«Μια ωραία ατμόσφαιρα», κατά την ατάκα του Ελληνικού κινηματογράφου της δεκαετίας του ΄60, είναι εκείνο που επεκράτησε στην 3^η διοργάνωση του Forum EE – Iνδικού / Ειρηνικού, που συγκέντρωσε στις Βρυξέλλες κάπου 70 συμμετέχοντες από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, από Κράτη-μέλη (σημειώστε ήδη την απουσία του άρθρου «τα»), από χώρες της περιοχής του Ινδικού και του Ειρηνικού και περιφερειακές οργανώσεις της περιοχής αυτής, που γεωστρατηγικά βρίσκεται όλο και περισσότερο στο επίκεντρο της προσοχής – όσο κι αν η Ουκρανία και η Μέση Ανατολή βρίσκονται σε ανάφλεξη και δημιουργούν νέες ανησυχίες. Παράλληλα, υπήρξαν οι εργασίες της 24^ης συνάντησης ASEAN-EE, που όπως δείχνει η ίδια η αριθμητική αναφορά έρχεται από παλιά: αλλ’ έχει μάλλον διακηρυκτικές σχέσεις με την ΕΕ.

Μπορεί ο ‘Υπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για τις εξωτερικές σχέσεις Τζοσέπ Μπορέλ να υπενθύμισε ότι η περιοχή του Ινδικού και Ειρηνικού «φιλοξενεί πάνω από τον μισό πληθυσμό της γης και καλύπτει σχεδόν 50% του παγκόσμιου Α.Ε.Π.», πλην όμως το πιο σημαντικό γεγονός που καταγράφηκε ήταν … οι απουσίες. Από την περιοχή Ινδικού-Ειρηνικού η Κίνα (που, όπως και να το κάνουμε, παίζει ρόλο στην περιοχή!…) δεν είχε προσκληθεί. Λίγο πιο περίπλοκη η κατάσταση με τις ΗΠΑ, που επίσης δεν ήταν σαφές αν προσεκλήθησαν, αλλά επέλεξαν να απόσχουν (ενώ στην περσινή, δεύτερη σύνοδο στην Σουηδία είχε αντιπροσωπευθεί, έστω και σε επίπεδο συμβούλου πρεσβείας). 

Όμως το να μιλάς για Indo-Pacific και να επιλέγουν η Ινδία, η Ιαπωνία, η Αυστραλία και η Νότια Κορέα να μην εκπροσωπηθούν σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, αλλά μόνο σε χαμηλότερο / υπηρεσιακό επίπεδο – όσο κι αν είναι δεν κάνει καλό! (Ο ΥΠΕΞ του Πακιστάν, σύμφωνα με το Politico, κατέγραψε δυσφορία). 

Ίσως πιο δυσάρεστο «κεντρί» το γεγονός ότι από την Ε.Ε. παρέστησαν μεν 20 υπουργοί – όμως όχι η Γερμανίδα, ούτε ο Γάλλος (σημειωτέον ότι στη Γαλλία ξεκίνησε αυτή η διοργάνωση «στροφής προς Ινδικό-Ειρηνικό», με την πρώτη σύνοδο στο Παρίσι – πρωτοβουλία Μακρόν – αλλά λίγο αργότερα τα Ρωσικά τανκς έμπαιναν στην Ουκρανία). Ο Ιταλός ΥΠΕΞ κατόρθωσε μεν να έρθει, αλλά μετά το μέσο της συνεδρίασης. 

Πέρα όμως από τους συμβολισμούς – ο καημένος ο Τζοσέπ Μπορέλ πήγε να σώσει τις εντυπώσεις λέγοντας «έχουν κι άλλα πράγματα να κάνουν οι ΥΠΕΞ που απουσίασαν, έχουν πιο πιεστικές και επείγουσες ευθύνες. Δεν θα τους κατηγορήσω» – υπάρχει και η ουσία. Τι συζητήθηκε; Δείτε την σειρά θεμάτων στο ανακοινωθέν της Προεδρίας :

• Τήρηση των αρχών τής στηριζόμενης σε κανόνες διεθνούς τάξης, των αρχών της Χάρτας του ΟΗΕ και του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θαλάσσης.
• Προσπάθεια για «συμπεριληπτική και βιώσιμη» οικονομική ανάπτυξη 
• Πάλη κατά και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, προώθηση της πράσινης μετάβασης, αντιμετώπιση της απώλειας βιοποικιλότητας και ενίσχυση της διαχείρισης των ωκεανών

Η τελευταία προτεραιότητα φιλοξενεί την (όποια) θετική ατζέντα της Ευρώπης με την περιοχή Ινδικού-Ειρηνικού. Η πρώτη – με πολύ χαλαρή διατύπωση – παραπέμπει στο Ουκρανικό (ίσως και στο Μεσανατολικό, όπως αυτό ξεφεύγει). Ας σημειωθεί, πάντως, ότι Ευρωπαϊκή Προεδρία βρέθηκε αντιμέτωπη με καταγγελίες της απέναντι πλευράς – χωρών του Παγκόσμιου Νότου, όπως και να το κάνουμε… – για «δυο μέτρα και δύο σταθμά» στις γεωπολιτικές εντάσεις από πλευράς της Δύσης. Ιδίως στην Λωρίδα της Γάζας.

Κατά τα άλλα, ο δικός μας Γιώργος Γεραπετρίτης επωφελήθηκε από την ευκαιρία να θυμίσει την Ελληνική θέση όσον αφορά την εφαρμογή του Δικαίου της Θάλασσας (διαφανής η αναφορά στα Ελληνοτουρκικά). Καθώς όμως υπάρχει μια αντίληψη ότι η Ελλάδα «οφείλει» να τοποθετείται από την σωστή πλευρά των πραγμάτων σε όσο ευρύτερο φάσμα ζητημάτων, διεθνώς, δίπλα στο Δίκαιο της Θάλασσας υπήρξε αναφορά Γεραπετρίτη στους περιβαλλοντικούς στόχους / κλιματική ουδετερότητα, στην πράσινη μετάβαση, στα « οικολογικά νησιά / eco-islands» ^. συν σε προθέσεις ανάπτυξης θεσμών ήπιου/ βιώσιμου τουρισμού, π.χ. με μείωση του πλαστικού στους ωκεανούς – με κατάληξη την Συνδιάσκεψη των Ωκεανών την οποία φιλοδοξούμε να έχουμε στην Αθήνα τον Απρίλιο. (Ασαφές πως αυτή θα συνδυαστεί με την Παγκόσμια Διάσκεψη για τους Ωκεανούς, τις Ακτές και τα Νησιά, στο Παρίσι / UNESCO, το Μάιο).

Τώρα, κατά πόσον όλα αυτά αποτελούν Ευρωπαϊκή πολιτική για Ινδικό-Ειρηνικό, ο αναγνώστης ας αποφασίσει!