Πριν μια βδομάδα, εκλογές στην Πολωνία έφεραν μεν πρώτο το κόμμα Νόμου και Δικαιοσύνης (PiS) των Γιάροσλαβ Κάτσινσκι/Ματέους Μοραβιέτσκι, πλην όμως οι δυνατότητες σχηματισμού συνασπισμού που να διεκδικήσει την εξουσία ήταν περισσότερες για την Πλατφόρμα Πολιτών του Ντόναλντ Τουσκ (ο οποίος προ ετών είχε διατελέσει Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου). Στην προεκλογική καμπάνια Τουσκ, κεντρικός ο ρόλος της υπόσχεσης να ξεμπλοκάρει τις Ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις προς την Πολωνία, οι οποίες είχαν παγώσει λόγω της αντιπαράθεσης της ΕΕ με την Βαρσοβία για θέματα κράτους δικαίου, μη-σεβασμού της Δικαιοσύνης και ούτω καθεξής εκ μέρους του PiS.

Ήδη ο Ντόναλντ Τουσκ είχε συνάντηση με την Πρόεδρο της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν – με το πλήρες τυπικό που επιφυλάσσουν οι Βρυξέλλες σε Προέδρους και Πρωθυπουργούς εν ενεργεία: οι λεπτομέρειες έχουν την σημασία τους – όπου και δόθηκαν αμοιβαίες διαβεβαιώσεις για ξεπάγωμα των κονδυλίων.

Η συνταγματική διαδικασία, πάντως, στην Πολωνία προνοεί για ανάθεση εντολής σχηματισμού Κυβέρνησης από τον Πρόεδρο Αντρέι Ντούντα (προέρχεται από το PiS), που κανονικά θα περάσει πρώτα από το PiS κι ύστερα από τον Τουσκ που – ενισχυμένος και από την υπόσχεση/δέσμευση για τα ξεπαγωμένα Ευρωπαϊκά κονδύλια – θα αναζητήσει κυβερνητικούς συνεταίρους. Ασφαλώς οι εκλογές στην Πολωνία, με την προοπτική απομάκρυνσης του Ευρωφοβικού/εθνικιστικού PiS προκάλεσε ευπρεπή ενθουσιασμό στην ΕΕ – και δη στις Βρυξέλλες. Και πάλι, όμως, ο πρόδηλος παραμερισμός από την φον ντερ Λάϊεν της αρχής που ισχύει στις Βρυξέλλες για «μη-ανάμειξη στα εσωτερικά των Κρατών μελών» έφερε κάποια δυσαρέσκεια (Ο καημένος ο Τουσκ, τουλάχιστον, φρόντισε να διευκρινίσει ότι «είμαι εδώ ως αρχηγός της Αντιπολίτευσης, όχι ως Πρωθυπουργός […] όμως ο χρόνος πιέζει»).

Να πρόκειται εδώ για ένα δείγμα εξουσιακής ενηλικίωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπό την Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν; Αν ναι μάλλον, πρόκειται για περίπτωση αμφίβολης ενηλικίωσης. Ιδού ένα ακόμη παράδειγμα: Δείτε την διαδρομή των δυο τελευταίων εβδομάδων, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο προσκήνιο πολιτικών/γεωπολιτικών πρωτοβουλιών. Σημαντικών πρωτοβουλιών. Που, ακόμη περισσότερο, έχουν σημασία έτσι που η ΕΕ ήδη πορεύεται προς τις Ευρωεκλογές του 2024 – και τον σχηματισμό νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εν μέσω κραδασμών.

Αμέσως μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, ανακοινώθηκε από τον αρμόδιο Επίτροπο για την γειτονία και την διεύρυνση Όλιβερ Βαρχέλι (Ούγγρο) ότι θα διακοπούν «όλες οι πληρωμές» από την ΕΕ προς τους Παλαιστινίους. «Δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουμε όπως πριν/business as usual». Μετά από κάποιες ώρες, διαδοχικά υπουργεία Εξωτερικών – Ισπανίας, Ολλανδίας, Ιρλανδίας – εξέφρασαν διακριτικά (ή και λιγότερο διακριτικά) την διαφωνία τους. Ακολούθησε «διευκρίνηση» ότι θα υπάρξει συνολικά επανεκτίμηση της βοήθειας («ώστε να εξασφαλισθεί ότι δεν θα επιτραπεί η έμμεση χρήση κονδυλίων της ΕΕ σε επιχειρήσεις κατά του Ισραήλ») και με την εν λόγω θέση και την διατύπωσή της.

Είχε προηγηθεί δημόσια δήλωση φον ντερ Λάϊεν περί του ανεπιφύλακτου δικαιώματος του Ισραήλ να επιδιώξει «εξαφάνιση» της Χαμάς, συν επίσκεψή της στο Ισραήλ, χωρίς να λάβει εντολή/mandate από τους αρχηγούς της ΕΕ (ή, έστω, να συννενοηθεί). Λίγες μέρες αργότερα, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική Χοσέπ Μπορέλλ (Ισπανός) ανακοίνωσε συνολική αναθεώρηση της απόφασης περί βοήθειας της ΕΕ: είχε προηγηθεί η δημοσιοποίηση κοινής ανακοίνωσης υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ με αρχηγούς χωρών του Κόλπου για την διατήρηση της οικονομικής υποστήριξης προς την UNRWA (τον οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών για την βοήθεια προς την Παλαιστίνη που δρα στην Γάζα), προς την ίδια την Παλαιστινιακή Αρχή και τις δράσεις ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής βοήθειας στα Παλαιστινιακά Κατεχόμενα.

Μετά από λίγες ακόμη ημέρες, η Πρόεδρος της Επιτροπής φον ντερ Λάϊεν (Γερμανίδα) ανακοίνωνε… τριπλασιασμό των Ευρωπαϊκών κονδυλίων για βοήθεια στην Γάζα, προσθέτοντας μεν ότι «η Επιτροπή στηρίζει το δικαίωμα του Ισραήλ να αμύνεται κατά των τρομοκρατών της Χαμάς», πλην  «σε πλήρη σεβασμό του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου».

Κατά τα άλλα, με επιστολή που υπέγραψαν 842 στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εκφράζεται απογοήτευση και οργή για την στάση αυτού του θεσμικού οργάνου «που επιτρέπει την επιτάχυνση και την νομιμοποίηση εγκλημάτων πολέμου στην Λωρίδα της Γάζας [από το Ισραήλ]». Και καταγγέλλεται ότι η ΕΕ «χάνει κάθε αξιοπιστία καθώς και την θέση της ως δίκαιου, ισορροπημένου και ανθρωπιστικού διαμεσολαβητή». [Οι περισσότεροι από τους υπογράφοντες ανήκουν στην Υπηρεσία Εξωτερικών Υποθέσεων της ίδιας της Επιτροπής. Από το περιβάλλον της Προέδρου φον ντερ Λάϊεν υπενθυμιζόταν βέβαια, ότι η Επιτροπή διαθέτει συνολικά 32.000 υπαλλήλους, μονίμους και συμβασιούχους…].

Αν λοιπόν βρισκόμαστε μπροστά σε ενηλικίωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – μετά και την σειρά κινήσεων στο Ουκρανικό, και δη στην προώθηση κυρώσεων κατά της Ρωσίας με περισσόν ενθουσιασμό (που έφεραν μέχρι και πισωγυρίσματα) – πρόκειται για μια κάπως αμφίβολη ενηλικίωση. Η συμβολική έπαρση της Ουκρανικής σημαίας στα κτίρια της ΕΕ δίπλα στην δωδεκάστερη Ευρωπαϊκή ή το εξίσου συμβολικό «ντύσιμο» κτιρίων με την φωτεινή σημαία του Ισραήλ είναι ένα πράγμα,  οι κινήσεις εξωτερικής πολιτικής άλλο. Και μάλιστα με Ευρωεκλογές στο φόντο.