Η άνοδος της τεχνητής νοημοσύνης απειλεί με συμμετρική πτώση εκατομμύρια θέσεις εργασίας, με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να «προφητεύει» σε κυριακάτικη έκθεσή του πως σχεδόν το 40% των θέσεων είναι πιθανό να επηρεαστεί από τις εφαρμογές της Α.Ι.

«Βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας τεχνολογικής επανάστασης που θα μπορούσε να εκτοξεύσει την παραγωγικότητα, να δώσει ώθηση στην παγκόσμια ανάπτυξη και να αυξήσει τα εισοδήματα σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, θα μπορούσε επίσης να αντικαταστήσει θέσεις εργασίας και να βαθύνει την ανισότητα» γράφει στο επίσημο blog η επικεφαλής του Ταμείου, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, καλώντας τις κυβερνήσεις να δημιουργήσουν δίκτυα κοινωνικής προστασίας και να προσφέρουν προγράμματα επανεκπαίδευσης για να αντιμετωπίσουν οι σκληρές επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης.

Σε μια νέα ανάλυση, το ΔΝΤ εξετάζει τις πιθανές επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης στην παγκόσμια αγορά εργασίας. Πολλές μελέτες έχουν προβλέψει την πιθανότητα να αντικατασταθούν «ανθρώπινες» θέσεις εργασίας από την τεχνητή νοημοσύνη. Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις η τεχνητή νοημοσύνη είναι πιθανό να λειτουργήσει συμπληρωματικά στην ανθρώπινη εργασία. Η ανάλυση του ΔΝΤ αποτυπώνει και τις δύο αυτές δυναμικές.

Τα ευρήματα είναι εντυπωσιακά: σχεδόν το 40% της παγκόσμιας απασχόλησης είναι εκτεθειμένο στην Τεχνητή Νοημοσύνη. Ιστορικά, η αυτοματοποίηση και η τεχνολογία της πληροφορικής τείνουν να επηρεάζουν τις εργασίες ρουτίνας, αλλά ένα από τα πράγματα που ξεχωρίζουν την Α.Ι. είναι η ικανότητά της να επηρεάζει τις θέσεις εργασίας υψηλής ειδίκευσης. Ως αποτέλεσμα, οι προηγμένες οικονομίες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερους κινδύνους από την Α.Ι. «αλλά και περισσότερες ευκαιρίες αξιοποίησης των πλεονεκτημάτων της- σε σύγκριση με τις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες» σημειώνει το ΔΝΤ.

Στις προηγμένες οικονομίες, περίπου το 60% των θέσεων εργασίας μπορεί να επηρεαστεί από την τεχνητή νοημοσύνη. Περίπου οι μισές από τις εκτεθειμένες θέσεις εργασίας μπορεί να επωφεληθούν από την ενσωμάτωση της Α.Ι. , ενισχύοντας την παραγωγικότητα. Για τις άλλες μισές, οι εφαρμογές μπορούν να εκτελούν βασικές εργασίες που σήμερα εκτελούνται από ανθρώπους, γεγονός που θα μπορούσε να αυξήσει την ανεργία, οδηγώντας σε χαμηλότερους μισθούς. Στις πιο ακραίες περιπτώσεις, ορισμένες από αυτές τις θέσεις εργασίας μπορεί να εξαφανιστούν.

Αντιθέτως, για τις αναδυόμενες αγορές και τις χώρες με χαμηλό εισόδημα, η έκθεση προβλέπει άνοδο 40% και 26%, αντίστοιχα. Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι οι αναδυόμενες αγορές και οι αναπτυσσόμενες οικονομίες θα έρθουν αντιμέτωπες λιγότερες άμεσες διαταραχές από την Τεχνητή Νοημοσύνη. Πολλές από αυτές τις χώρες άλλωστε δεν διαθέτουν την υποδομή ή το εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό για να αξιοποιήσουν τα οφέλη της Α.Ι., αυξάνοντας τον κίνδυνο μεγαλύτερων ανισοτήτων μεταξύ κρατών, με την πάροδο του χρόνου.

Η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να εντείνει την ανισότητα εισοδήματος και πλούτου στο εσωτερικό των χωρών. Οι εργαζόμενοι που θα μπορούν να αξιοποιήσουν την Α.Ι. θα βλέπουν αύξηση της παραγωγικότητας και των μισθών τους, ενώ όσοι αδυνατούν θα μένουν μοιραία πιο πίσω. Η έρευνα δείχνει ότι η Α.Ι. μπορεί να βοηθήσει τους λιγότερο έμπειρους εργαζόμενους να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους πιο γρήγορα. Οι νεότεροι εργαζόμενοι μπορεί να είναι πιο εύκολο να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες, ενώ οι μεγαλύτεροι σε ηλικία εργαζόμενοι ίσως δυσκολευτούν να προσαρμοστούν.

Η επίδραση στο εισόδημα από την εργασία θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τον βαθμό στον οποίο η Α.Ι. θα λειτουργεί συμπληρωματικά για τους εργαζόμενους με υψηλό εισόδημα. Εάν η Τεχνητή Νοημοσύνη κάνει σημαντικό μέρος της δουλειάς τους, εκείνοι ενδέχεται να απολαύσουν απρόσμενη αύξηση των εισοδημάτων του. Επιπλέον, τα κέρδη στην παραγωγικότητα από τις επιχειρήσεις που υιοθετούν την Α.Ι. θα ενισχύσουν πιθανώς τις αποδόσεις κεφαλαίου, γεγονός που επίσης ενδέχεται να ευνοήσει τους υψηλά αμειβόμενους.

Στα περισσότερα σενάρια, η τεχνητή νοημοσύνη φαίνεται πως θα εντείνει σημαντικά την ανισότητα ανισότητα, «μια ανησυχητική τάση που οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να αντιμετωπίσουν προληπτικά για να αποτρέψουν την περαιτέρω υποδαύλιση των κοινωνικών εντάσεων από την τεχνολογία» προειδοποιεί το ΔΝΤ. «Είναι ζωτικής σημασίας για τις χώρες να δημιουργήσουν ολοκληρωμένα δίκτυα κοινωνικής ασφάλειας και να προσφέρουν προγράμματα επανεκπαίδευσης για τους ευάλωτους εργαζόμενους».