Ούτε ένα 24ωρο αφότου η Google ευαγγελίστηκε την «επανάσταση» στους κβαντικούς υπολογιστές, η μετοχή της μητρικής εταιρείας Alphabet κατέγραψε άνοδο 6%, γεννώντας σε πολλούς το ερώτημα τι πρόκειται να αλλάξει μέσα στα επόμενα χρόνια.

Πρακτικά, η Google ανακοίνωσε πως βρήκε μία μοναδική λύση στο επί χρόνια άλυτο πρόβλημα των κβαντικών υπολογιστών, επιδεικνύοντας διά του λόγου το αληθές το πειραματικό, κβαντικό τσιπ της, που μπορεί να λύσει σε πέντε λεπτά, προβλήματα για τα οποία οι πιο ισχυροί, σημερινοί υπερυπολογιστές θα χρειάζονταν τρισεκατομμύρια τρισεκατομμυρίων χρόνια!

Ο λόγος για το τσιπ Willow που διαθέτει 105 «qubits», τα δομικά στοιχεία των κβαντικών υπολογιστών.

Το εγγενές πρόβλημα και η λύση

Τα qubits είναι αστραπιαία αλλά και επιρρεπή σε σφάλματα, επειδή μπορούν να μετακινηθούν από κάτι τόσο μικρό και ανεπαίσθητο, όσο ένα υποατομικό σωματίδιο που έχει γεννηθεί από άγνωστα γεγονότα στο διάστημα. Αυτό ακριβώς ήταν μέχρι τώρα το εμπόδιο, αφού όσο περισσότερα qubits είχε ένα τσιπ, τόσο μεγαλύτερη ήταν η πιθανότητα λάθους. Όμως σε έκθεση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature τη Δευτέρα, η Google δήλωσε ότι βρήκε έναν τρόπο να συνδέσει τα qubits του τσιπ Willow με τέτοιο τρόπο, ώστε τα ποσοστά σφάλματος να μειώνονται όσο αυξάνεται ο αριθμός τους. Η εταιρεία υποστηρίζει επίσης ότι μπορεί να διορθώσει τα σφάλματα σε πραγματικό χρόνο, ένα βασικό βήμα προς την πρακτική εφαρμογή των κβαντικών μηχανών της.

«Έχουμε ξεπεράσει το κρίσιμο σημείο», δήλωσε σε συνέντευξή του ο Hartmut Neven, επικεφαλής της μονάδας Google Quantum AI.

Το 2019, η IBM είχε αμφισβητήσει τον ισχυρισμό της Google ότι το κβαντικό τσιπ που διέθετε εκείνη την περίοδο είχε λύσει ένα πρόβλημα για το οποίο ένας κλασικός υπολογιστής θα χρειαζόταν 10.000 χρόνια. Η IBM είχε αντιτείνει πως το πρόβλημα θα μπορούσε να λυθεί σε δυόμισι ημέρες χρησιμοποιώντας διαφορετικές τεχνικές υποθέσεις. Σε μια ανάρτηση στο blog της τη Δευτέρα, η Google διαβεβαιώνει ότι έλαβε υπόψη της ορισμένες από αυτές τις παλαιότερες ενστάσεις των ανταγωνιστών της, πριν προβεί στις νεότερες εκτιμήσεις της, προσθέτοντας πως ακόμη και υπό τις ιδανικές συνθήκες, ένας κλασικός υπολογιστής θα χρειαζόταν σήμερα ένα δισεκατομμύριο χρόνια για να επιτύχει τα ίδια αποτελέσματα με το αστραπιαίο, κβαντικό τσιπ της.

Η κβαντική πληροφορική είναι το απαύγασμα δεκαετιών έρευνας πάνω στην κβαντομηχανική και, αν επαληθευτεί το επίτευγμα της Google, θα αποτελέσει την αφετηρία για πρακτική εφαρμογή πανίσχυρων υπολογιστών χωρίς προηγούμενο – με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για την αξιοποίησή τους σε συστήματα τεχνικής νοημοσύνης.

Προβλήματα που φαντάζουν σήμερα σχεδόν άλυτα, πάνω στην ιατρική, τη φυσική και τα διαστημικά ταξίδια, ενδέχεται να λυθούν εν ριπή οφθαλμού, αν και όποτε κατασκευαστεί, ένας πλήρως λειτουργικός και αποτελεσματικός κβαντικός υπολογιστής.

«Όταν οι άνθρωποι οραματίστηκαν αρχικά τους κβαντικούς υπολογιστές, πολλοί -συμπεριλαμβανομένων πολλών ηγετών του κλάδου – θεωρούσαν ότι δεν θα ήταν ποτέ κάτι πρακτικά αξιοποιήσιμο», σχολίασε στους New York Times ο Mikhail Lukin, καθηγητής φυσικής στο Χάρβαρντ και συνιδρυτής της startup κβαντικής πληροφορικής QuEra. «Αυτό που συνέβη τον τελευταίο χρόνο όμως δείχνει ότι δεν είναι πλέον επιστημονική φαντασία».