Ειδικά στην Ελλάδα, τα νοικοκυριά δυσκολεύονται να αντεπεξέλθουν στο αυξημένο κόστος ζωής, καθώς προέρχονται από μία δεκαετία διαδοχικών κρίσεων. Γι’ αυτό η κυβέρνηση λαμβάνει δημοσιονομικά μέτρα στήριξης, όπως οι επιδοτήσεις στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος και η χορήγηση του επιδόματος θέρμανσης. Επίσης, μέτρα όπως το «καλάθι του νοικοκυριού» έχουν στόχο να μετριάσουν τον αντίκτυπο της πληθωριστικής κρίσης. Οι εκτιμήσεις θέλουν τον πληθωρισμό να υποχωρεί αισθητά το 2023 και, σε συνδυασμό με τη συνέχιση της αναπτυξιακής πορείας της οικονομίας, ενδεχομένως επέλθει μία κάποια ισορροπία από το 2024.

Οι επιχειρήσεις, πριν ασχοληθούν με το αυξημένο εργασιακό κόστος, καλούνται να αντιμετωπίσουν την τρομακτική αύξηση του ενεργειακού κόστους, που πλήττει τόσο την παραγωγή όσο και τις μεταφορές. Όσο για το κόστος εργασίας, είναι ιδιαίτερα θετικό ότι την τελευταία διετία το μη μισθολογικό κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 3,7%, για να διαμορφωθεί το 2021 στο 36,7%. Πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη μείωση στις χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ, η οποία συνέβαλε σημαντικά στη ραγδαία μείωση της ανεργίας. Επίσης, το 2023 αναμένεται να εφαρμοστούν επιπρόσθετα μέτρα, όπως η μονιμοποίηση της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3%, που αφορά 2 εκατομμύρια μισθωτούς και τους εργοδότες τους.

H Σοφία Κουνενάκη-Εφραίμογλου είναι πρόεδρος του Εμπορικού & Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών.

Συνολικά, η κρίση της ακρίβειας δεν θα μας αφήσει τόσο εύκολα, καθώς, όπως μας δείχνει η εμπειρία από προηγούμενες παρόμοιες κρίσεις, η πτώση των τιμών είτε αργεί να έρθει είτε έρχεται μετά από ύφεση. Σε κάθε περίπτωση, η αποκλιμάκωση των γεωπολιτικών εντάσεων και των τιμών της ενέργειας είναι απαραίτητη για να δούμε τα πρώτα σημάδια βελτίωσης του κλίματος από το νέο έτος.