Ο ΤΡΑΜΠ (ΚΑΙ Η ΕΥΡΩΠΗ) ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΙΝΕΖΙΚΗ ΜΑΤΙΑ
- 18.11.24 11:31
Συνέπεσε να ζήσω τις ημέρες της εκλογής Τραμπ – και τις ημέρες που κατακλύσθηκαν από τα απόνερα της εκλογής του, τις αναθεωρήσεις απόψεων και προβλέψεων και εκτιμήσεων («είναι πάντα ασφαλέστερο να προβλέπεις το παρελθόν, παρά το μέλλον»), τις ανατοποθετήσεις (αξίζει να ξαναδιαβάσει κανείς, λέξη-λέξη, τα συγχαρητήρια Μακρόν, φον ντερ Λάϊεν, Ερντογάν, ακόμη και του ημέτερου Κυριάκου Μητσοτάκη προς τον νικητή Ντόναλντ Τραμπ) – στην Κίνα. Στο Πεκίνο, εν συνεχεία στο Σεντσέν, μετά από λίγο τουρισμό ενδοχώρας, στα πλαίσια μιας εν μέρει ακαδημαϊκής, εν μέρει μηντιακής αποστολής.
Ασφαλώς οι πρώτες αντιδράσεις ήταν εκείνο που θα περιγράφαμε ως ήπιο σοκ. Γνωστή άλλωστε η ύπαρξη στον στενό κύκλο Τραμπ οπαδών μιας λογικής «China first» υπό την έννοια ότι βασικός αντίπαλος αν μη «εχθρός» θα πρέπει πλέον να είναι το Πεκίνο (Μάρκο Ρούμπιο, Μάϊκ Ουώλτς στις καίριες θέσεις ΥΠΕΞ και Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας , ως φάνηκε). Όμως, από πανεπιστημιακούς διεθνών σχέσεων μέχρι και ανθρώπους των think tanks, δεν υπήρξε έκπληξη/αναστάτωση ανάλογη εκείνης που είδαμε π.χ. στις Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ή στα Ευρωπαϊκά μας μήντια.
Την επόμενη μέρα, ανοίγουμε την – ημιεπίσημη – China Daily, να δούμε πώς προσλαμβάνεται η εξέλιξη. Στην σελίδα των editorials κορυφαίο άρθρο «Ευκαιρία για μια νέα αρχή στην σημαντικότερη διμερή σχέση του κόσμου», διαβάζουμε. Επιμελώς, γίνεται συγκρατημένη αναφορά στην υπόθεση των δασμών Τραμπ που (κατ’ αυτόν) «θα φέρουν οικονομική άνθηση», με καταγραφή της επιβάρυνσης 60% για τις εισαγωγές από Κίνα «που πολλοί οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι μπορεί να φέρουν πληθωρισμό, άρα ακόμη υψηλότερες τιμές για τον Αμερικανό καταναλωτή» (συγκριτικά ψύχραιμη η διατύπωση…). Εν συνεχεία αναφορά στο ότι «λογικό είναι οι δυο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, Κίνας και ΗΠΑ, να έχουν διαφορές», πλην από το πώς «θα γίνει υπεύθυνα ο χειρισμός τους θα καθορίσει το μέλλον των ΣινοΑμερικανικών σχέσεων». Ψύχραιμη και η αναφορά στο ενδεχόμενο έντασης περί την Ταϊβάν και στην Νότια Σινική Θάλασσα…
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΑΠΩΘΗΜΕΝΟΥ
Ενώ ο Τραμπ ετοιμάζεται να αναλάβει την εξουσία σε περίπου δύο μήνες, θυμόμαστε την άποψη…
Φθάνουμε στο τέλος του καθοδηγητικού άρθρου, αλλά… κάτι μας λείπει! Πουθενά δεν γίνεται αναφορά στην Ευρώπη. Εγείρουμε το ερώτημα στις συζητήσεις μας με τους Κινέζους συνομιλητές μας, το προσπερνούν. Χρειάστηκε να φθάσουμε στις 14 Νοεμβρίου, δηλαδή μια βδομάδα αργότερα, για να βρεθεί στις ίδιες στήλες τί; Μια έκκληση προς την ΕΕ «να μην δεχθεί έτοιμες άνωθεν (hand-me-down) κρίσεις σχετικά με την Κίνα από. την Ουάσιγκτoν». Εκεί, αφού γίνεται αναφορά στην «νοοτροπία Ψυχρού Πολέμου που πάλι σηκώνει κεφάλι στην Ευρώπη» με αφορμή τους ισχυρισμούς της Ύπατης Εκπροσώπου της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και Ασφάλεια περί «Κινεζικής συμπαράστασης στην Ρωσία» χωρίς την οποία «η τελευταία δεν θα μπορούσε να συνεχίζει τον πόλεμο με την ίδια ένταση», προσεγγίζεται με ψυχραιμία η υπόθεση των ευρωπαϊκών δασμών σε κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα, καθώς στο θέμα αυτό «τρέχουν διαπραγματεύσεις». (Παράλληλα με εκείνες για κινεζικούς δασμούς σε Ευρωπαϊκά ποτά).
Να σημειωθεί ότι στο ίδιοι φύλλο της China Daily – αλλά και εμφατικά στα αγγλόφωνα κανάλια της Κίνας – προβαλλόταν η επίσκεψη του προέδρου Σι αφενός στην Βραζιλία (για να παραστεί στην 19η Κορυφή των G-20) και αφετέρου στο Περού (για την 21η Σύνοδο της APEC. «Η επίσκεψη Σι σκοπό έχει να προωθήσει την ανάπτυξη και να σταθεροποιήσει τους δασμούς».
Πάντως, ήδη την ημέρα της επικράτησης Τραμπ, οι Κινεζικές αρχές ανακοίνωναν μεγάλο πρόγραμμα στήριξης στις οικονομίες, ύψους 10 τρισ. γιουάν (1,4 τρισ. δολαρίων) σε 5ετή βάση προκειμένου να αντιμετωπισθούν τα φαινόμενα κλονισμού της ισορροπίας των περιφερειών της χώρας λόγω του κλονισμού της αγοράς ακινήτων. Σημειωτέον ότι η κίνηση αυτή, που δύσκολα θα μπορούσε να θεωρηθεί περιορισμένη, σχολιαζόταν π.χ. από τον ECONOMIST ως όχι αρκετά γενναία για να αντιμετωπίσει η Κινεζική οικονομία τις επιπτώσεις των Trumpnomics. Και εκαλείτο το Πεκίνο να δειχθεί πιο τολμηρό…
Παράλληλα, αναφέρονταν στην China Daily οι «πολλές ευκαιρίες» που είναι διαθέσιμες ώστε να επεκταθεί το Σινο-Αμερικανικό εμπόριο αγροτικών προϊόντων: με εξειδίκευση στην πιθανότητα να εισαγάγει η Κίνα 30 εκατομμύρια τόνους σόγιας το εμπορικό έτος 2015 προφανώς στο Πεκίνο σιγά-σιγά συνειδητοποιείται η τάση του Προέδρου Τραμπ να προσεγγίζει τα πράγματα με συναλλακτική/transactional λογική…
Τελευταία – για την ώρα – πράξη, η χθεσινή επίσκεψη Σι στον απερχόμενο πρόεδρο Μπάϊντεν. Με πρόδηλη την προσπάθεια των δυο πλευρών να δηλώσουν ενώπιον της διεθνούς κοινότητας ότι οι δυο χώρες είναι ανταγωνιστές, όχι αντίπαλοι. Και ότι είναι εφικτή μια «ήπια μετάβαση»/smooth transition στην εποχή Τραμπ.
Πάντως, δεν θα πλήξουμε!