Η ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΗ ΤΗΣ ΕΚΤ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ, ΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ Ο ΚΑΓΧΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
- 23.10.23 12:39
Η – μετά από 15 χρόνια, τελευταία φορά ήταν όταν η Ελλάδα ήδη διολίσθαινε προς το φλερτ με την άβυσσο, με το δίδυμο έλλειμμά της να ξεπερνά με μπρίο το 10% του ΑΕΠ, θυμηθείτε! – διεξαγωγή στην Αθήνα των εργασιών του Γενικού Συμβουλίου των Διοικητών Κεντρικών Τραπεζών του Ευρωσυστήματος και του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ (των «19» συν «6») ήταν ευλόγως προγραμματισμένη να φέρει ένα πολυεπίπεδο θετικό μήνυμα.
Ευρωπαϊκά, η πλέον επιθετική στην αύξηση επιτοκίων Κεντρική Τράπεζα – 450 bps μέσα σε 15 μήνες – θα κήρυσσε λήξη συναγερμού με την αίσθηση ότι ο πληθωρισμός αποκλιμακώνεται (όροι όπως «τιθασσεύθηκε» αποφεύγονται) καθώς θα έδειχνε προς κατεύθυνση μείωσης των επιτοκίων.
Πιο κοντά σ’ εμάς, ο Γιάννης Στουρνάρας – αμφιτρύων της συνάντησης των Κεντρικών Τραπεζών, αντί του Νίκου Γκαργκάνα του Μαϊου 2008 (μετ’ ου πολύ, ο διάδοχος του τελευταίου Γιώργος Προβόπουλος θα προσπαθούσε, διακριτικά βέβαια, να ξεκουνήσει τον κουρασμένο Κώστα Καραμανλή και τον επερχόμενο ΓΑΠ για την ολίσθηση της «θωρακισμένης» οικονομίας, ξαναθυμηθείτε!) – έχοντας πίσω του την ζαλιστική πορεία της Ελλάδας στην κόψη του Grexit, μπορεί να δείξει μιαν οικονομία που ανέκτησε σταθερότητα. Μιαν οικονομία που παρουσιάζει δημοσιονομική υπεραπόδοση και αναπτυξιακούς ρυθμούς, που βγήκε μετά από 14 χρόνια από το καθαρτήριο των rating agencies ανακτώντας επενδυτική βαθμίδα (αν και το ΧΑΑ δυσανασχετεί). Τέτοια πράγματα! Καθώς δε η σύνοδος των Κεντρικών Τραπεζών συνεισφέρει ευγενές και τεχνοκρατικό συνάμα σκηνικό, λογικά ο Πρωθυπουργός της φιλοξενούσης χώρας – ο Κυριάκος Μητσοτάκης – δικαιωματικά θα αξιοποιήσει την ευκαιρία, πέρα από τον αμφιτρύωνα Διοικητή, για να εμπεδωθεί η εικόνα επιστροφής της Ελλάδας σε κάτι περισσότερο από την κανονικότητα. Κάτι πιο μελλοντοστραφές και υποσχόμενο.
ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ «ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑΣ» ΜΕ ΠΟΛΛΕΣ ΠΑΓΙΔΕΣ
Θα ήταν ενδεχομένως ευκολότερο αν αυτός ο προϋπολογισμός θα έπρεπε να εκτελεστεί σε ένα πιο…
Σε όλη αυτήν την διαδρομή ουσίας, αλλά και σκηνικής αποτύπωσης, οι γύρω συνθήκες απευθύνουν μια έκκληση για συγκράτηση στις προσδοκίες και τους σχεδιασμούς, ιδίως η δραματική εξέλιξη των γεγονότων στην Μέση Ανατολή. Η εικόνα ήπιου αδιεξόδου της Κορυφής του Καϊρου για την Ειρήνη θα αρκούσε για να δείξει την οριακότητα των πραγμάτων (Μόλις επέστρεψε απ’ εκεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης, έχοντας καταθέσει την σαφώς πιο ζυγιασμένη άποψη ότι «no military intervention can replace a viable political solution» αφού, πρώτα χρειάστηκε να αναβάλει επίσκεψή του στο Ισραήλ «για λόγους ασφαλείας»: ήδη δρομολογήθηκε για σήμερα). Αυτή λοιπόν η βίαιη ανάφλεξη που – ντροπή να το πει κανείς, αλλά έτσι είναι! – κοντεύει να εκτρέψει από την προσοχή ηγετών και λαών την συνεχιζόμενη φρίκη πολέμου στην Ουκρανία, με όλες τις ακόμη αστάθμητες οικονομικές επιπτώσεις που θα έχει, «θυμίζει» ένα πράγμα. Ότι οι συνθήκες εγκατάστασης σε διαρκή κρίση αλλά και οι προβολές απόψεων για τις εκάστοτε συνέπειες – είτε μιλούν οι σοφοί αναλυτές για polycrisis, είτε για permacrisis. είτε σπεύδουν να οικοδομήσουν πολιτικό επιχείρημα προς μια ή άλλη κατεύθυνση «πονηροί πολιτευτές» λόγω του κλονισμένου αισθήματος ασφαλείας – αποσαθρώνουν προβλέψεις και σχεδιασμούς. Στην Μέση Ανατολή, οι ίδιες οι Συμφωνίες του Αβραάμ τίθενται εκποδών: ο παραμερισμός των Παλαιστινίων από την συζήτηση Ισραήλ/Αράβων με Αμερικανική επίνευση εκδικειται. Τα σχέδια για «οικονομική ανάπτυξη και ενεργειακή διασύνδεση για ειρήνη» ξαναγίνονται αυτό: σχέδια!
Όσο θα θαυμάζουν την θέα προς την Τριλογία της οδού Πανεπιστημίου από το κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδας (δημιούργημα του Μεσοπολέμου και της διεθνούς στήριξης προς την νομισματική σταθεροποίηση της Ελλάδας με την βοήθεια – τότε – της Δημοσιονομικής Επιτροπής της Κοινωνίας των Εθνών) οι ηγετικές φιγούρες του Ευρωσυστήματος θα διερωτώνται και οι ίδιες: τώρα προς τα πού θα κλίνει η ισορροπία; Θα προστεθεί ένας νέος παράγων πληθωριστικών πιέσεων, από το loop της ενέργειας ή πάλι απ’ εκείνο της νευρικότητας των αγορών; Ή μήπως θα αποδυναμωθεί περαιτέρω η επίδοση της Ευρωζώνης από πλευράς ΑΕΠ και εξαγωγικών δυνατοτήτων (λέγε με Γερμανία σε τσίμπημα ύφεσης); Θα πάμε – όχι τώρα, στην σύνοδο των Αθηνών, αλλά στα επόμενα βήματα – σε κατεύθυνση νομισματικής χαλάρωσης κατά τα πρότυπα προηγούμενων φάσεων/εκδοχών κρίσης; Ή το τρόμαγμα από την επανεγκατάσταση του πληθωρισμού θα υπερισχύσει; (Μαντεύουμε την άποψη Στουρνάρα, ο οποίος είχε φροντίσει προ ημερών να προειδοποιήσει ότι «ελλοχεύει ο στασιμοπληθωρισμός»).
Πάντως, και στους κορυφαίους της οικονομίας και της νομισματικής διαχείρισης – τους grands argentiers, για να ξαναθυμηθούμε Μεσοπόλεμο και κανόνα χρυσού μετά την Λατινική Νομισματική Ένωση όπως είχε θεωρηθεί «λίμνη νομισματικής σταθερότητας στην μέση ταραγμένου ωκεανού»– αρχίζει να γίνεται συνείδηση η σοφία της αποστροφής «όταν οι άνθρωποι κάνουν σχέδια, ακούγεται ο καγχασμός του Θεού». Αφού πρώτα το ίδιο συνειδητοποίησαν (;), βαρύτερα, οι … πιο κορυφαίοι των διεθνοπολιτικών αποφάσεων μετά την Ουκρανία και – πάλι – την Μέση Ανατολή.
Όσο λοιπόν θα φιλοξενούνται στην Αθήνα οι μελλοντοστραφείς και γεμάτες από φως του μέλλοντος δηλώσεις στο περιθώριο της συνόδου του Ευρωσυστήματος και της ΕΚΤ, αν τηρηθεί περισσότερο το μέτρο – και σκεφτόμαστε ιδιαίτερα τους δικούς μας… – τόσο το καλύτερο.