ««Η άποψή μου για τον Κώστα Σημίτη είναι απόλυτα θετική. Υπήρξε την εποχή εκείνη homme d’ Etat, αληθινός δημόσιος άνδρας. Και είχε το θάρρος, όταν ο Παπανδρέου υποχώρησε, να του στείλει εκείνη την επιστολή παραίτησης που είχε την επισήμανση ότι «η οικονομία εκδικείται». Την περίφημη εκείνη φράση».