Αμέσως μετά την απόπειρα δολοφονίας του Ντόναλντ Τραμπ στο Μπάτλερ της Πενσυλβάνια, στις 13 Ιουλίου, ο Ίλον Μασκ διεμήνυσε δημοσίως ότι στηρίζει «απολύτως» τον πρώην πρόεδρο, στην προεκλογική του μάχη για την επανείσοδό του στον Λευκό Οίκο. «Την τελευταία φορά που η Αμερική είχε έναν τόσο σκληρό υποψήφιο, ήταν με τον Θίοντορ Ρούσβελτ», έγραψε στο X.

Fast forward μερικούς μήνες αργότερα, ο πλουσιότερος άνθρωπος του πλανήτη έχει συνομιλήσει δημοσίως με τον Τραμπ σε live μετάδοση (την οποία παρακολούθησαν περίπου 1,1 εκατ. συνδρομητές του X και όχι… 60 εκατομμύρια, όπως ο Τραμπ είχε υποστηρίξει), έχει βρεθεί στο πλευρό του Ρεπουμπλικάνου σε προεκλογική του ομιλία και πλέον κληρώνει ένα εκατομμύριο δολάρια την ημέρα στους υποστηρικτές του Τραμπ που έχουν ολοκληρώσει την γραφειοκρατική διαδικασία ώστε να τον ψηφίσουν στις 5 Νοεμβρίου.

Ο Ίλον Μασκ όμως, δεν ήταν πάντοτε τόσο έντονα πολιτικοποιημένος. Το 2008 και το 2012, είχε εκφράσει «ηπίως» την υποστήριξή του για τον Ομπάμα, ενώ φαίνεται πως είχε υποστηρίξει οικονομικά και την προεκλογική εκστρατεία της Χίλαρι Κλίντον το 2016, σύμφωνα με στοιχεία του Open Secrets, μιας μη κομματικής ερευνητικής ομάδα που καταγράφει τις ροές χρήματος προς τα πολιτικά πρόσωπα. Τα τελευταία χρόνια, η άποψή του φάνηκε να αλλάζει, μαζί με την αλλαγή «φρουράς» στους Δημοκρατικούς.

Σε μία ανάλυση της, η Wall Street Journal είχε διαπιστώσει πως ο Μασκ σπανιότατα έγραψε κάτι για τον πρόεδρο Μπάιντεν ή τον Τραμπ πριν αποκτήσει το Twitter, τον Οκτώβριο του 2022, επιλέγοντας να μιλά πολύ συχνότερα για τις επιχειρήσεις του και τα επιτεύγματα, για παράδειγμα, της Tesla.

Αυτό άλλαξε από το 2023 και μετά, όπου οι αναρτήσεις του άρχισαν να αναφέρουν πολύ πιο συχνά τον Τραμπ και τον Μπάιντεν, σε σημείο που τους τελευταίους μήνες έκανε περισσότερες αναρτήσεις για τον πρόεδρο των ΗΠΑ και τον προκάτοχό του παρά για τα ηλεκτρικά του αυτοκίνητα. Τον Ιούλιο, η WSJ είχε καταγράψει 315 αναρτήσεις του Μασκ για τον Τραμπ ή του Μπάιντεν και «μόλις» 129 που ανέφεραν την Tesla.

«Ο Μασκ, ο οποίος προηγουμένως καλλιεργούσε την εικόνα μιας εκκεντρικής τεχνολογικής ιδιοφυΐας, και βρισκόταν μόνο στο περιθώριο της πολιτικής, τώρα δηλώνει πιστός του Τραμπ», σχολιάζει σε ανάλυσή του το BBC, σημειώνοντας πως ο 53χρονος έχει επενδύσει τον χρόνο του, την επιχειρησιακή τεχνογνωσία και φουσκωμένο πορτοφόλι του στην αγώνα επανεκλογής του Ρεπουμπλικάνου.

Η επιτροπή πολιτικής δράσης του Μασκ που υποστηρίζει τον Τραμπ – η America PAC – έχει ήδη δαπανήσει περισσότερα από 119 εκατ. δολάρια σε αυτή την προεκλογική περίοδο, σύμφωνα με το Open Secrets.

Για τη Δημοκρατία, ή για λιγότερους κανονισμούς;

Ο Matt Teske, διευθύνων σύμβουλος της πλατφόρμας φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων Chargeway, θεωρεί πως η πολιτική στροφή του Μασκ ήταν δύσκολη για πολλούς στον κλάδο των ηλεκτρικών οχημάτων, αλλά δεν αποτελεί έκπληξη μετά από αρκετά χρόνια που εμπλέκεται όλο και περισσότερο στην πολιτική. «Νομίζω ότι τα ενδιαφέροντα του Μασκ επικεντρώνονται, κατά κύριο λόγο, γύρω από τα μετρημένα πράγματα που είναι σημαντικά γι’ αυτόν και σχετίζονται με τις επιχειρήσεις του – οι κανονισμοί είναι κάτι για το οποίο έχει εκφράσει ανησυχίες», δήλωσε ο Teske στο βρετανικό μέσο, υπενθυμίζοντας πως ο Μασκ είχε αντιδράσεις «εντόνως» και σε περιορισμούς που εφαρμόστηκαν στην Καλιφόρνια κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Ad Astra

Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν και πρόεδρος του τμήματος επιχειρηματικότητας του ιδρύματος, Eric Gordon, συμφωνεί. Εκτιμά ότι ο Μασκ θεωρεί τον εαυτό του ως κάποιον που έχει περιοριστεί από τις ρυθμιστικές αρχές και αισθάνεται ότι η κυβερνητική παρέμβαση έχει καταπνίξει την ανάπτυξη των τεχνολογιών στις οποίες εστιάζει, όπως η αυτόνομη οδήγηση.

«Θέλει να είναι κατά κάποιο τρόπο στα σύνορα, ένας «ατίθασος» επιχειρηματίας που μπορεί να ανοίξει νέους δρόμους χωρίς να καθηλώνεται από τη νομοθεσία, η οποία τείνει να βρίσκεται 5, 10, 20 χρόνια πίσω από την πρόοδο της τεχνολογίας», λέει ο Gordon. «Ο Μασκ θέλει να ακολουθήσει τον αντίθετο δρόμο. Θέλει να πάει στον Άρη».

Αν κερδίσει τον Νοέμβριο, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δηλώσει ότι ο Μασκ θα μπορούσε να επιβλέψει τις «περικοπές κόστους» στην κυβέρνηση των ΗΠΑ. Ακόμη και αν δεν κάνει ακριβώς αυτή τη δουλειά, ο Μασκ θα απολαμβάνει μια άμεση επικοινωνία με τον Τραμπ χάρη στην υποστήριξή του κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, που θα μπορούσε να έχει ισχυρή επιρροή στη λήψη αποφάσεων της κυβέρνησης, εκτιμούν αναλυτές.

Ο Μασκ, από την πλευρά του, διαβεβαιώνει ότι θα ήταν ανοιχτός στην ιδέα να ηγηθεί ενός «τμήματος κυβερνητικής αποτελεσματικότητας» για να τερματίσει τον «στραγγαλισμό» των ΗΠΑ από κανονισμούς. Αν όντως αναλάβει μια τέτοια θέση, σημειώνει η πλευρά των Δημοκρατικών, θα μπορούσε να αποτελέσει μια περίπτωση πολύπλοκης σύγκρουσης συμφερόντων, δεδομένων των συμβολαίων δισεκατομμυρίων δολαρίων που έχουν υπογράψει οι εταιρείες του με την κυβέρνηση των ΗΠΑ.

«Αυτό είναι κατά κάποιο τρόπο βαθύτατα τόσο ανήθικο όσο και παράνομο», λέει ο Lenny Mendonca, πρώην επικεφαλής οικονομικός και επιχειρηματικός σύμβουλος του κυβερνήτη της Καλιφόρνιας Gavin Newsom.

Σύμφωνα με τους New York Times, Tesla και Space X έχουν συνάψει συμβόλαια τουλάχιστον 15,4 δισ. δολαρίων με τις ΗΠΑ μέσα στην τελευταία δεκαετία, ενώ έχουν διεξαχθεί τουλάχιστον 20 έλεγχοι στις εταιρείες του Μασκ από ομοσπονδιακές ρυθμιστικές αρχές. Άραγε οι έλεγχοι αυτοί θα συνεχιστούν σε περίπτωση που αναλάβει να κάνει την κυβέρνηση του Τραμπ πιο φθηνή και πιο «αποτελεσματική»;