Πρώτα να μαζέψουμε την αποχή στο πραγματικό της μέγεθος. Οι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους είναι περίπου 9,5 εκατομμύρια. Καμία σχέση με την αλήθεια. Οι νεκροί, ούτως ή άλλως, απέχουν. Η αναμέτρηση της 9ης Ιουνίου δεν είχε πιεστικό διακύβευμα. Ο ένας μιλούσε για σταθερότητα και ο άλλος για ανατροπή. Δεν ήταν και επιχειρήματα για να τα πάρεις στα σοβαρά, ούτε για να σε στείλουν στο χωριό για να ψηφίσεις. Και, εδώ που τα λέμε, ένας νησιώτης δεν θα έδινε δύο κατοστάρικα πηγαινέλα για να ψηφίσει τον Γιώργο τον Αυτιά. 

Συνεπώς η αποχή είναι μικρότερη από αυτό που είδαμε στους πίνακες. Πόσο μικρότερη; Κανένας δεν είναι σίγουρος. Από την άλλη όμως, ήταν σημαντική. Και αν αφήσουμε στην άκρη τους ετεροδημότες που δεν μετακινήθηκαν και εκείνους που δεν σηκώθηκαν από τις ξαπλώστρες, πάλι μας μένει ένα μεγάλο ποσοστό του εκλογικού ακροατηρίου που, διά της αποχής, έστειλε μήνυμα. Το μήνυμα ήταν σοκαριστικό για όλους, όχι μόνο για τη Νέα Δημοκρατία που έχασε…μία Θεσσαλονίκη από την εκλογική της δεξαμενή. Διότι αυτή τη φορά η αποχή ήταν πιο πολιτική ακόμα και από την ψήφο διαμαρτυρίας. Και απευθύνθηκε στο σύνολο του πολιτικού συστήματος.

Πριν από τις εκλογές άκουγα συχνά από ανθρώπους να λένε όχι ότι δεν ξέρουν τι να ψηφίσουν, αλλά ότι δεν έχουν τι να ψηφίσουν. Εκεί που ήμαστε με τα διλήμματα, τώρα ξεμείναμε από επιλογές. Και όταν δεν βρίσκεις τι να ψωνίσεις σε ένα μαγαζί, σηκώνεσαι και φεύγεις. Εν προκειμένω, δεν ευθύνεσαι εσύ ως πελάτης, αλλά αυτός που βάζει τα προϊόντα στα ράφια.

Η αποχή, λοιπόν, αντιπροσωπεύει την αδυναμία του πολιτικού συστήματος στο πώς απευθύνεται στους πολίτες. Εντάξει, αυτή είναι η εύκολη διαπίστωση. Το βασικό ερώτημα αφορά αυτό που θέλουν οι πολίτες. Τι θέλουν αλήθεια; Και κυρίως, πώς το θέλουν σερβιρισμένο; Το βέβαιο είναι ότι θέλουν όραμα. Και σε αυτές τις εκλογές δεν υπήρχε κάποιος να ανέβει στην εξέδρα και να παρουσιάσει κάτι καινούργιο. Η κυβέρνηση έκανε σημαία της καμπάνιας τη σταθερότητα. Ωραία. Μόνο που οι σταθερές στη ζωή του μέσου πολίτη δεν είναι καθόλου ευχάριστες. Από τον κυβερνητικό προγραμματικό λόγο απουσίαζε πλήρως το οραματικό στοιχείο, η υπόδειξη απτών στόχων που βελτιώνουν την καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Για να το θέσω πιο ωμά, η κυβέρνηση ζήτησε τη σταθερότητα, αλλά δεν εξήγησε στους πολίτες τι θέλει να κάνει αξιοποιώντας την. Και κάπως έτσι, οι αυθεντικοί δεξιοί, με σφραγίδα γνησιότητας, δεν πήγαν στην κάλπη, αλλά για μπάνιο, αν και κάποιοι πέρασαν από του Βελόπουλου, επειδή δεν μπορούν να χωνέψουν την ισότητα στον γάμο. Οι δε κεντρώοι, προτίμησαν τον κλιματισμό, αδυνατώντας και αυτοί να καταπιούν τα των υποκλοπών και κάποιες αλαζονικές εξάρσεις. Η αντιπολίτευση; Ε τα ξέρουμε. Πλήρωσε την ανεπάρκειά της και, φυσικά, τις καχεξίες της ηγεσίας της. 

Πού θα μπορούσε να οδηγήσει όλο αυτό; Σίγουρα όχι σε κάτι καλό. Αν το εκλογικό ακροατήριο συνεχίζει να απαξιώνει το πολιτικό σύστημα και η αντιπολίτευση δεν σχηματίζει μία αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση, τότε, δεν αποκλείεται, όταν τελειώσουν τα καύσιμα της Νέας Δημοκρατίας, να δούμε την εγχώρια εκδοχή του Τραμπ ή του τύπου από την Αργεντινή, με το πριόνι. Η αποχή μάς δείχνει ότι οι ψηφοφόροι απορρίπτουν την υπάρχουσα συστημική κατάσταση. Είναι θέμα χρόνου να εμφανιστεί κάποιος, ενδεχομένως καβάλα σε άλογο ή σε ελέφαντα, που θα ζητήσει λευκή επιταγή για την ολική ανατροπή. Και, ξέρετε, θα την πάρει, ελλείψει άλλων επιλογών. Η ρευστή ύλη της αποχής θα αναζητήσει ένα καλούπι για να μπει. Και αν στην Ακροδεξιά υπήρχε μία χαρισματική προσωπικότητα, τώρα θα αντιμετωπίζαμε ένα εντελώς διαφορετικό σκηνικό. Διότι, παρά τα όσα λέγονται, κανένας λαός δεν είναι σοφός.