Τουλάχιστον 3 χαρακτήρες

ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΜΥΘΟΣ;

Είναι η μεσογειακή διατροφή μύθος;
Φωτ. Kampus / Pexels
Πότε και από ποιους διατυπώθηκε ο όρος «μεσογειακή διατροφή», και γιατί η υποτιθέμενη μελέτη του 1960 στη νότια Ιταλία από την οποία ξεκίνησαν όλα, ενδέχεται να παρέβλεψε το πιο σημαντικό συστατικό της διατροφής των συμμετεχόντων: την πείνα.

Την πιθανότητα τα πολυδιαφημισμένα οφέλη της λεγόμενης Μεσογειακής Διατροφής, να είναι σε μεγάλο βαθμό προϊόν υπερβολών και παλαιότερων πλημμελών μελετών, εξερευνά με αναλυτικό τρόπο το Politico, παρουσιάζοντας ενδιαφέροντα ευρήματα από την Ιταλία, θέτοντας στον πυρήνα της υπόθεσης ένα εύλογο ερώτημα: αν το φαγητό της Ιταλίας είναι το πιο υγιεινό στον πλανήτη, γιατί τόσα πολλά παιδιά στη χώρα είναι παχύσαρκα;

Οι απαρχές των θεωριών για τη μεσογειακή διατροφή εντοπίζονται στον ευρυμαθή μελετητή Άνσελ Κιζ, με διδακτορικές διατριβές στη βιολογία και τη φυσιολογία, και τη σύζυγό του, Μάργκαρετ, χημικό που κατά τη δεκαετία του 1960 θέλησαν να διερευνήσουν τις επιζήμιες συνέπειες των κορεσμένων λιπαρών ουσιών και ταξίδεψαν στη νότια Ιταλία που, ένας συνάδελφος του ζευγαριού, τους είχε μεταφέρει πως οι εργαζόμενοι Ναπολιτάνοι σπανίως εκδηλώνουν καρδιακά επεισόδια.

Σε μία πρώτη τυχαία δειγματοληψία αίματος, οι Κιζ φέρεται να διαπίστωσαν πως ο μέσος όρος της χοληστερίνης στο αίμα των ντόπιων ήταν χαμηλός.  Το ζευγάρι προχώρησε σε μια πιλοτική μελέτη στη Νικοτέρα, παρακολουθώντας 35 οικογένειες για τα επόμενα τρία χρόνια, με τακτικές εξετάσεις αίματος και τυχαίους ελέγχους κατά τις ώρες του φαγητού.

Το βιβλίο «Πώς να τρώτε καλά και να παραμείνετε καλά με τον μεσογειακό τρόπο» εκδόθηκε το 1975 και διαδόθηκε σε πάμπολλα νοικοκυριά της Αμερικής που ακολουθούσαν βαριά διατροφή.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πολλά από αυτά τα νοικοκυριά είδαν αλλαγή, αρχίζοντας να απέχουν από τα κορεσμένα λιπαρά, αλλά το ζήτημα που τίθεται, 50 χρόνια μετά, είναι τι ακριβώς διαπίστωσαν οι Κιζ στη Νικοτέρα και κατά πόσο εφαρμοζόταν στην ηλιόλουστη ιταλική πόλη μία διατροφή πλούσια σε λαχανικά και φρούτα, όπως στην χαρακτηριστική πυραμίδα τροφίμων που βρήκε θέση ακόμα και σε σελίδες σχολικών βιβλίων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που είχε συγκεντρώσει το ζεύγος των ερευνητών, οι νεαροί Ιταλοί άνδρες εξασφάλιζαν το ένα τρίτο της ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων τος από δημητριακά, το ένα τρίτο από φρούτα και λαχανικά, το ένα πέμπτο από κρασί και το ένα δέκατο από ζωικές πρωτεΐνες και ελαιόλαδο. Η ζάχαρη και το αλάτι ήταν αμελητέα. Αυτή τουλάχιστον είναι η επικρατούσα θεωρία που ασπάζονται αναρίθμητοι σύγχρονοι διατροφολόγοι. Ωστόσο, υπάρχει και μία άλλη εκδοχή.

Ακαδημαϊκοί του κλάδου της ανθρωπολογίας προτείνουν πως, στην πραγματικότητα, οι Ιταλοί που αποτέλεσαν τη βάση των θεωριών του ζεύγους Κιζ, ουδέποτε εφάρμοσαν την υποτιθέμενη μεσογειακή διατροφή, όπως γράφει και ο καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Πάρμας και συγγραφέας Αλμπέρτο Γκράντι στο βιβλίο του «Το ιταλικό φαγητό δεν υπάρχει».

«Ο στόχος ήταν να κάνουν τους Αμερικανούς να τρώνε καλύτερα και έτσι ο Κιζ έφτιαξε ένα ιδανικό μοντέλο διατροφής», ένα φανταστικό αμάλγαμα από υλικά που καλλιεργούνται γύρω από τη λεκάνη της Μεσογείου, τονίζει ο Γκράντι υπογραμμίζοντας πως το «μυστικό» της υγείας των Ιταλών οφειλόταν, δυστυχώς για αυτούς, στην πείνα.

Κατά τον Ιταλό καθηγητή, οι Κιζ «πήγαιναν στα σπίτια των ανθρώπων και εκείνοι ντρέπονταν. Έλεγαν “ελάτε πάλι αύριο γιατί σήμερα δεν θα φάμε τίποτα” .Ή είχαν μόνο πολέντα ή αλεύρι από κάστανο», υποστηρίζει ο Γκράντι. Ο ισχυρισμός ότι αυτά τα άτομα απολάμβαναν κάποιο αρχαίο, γαστρονομικό ελιξίριο είναι «πραγματικά προσβλητικός για τη μνήμη των παππούδων και των προπαππούδων μας. Γιατί εκείνοι πεινούσαν», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Πρόκειται για μια αμφιλεγόμενη άποψη που έχει προσελκύσει επαίνους αλλά και πυρά προς το πρόσωπο του Γκράντι. Σε κάθε περίπτωση η πραγματικότητα αποτελεί το γεγονός πως ένα γεύμα στα McDonald’s έχει πάνω κάτω την ίδια διατροφική αξία με ένα από τα κλασικά ιταλικά γεύματα με ραγού, παρμεζάνα, ψωμί και ένα ποτήρι κρασί.

 

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ