Μετά τις μεγάλες πυρκαγιές του φετινού καλοκαιριού, μετά και τον συγκλονισμό από τις πλημμύρες που εγκατέστησαν εικόνες χωρίς προηγούμενο για μια γενιά, θέλει ιδιαίτερη ψυχραιμία για να ξαναπάρει κανείς το νήμα. Ο συμβολισμός από τη μετάθεση της ΔΕΘ και το χαμήλωμα των εκεί τόνων –πώς να χτίσεις στην επενδυτική βαθμίδα; Πώς να ισχυριστείς ότι υπάρχει πειστικό πλαίσιο Προϋπολογισμού 2024;– αυτό αναδεικνύει. «Αναζητείται επανεκκίνηση».

Υπό κάποια έννοια, η δεύτερη τετραετία της κυβέρνησης Μητσοτάκη (Κυριάκου), −όπως ξεκίνησε με την ιδιαίτερη άνεση χειρισμών που της έδινε η λίγο πολύ απουσία/αυτοαποστράτευση αντιπολίτευσης, με τον ΣΥΡΙΖΑ εγκλωβισμένο στα εσωτερικά του, τη διαδοχή Τσίπρα κ.ο.κ., και το ΠΑΣΟΚ παράξενα αμήχανο– περισσότερο ακόμη κι από την αυτοδυναμία των 158 εδρών στη Βουλή, έδειξε να ξεκινάει επιχειρώντας να γράψει αντίστροφα την προ 30ετίας εμπειρία της μονής θητείας της κυβέρνησης Μητσοτάκη (Κωνσταντίνου). Με ποιο τρόπο; Σπεύδοντας να φέρει όσο πιο μπροστά γινόταν, σε λογική frontloading, βασικές πρωτοβουλίες. Όπως του οικονομικού νομοσχεδίου Χατζηδάκη πριν από τις θερινές διακοπές με αυξήσεις μισθών στο Δημόσιο, με αφορολόγητα και με σειρά από -Pass (κόστος 4,4 δισ. σε βάθος 4ετίας), αλλά και με προαναγγελία σαφώς πιο δύσβατων ρυθμίσεων, όπως του εργασιακού νομοσχεδίου Γεωργιάδη ή ακόμη και της πιο αμφιλεγόμενης ρύθμισης για έμμεση νομιμοποίηση των μη-κρατικών πανεπιστημίων.

Αντίστοιχα σημαντικές οι τομές που φάνηκαν να διαγράφονται στον ορίζοντα στα θέματα μείζονος εξωτερικής πολιτικής, με τη συνεχιζόμενη απόπειρα προσέγγισης στα Ελληνοτουρκικά (με Χάγη στο βάθος, με συναντήσεις Κορυφής και Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας εντός του 2023). Ή, πάλι, με τη μίνι-Κορυφή των Δυτικών Βαλκανίων στην Αθήνα στα 20 χρόνια από τη «Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης» (επί Κ. Σημίτη/Γ. Παπανδρέου, τον Ιούνιο 2003), με συμμετοχή της ηγεσίας της ΕΕ – και μάλιστα με την προσθήκη στις τωρινές εργασίες του Ουκρανού Προέδρου Β. Ζελένσκι, κίνηση σαφώς πιο κεντρικής στόχευσης.

Εκεί, εκεί ακριβώς προέκυψε η αποδιαρθρωτική επίπτωση των καταστροφών. Κάθε σχεδιασμός παγώνει μπροστά στην πραγματικότητα. Οπότε… γιατί συνδέουμε με το μακρινό παρελθόν; Τόσο οι τομές που επιχείρησε να φέρει η εποχή Κωνσταντίνου Μητσοτάκη σε πεδία όπως οι ιδιωτικοποιήσεις και η ανάπτυξη υποδομών με συμβάσεις παραχώρησης ή με συγχρηματοδότηση (κινητή τηλεφωνία, Αττική Οδός, Αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος», Μετρό), ακόμη περισσότερο δε το γεωπολιτικό άνοιγμα της Ελλάδας, όπως στις σχέσεις με το Ισραήλ ή με ανάθεση/αποδοχή ρόλου στα Βαλκάνια, ναι μεν άφησαν πίσω τους ουσιαστικό ίχνος, όμως ακριβώς επειδή ΚΑΙ πήγαν να ανατρέψουν μαχητικά το κοινωνικο-οικονομικό κεκτημένο της δεκαετίας του ’80 (αν μη όλης της Μεταπολίτευσης) ΚΑΙ έμεινε στη μέση η λογική οικονομικού φιλελευθερισμού και γεωπολιτικού ανοίγματος (η δεύτερη, με την ανατροπή της κυβέρνησης Μητσοτάκη λόγω Μακεδονικού, ή με αφορμή το Μακεδονικό), η συνέχιση στοιχείων εκείνης της πολιτικής −π.χ. στη μεταρρυθμιστική λογική των ετών Σημίτη μέχρι και την πρόσδεση στην Ευρωζώνη− συνδυάστηκε με συμβολική αποκήρυξη όταν είχαν δρομολογηθεί – ακόμη κι αν, στην ουσία, συνεχίστηκαν.

Αυτή τη φορά, λοιπόν, η προσέγγιση στο ξεκίνημα δεύτερης θητείας  Μητσοτάκη ήταν να προταχθούν «τα δύσκολα» ζητήματα, με συμβολικό και ουσιαστικό συνάμα περιεχόμενο. Πλην, όπως είναι γνωστό «όταν οι άνθρωποι σχεδιάζουν, ακούγεται καγχασμός των θεών». Η κυβέρνηση που προέκυψε από τις εκλογές του 2023, με προμετωπίδα την αποτελεσματικότητα, την επιτελική οργάνωση κ.τ.λ., και με θεωρητικοποίηση της εναλλαγής υπουργών/rotation,  βρέθηκε αντιμέτωπη με κρίσεις που αληθινά τράνταξαν το κοινωνικό σώμα: η ίδια η έννοια «σχέδιο 100 ημερών» έχασε κάθε δυναμική.

Η εναλλαγή πυρκαγιών και πλημμυρών μπήκε στην ψυχή των ανθρώπων – ακόμη και των πολιτικών. Με την εμφάνιση σκοτεινών φαινομένων αυτοδικίας/αυτόκλητων «πολιτοφυλάκων», όπως στον Έβρο, να βαραίνει ακόμη περισσότερο το κλίμα. Με την απάνθρωπη συμπεριφορά σε πλοίο στο λιμάνι του Πειραιά να καταλήγει σε πνιγμό ανθρώπου, μέρα μεσημέρι. Κατέληξε δε να λησμονηθεί η δολοφονική δράση χουλιγκάνων νεο-ναζιστικού προσήμου, ενόψει αγώνα ΑΕΚ-Δυναμό Ζάγκρεμπ (με έναν νεκρό) με απουσία των δυνάμεων της τάξης…

Όσο λοιπόν θα πλησιάζουμε στο τέρμα των «100 ημερών», τόσο η πραγματικότητα θα δίνει τον ρυθμό. Και θα προέχει, πέρα και πάνω από σχεδιασμούς, απολογισμός όχι πλέον κυβερνήσεων μόνο, αλλά μιας ολόκληρης κοινωνίας.